Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie redukcji krajowych emisji niektórych rodzajów zanieczyszczenia atmosferycznego (tzw. dyrektywa NEC) oraz przygotowania do Konferencji ONZ w sprawie Zmian Klimatu COP21 były głównym przedmiotem obrad Rady Unii Europejskiej ds. Środowiska (ENV). W spotkaniu wziął udział Marcin Korolec, sekretarz stanu, pełnomocnik rządu ds. polityki klimatycznej.
W projekcie dyrektywy NEC dyskutowanej na Radzie ENV Komisja Europejska określiła przede wszystkim nowe krajowe pułapy emisyjne na lata 2020-2029 oraz od roku 2030. Dotyczą one takich rodzajów zanieczyszczeń, jak: tlenki azotu (NOx), dwutlenek siarki (SO2), amoniak (NH3) i niemetanowe lotne związki organiczne (NMLZO), a także pyłu zawieszonego o średnicy do 2,5 µm (PM2,5) oraz metanu (CH4).
W trakcie dyskusji nad zapisami dyrektywy minister Korolec podkreślał: Polska popiera kontynuację prac nad nowymi przepisami, które zapewnią redukcję emisji zanieczyszczeń do powietrza, a jednocześnie wpłyną na poprawę zdrowia mieszkańców państw członkowskich. Obecnie, za priorytetowe działanie w tym obszarze uważamy doprecyzowanie i dostosowanie przepisów dyrektywy NEC do warunków społeczno-gospodarczych poszczególnych krajów, zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju.
Minister przypomniał także o innych regulacjach prawnych i instrumentach dotyczących poprawy jakości powietrza, które wejdą w życie w najbliższym czasie. Wśród tych przepisów znajduje się m.in. dyrektywa w sprawie emisji przemysłowych (tzw. dyrektywa IED). Część państw członkowskich zwróciła podczas dyskusji uwagę, że przyjęcie przepisów w zaproponowanej formie może wiązać się z wysokimi kosztami dla społeczeństwa i że potrzebne jest przyjęcie bardziej realistycznych celów redukcji emisji. Zgłoszono też postulat przesunięcia terminu dostosowania nowych wymogów emisyjnych z 2030 na 2040 r.
Polska dotychczas należała do grupy państw Unii Europejskiej, które spełniały krajowe pułapy emisji. Wielkości emisji, między innymi w odniesieniu do tlenków azotu czy siarki, w latach 2011-2013 były niższe od limitu dla Polski wynikającego z Traktatu o Przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej.
Projekt dyrektywy NEC został przekazany państwom członkowskim jako część tzw. pakietu powietrznego (The Clean Air Policy Package). Prace nad projektem w Radzie UE rozpoczęły się w styczniu 2014 r.
O paryskim porozumieniu
Kolejnym ważnym tematem Rady ENV były przygotowania do Konferencji ONZ w sprawie Zmian Klimatu COP21, która odbędzie się w grudniu br. w Paryżu. Ma wówczas zostać podpisane globalne porozumienie w sprawie redukcji emisji gazów cieplarnianych. Nowa umowa – po raz pierwszy w historii – ma objąć zobowiązaniami wszystkie państwa będące stronami procesu klimatycznego toczącego się na forum ONZ.
W trakcie Rady ENV minister Korolec podkreślił: Polska popiera globalną wizję tak zwanej neutralności węglowej. Zwrócił także uwagę, że konieczne jest wypracowanie mechanizmu przeglądu zobowiązań redukcyjnych wszystkich państw m.in. w zgodzie z ich możliwościami technologicznymi i gospodarczymi.
Przedstawiając polskie stanowisko na Radzie ENV, minister Korolec zaznaczył także, że kluczowym elementem nowego porozumienia jest adaptacja do zmian klimatu. Zapewni ona bowiem możliwości zrównoważonego rozwoju odpornego na zmiany klimatu. Rząd RP oczekuje, że o ile w ramach nowego porozumienia wprowadzone zostaną zapisy dotyczące zobowiązań adaptacyjnych, powinny one dotyczyć wszystkich stron. Współpraca międzynarodowa może wspomóc te krajowe procesy poprzez m.in. wymianę doświadczeń i wsparcie finansowe udzielane krajom najuboższym.
Wśród innych tematów Rady ENV znalazła się także dyskusja o rezerwie stabilizacyjnej i Europejskim Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych. Spotkanie odbyło się 15 czerwca w Luksemburgu.
Źródło: Ministerstwo Środowiska
