Kurtyka: Powstaje polski plan transformacji energetycznej do 2050 roku
Wiceminister energetyki RP Michał Kurtyka otworzył jeden z paneli konferencji pt.: Polityka Energetyczna UE – filary i perspektywa rozwoju. Wydarzenie odbywa się na Politechnice Rzeszowskiej. Minister Kurtyka opisał warunki brzegowe udanej transformacji energetycznej w Polsce.
– Pomimo filozoficznej, a nawet moralnej obudowy polityki klimatycznej, dla wielu państw oznacza ona w praktyce po prostu zastąpienie energetyki konwencjonalnej za pomocą OZE. W takiej formie budzi ona wśród krajów jak Polska szereg uzasadnionych wątpliwości – podkreślił mówca. – Oparcie całej generacji energii elektrycznej na OZE jest problematyczne. Musi na pierwszym miejscu brać pod uwagę dziedzictwo miksów energetycznych, uwarunkowania geograficzne i ekonomiczne w poszczególnych państwach. Kraje, jak Polska przywykły na dodatek do nacisku na kwestie bezpieczeństwa energetycznego i geopolitycznego. Chodzi o pozyskiwanie surowców w sposób najbardziej autonomicznych.
– Jest też kwestia kosztów transformacji energetycznej. Jeżeli Energiewende poprowadziła do stworzenia 30 GW energetyki wiatrowej i 30 GW słonecznej wiązał się z kosztami. Dodatek do rachunku za energię elektryczną w Niemczech jest wart tyle, co cały rachunek za nią w USA – powiedział Kurtyka. – Energetyka odnawialna nie może funkcjonować samodzielnie. Pomimo faktu, że wiatr słabnie, a słońce znika za chmurami, konsumenci dalej potrzebują energii. Dlatego potrzebne są źródła uzupełniające. Istnieją koncepcje rozłożenia różnych źródeł w Europie dałby statystycznie zadowalający efekt. Jednak ze względu na ogrom takiego systemu nie jest realistyczne myślenie, że podołałby on popytowi na energię w Europie.
Wiceminister energetyki ocenił, że rozbudowie OZE w Europie nie towarzyszy rozbudowa sieci przesyłowych. – Sformułowanie Energiewende odnosiło się przede wszystkim do mocy wytwórczych, a nie sieci przesyłowych. W tym kontekście potężne moce energetyki wiatrowej na północy Niemczech nie są połączone z południem tego kraju – powiedział minister. – Duża część energii szuka czasem ujścia przez Polskę i Czechy, aby dotrzeć do Bawarii. Mamy do czynienia z przesyłami kołowymi, które destabilizują systemu w Polsce i Czechach. Ten problem ma bardzo konkretny koszt. W zeszłym roku 1 mld euro zapłacono za moce wiatrowe, które nie mogły zostać przyjęte przez system i zostały zmarnowane. Ten problem będzie się pogłębiał, jeżeli zielonemu zwrotowi nie będzie towarzyszyć dynamiczna rozbudowa sieci przesyłowych. Jako Polska intensywnie działamy poprzez działania techniczne (przesuwniki fazowe) i regulacyjne. Mamy opinie ACER sankcjonujące rozdzielenie stref cenowych w Niemczech i Austrii. Na poziomie międzyrządowym także działamy na rzecz uregulowania tego problemu.
– Pomimo poważnej ambicji polityki klimatycznej, najważniejsze narzędzia, jak system ETS ignorują sektory jak transport. Arytmetyka osiągnięcia celu dekarbonizacyjnego bez podjęcia wyzwania w tym zakresie nie będzie możliwa – przyznał gość Politechniki Rzeszowskiej.
– Cele przyświecające redukcji emisji CO2 z gospodarki mają niezamierzone efekty uboczne. Przemysł ma coraz droższą energię, nawet, jeśli zjawisko ucieczki emisji nie materializuje się w postaci masowych upadków zakładów, to na pewno zahamowało inwestycje w przemysł w Europie. Wraz ze spadkiem popytu na wyroby stalowe oraz kryzysem ekonomicznym rodzi potrzebę tworzenia nowych strategii, jak w przypadku brytyjskiego rządu, który jest gotów przejąć do 20 procent udziałów brytyjskich placówek produkcyjnych Tata Steel, by wesprzeć krajowego wytwórcę wystawionego na sprzedaż – mówił Kurtyka.
