EnergetykaGaz.OpinieWszystko

Kupiec: Hamletowski dylemat duńskiej rewolucji wodorowej

Molekuła wody, z której można pozyskać wodór. Fot. Freepik

Molekuła wody, z której można pozyskać wodór. Fot. Freepik

– Strategia wodorowa Danii, choć obiecująca, stawia przed krajem wyzwanie przypominające dylemat Hamleta: „Być albo nie być”. W kontekście tej strategii, pytanie brzmi: czy inwestować masowo w infrastrukturę wodorową teraz, ryzykując początkowe niskie zwroty, czy też czekać na rozwój rynku i technologii, ryzykując utratę pozycji lidera w tej dziedzinie? – pisze Bartłomiej Kupiec, ekspert ds. energetyki lokalnej w Stowarzyszeniu „Z energią o prawie”.

Dania, znana na całym świecie jako ojczyzna klocków Lego, symbolizuje kreatywność, innowacyjność i umiejętność budowania trwałych struktur z małych elementów. Ta sama filozofia leży u podstaw duńskiej strategii wodorowej, ogłoszonej w grudniu 2021 roku. Zakłada ona eksport pochodnych wodoru i technologii związanych z wodorem, a także budową 4-6 GW mocy elektrolizy do 2030 roku poprzez przetarg na produkcję wodoru odnawialnego za 1,25 miliarda duńskich koron (0,17 miliarda euro), Dania wyznacza sobie cel jako hub odnawialnej energii i sektorowego sprzężenia. Kluczowe jest także położenie południowej Danii jako centrum energii odnawialnej i sprzężenia sektorowego. Połączenia gazowe z Europą i resztą Danii są rozpoznane jako potencjalne sieci dystrybucji wodoru – pisze Bartłomiej Kupiec, ekspert ds. energetyki lokalnej w Stowarzyszeniu “Z energią o prawie”.

Cele polityki wodorowej

Dania zamierza do 2050 roku zbudować 35 GW mocy wiatrowych na morzu, co jest ponad dwukrotnie większe niż obecna zainstalowana moc w kraju. Rozbudowa mocy wiatrowych stworzy znaczny nadmiar energii elektrycznej, co pozwoli na eksport energii elektrycznej do sąsiednich krajów oraz na produkcję wodoru w celu osiągnięcia krajowego celu 6 GW mocy elektrolizy do 2030 roku. Jest to jeden z najwyższych celów w Europie, wspierany przez prawie 7 GW mocy elektrolizy na różnych etapach planowania w kraju, przekraczający własne cele. Dla Danii, wodór jest również kluczowy dla wsparcia integracji jej potencjału wiatrowego na morzu z systemem energetycznym i zmniejszenia związanych z tym potrzeb inwestycyjnych w rozwój i wzmocnienie infrastruktury sieciowej.

Infrastruktura wodorowa

Infrastruktura wodorowa jest naturalnym monopolem. Zgodnie z polityką rządu, duńska infrastruktura wodorowa musi być zasadniczo  rozwijana w zgodzie z uwarunkowaniami rynkowymi, jednakże regulowana i zarządzana przez publiczne spółki Evida i Energinet. Infrastruktura ta jest inwestycją długoterminową z długimi okresami zwrotu. W pierwszych latach pojemność rury nie będzie w pełni wykorzystana, wzrastając do wysokiego poziomu wykorzystania w ciągu 8-10 lat, gdy realizowane będą polityczne ambicje Komisji Europejskiej. Mimo ograniczonych dochodów początkowych, infrastruktura musi być z góry dostosowana do przyszłych potrzeb., Evida i Energinet, spodziewają się inwestycji w wysokości odpowiednio 8 i 16 miliardów duńskich koron na krajową infrastrukturę wodorową, z przewidywanymi zyskami społeczno-gospodarczymi do 2060 roku w wysokości około 60 miliardów duńskich koron.

Współpraca między Niemcami a Danią w zakresie rozwoju infrastruktury opiera się na łączeniu duńskiej produkcji i niemieckiego popytu na zielony wodór. Duńsko-niemiecka wspólna deklaracja wodorowa koncentruje się na rozwoju dużego interkonektora transmisyjnego dla zielonego wodoru do 2028 roku. Od pierwszego lipca 2023 roku w Danii obowiązuje rozporządzenie wykonawcze, umożliwiające wydawanie gwarancji pochodzenia dla wodoru, co oznacza, że uczestnicy rynku PtX mogą teraz handlować i wykazywać, że zajmują się zielonym wodorem i używają go w swoich procesach.

Duńskie prawo wodorowe

W Danii nie istnieje kompleksowa regulacja prawna obejmująca zielony wodór. Jednak według oceny duńskiego rządu istnieje obecna potrzeba regulacji  rynku wodoru, dlatego nie można czekać na wprowadzenie regulacji UE. W 2023 roku wprowadzono zmiany w duńskiej Ustawie o Dostawie Gazu. Zmiana ta zapewnia, że wodór przesyłany rurociągami jest regulowany przez Ustawę o Dostawie Gazu, co oznacza, że przepisy ustawy mają zastosowanie zarówno do gazu opartego na metanie, jak i teraz do gazu wodorowego. Celem zmiany ustawy jest między innymi stworzenie ram dla budowy infrastruktury wodorowej (transport i magazynowanie), która pomoże wspierać zieloną transformację i promować rozwój technologii PtX.

W miarę rozwoju duńskiego prawodawstwa dotyczącego zielonego wodoru, konieczność harmonizacji z dyrektywami Unii Europejskiej staje się coraz bardziej oczywista. Konsekwentne ramy prawne w całej UE są niezbędne do realizacji wspólnych celów energetycznych i środowiskowych bloku. Wysiłki Danii w zakresie produkcji, transportu i dostaw zielonego wodoru muszą być zgodne z szerszymi celami UE dotyczącymi osiągnięcia neutralności klimatycznej .Harmonizacja odgrywa istotną rolę w przyciąganiu inwestycji, ponieważ zapewnia stabilniejsze i bardziej przewidywalne środowisko dla inwestorów. Pewność prawa jest kluczowym czynnikiem dla interesariuszy w łańcuchu wartości zielonego wodoru. Przyszły wzrost i skuteczność duńskiej branży wodorowej są nierozerwalnie związane z   dostosowaniem krajowego prawa do dyrektyw Unii Europejskiej. Harmonizacja ta jest nie tylko niezbędna dla spójności regulacyjnej, ale także dla wspierania współpracy transgranicznej, innowacji i zrównoważonego krajobrazu energetycznego w całej Europie.

Podsumowanie

Strategia wodorowa Danii, choć obiecująca, stawia przed krajem wyzwanie przypominające dylemat Hamleta: „Być albo nie być”. W kontekście tej strategii, pytanie brzmi: czy inwestować masowo w infrastrukturę wodorową teraz, ryzykując początkowe niskie zwroty, czy też czekać na rozwój rynku i technologii, ryzykując utratę pozycji lidera w tej dziedzinie?

W kontekście rosnącej roli wodoru w gospodarce niskoemisyjnej, Dania musi zdecydować, czy rozwijać infrastrukturę wodorową natychmiast, w obliczu obecnych wyzwań, czy też czekać na bardziej sprzyjające warunki. Ta decyzja ma kluczowe znaczenie dla przyszłego kształtu duńskiej gospodarki energetycznej i jej pozycji na globalnym rynku wodoru.Ostatecznie, decyzja ta wymaga zrównoważenia ryzyka i oportunizmu, podobnie jak dylemat Hamleta dotyczący istoty życia i śmierci. Dania musi zważyć potencjalne korzyści z wczesnej adaptacji technologii wodorowej przeciwko ryzykom związanym z inwestycjami w nową, jeszcze rozwijającą się dziedzinę.

Dania ma szansę wykorzystać swoją strategię wodorową jako kluczowy element transformacji energetycznej. Jednakże, podjęcie decyzji o masowych inwestycjach w infrastrukturę wodorową wymaga odwagi i wizji przyszłości, która może być niepewna.

Strategia wodorowa Danii jest jak sztuka Szekspira o duńskim księciu, pełna złożoności i wymagająca głębokich przemyśleń. Ostateczna decyzja, podobnie jak w przypadku Hamleta, będzie miała dalekosiężne konsekwencje nie tylko dla Danii, ale i dla  unijnej przyszłości gospodarki wodorowej, zwłaszcza w regionie Morza Bałtyckiego.

Logo ZEOP

Polacy i Duńczycy pozyskali montera turbin do morskich farm wiatrowych


Powiązane artykuły

Stacja ładowania Ekoen na MOP. Fot. Ekoen

Polska firma zwycięzcą mega przetargu na szybkie ładowarki przy sieci dróg TEN-T

Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad rozstrzygnęła przetarg na dzierżawę terenów pod ogólnodostępne stacje ładowania samochodów elektrycznych dużej mocy w...

Rośnie ryzyko ataków na statki na szlakach Bliskiego Wschodu

Po amerykańskim ataku na irańskie instalacje nuklearne wzrosło ryzyko dla żeglugi w rejonie Półwyspu Arabskiego, co spotęgowało obawy o bezpieczeństwo...
Prof. Jakub Kupecki, dyrektor Narodowego Centrum Badań Jądrowych (NCBJ). Fot. Ministerstwo przemysłu

Reaktor Maria ma nowego dyrektora. Zaczyna od września

Ministerstwo przemysłu poinformowało, że nowym dyrektorem Narodowego Centrum Badań Jądrowych (NCBJ), sprawującego pieczę nad Reaktorem Maria, będzie prof. Jakub Kupecki....

Udostępnij:

Facebook X X X