– Spadkowi emisji w Europie nie towarzyszy spadek w innych częściach kraju. Tam nie ma wyśrubowanych norm środowiskowych, co oznacza, że w rzeczywistości grozi nam wzrost emisji. Następuje ograniczenie roli przemysłu w Europie, co jest niezgodne z polską diagnozą, że to on jest fundamentem dobrobytu. Wraz dynamicznym rozwojem krajów jak Chiny, Indie i Indonezja, udział Unii Europejskiej w światowej gospodarce spada – ostrzegał.
Zdaniem Michała Kurtyki punktem wyjścia do dyskusji są warunki brzegowe uwzględniające: polskie uwarunkowania gospodarcze, geograficzne, techniczne. Trudno dziś mówić o uniwersalnej ścieżce do osiągnięcia unijnych celów klimatycznych w ramach polityki krajowej. Mimo aktywnej polityki Niemiec na rzecz Energiewende, niemożliwe jest wdrożenie podobnych rozwiązań we wszystkich krajach europejskich. Gospodarka Niemiec ma środki finansowe i poparcie społeczne do realizacji tego planu.
– Jaka powinna być odpowiedź kraju takiego, jak Polska? Nasza transformacja energetyczna powinna być dostosowana do naszych uwarunkowań i dokonywać się drogą ewolucji, a nie rewolucji. Polska będzie realizowała swoją politykę energetyczną z uwzględnieniem narodowej specyfiki, ale w sposób proaktywny. Słowa klucze to innowacja, regulacja i ambicja – wyliczył.
– W ciągu najbliższych kilku lat zostaną włączone trzy nowe bloki węglowe w Jaworznie, Opolu i Kozienicach. Pracujemy nad blokiem w Ostrołęce. Będą wyposażone w technologię gwarantującą sprawność na poziomie 46 procent. To element technologicznej ewolucji energetycznej. Niezbędne jest zapewnienie takich mocy wytwórczych, które nie tylko zapewnią dostawy energii elektrycznej w szczycie zapotrzebowania, ale pozwolą wytwarzać energię w warunkach zaostrzonych wymogów środowiskowych – ocenił uczestnik konferencji. – Uważamy, że Polska może pełnić rolę ważnego punktu badań i rozwoju, z którego innowacje energetyczne będą promieniować na świat. Jest tu miejsce dla sektora badawczego, ale i przedsiębiorstw. Będziemy wspierać powstawanie lokalnych klastrów energetycznych używających różnych źródeł energii i tworzących synergię. Rozwój OZE otwiera przed nami kompletnie nowe pole badawcze do zaaplikowania w krajowym systemie energetycznym. Chodzi o włączenie się w grę innowacyjną, poszukiwanie nisz innowacyjnych, gdzie pełen potencjał polskiej zaradności będzie mógł się realizować.
– Potrzebne jest znalezienie miejsca węgla w nowych uwarunkowaniach klimatycznych w Polsce. Do tego mają posłużyć nowe regulacje, w tym nowelizacja ustawy o OZE. Mieliśmy do tej pory podejście defensywne. To ten, kto nadaje trend i ma ambicje, wizję, będzie kreował rzeczywistość w przyszłości. Z tego powodu stawiamy na ambicję – mówił Kurtyka w Rzeszowie. – Dalsza transformacja gospodarcza Polski jest nieunikniona, biorąc pod uwagę trendy światowe i unijne, a także technologiczne. Kluczowy będzie wybór narzędzi, który wzmocni konkurencyjność i będzie sprzyjać rozwojowi nowych możliwości dla przemysłu. W ministerstwie energii trwają prace nad polityką energetyczną do 2050 roku, którego elementem mają być innowacje w sektorze energetycznym. Jest on kluczowy dla sprostania nowym wyzwaniom.
***
Celem Konferencji jest wniesienie wkładu w dyskusję naukową dotyczącą przyszłości polityki energetycznej UE. Istotne znaczenie ma proces rozwoju koncepcji Unii Energetycznej, gdyż będzie on wpływał na poziom bezpieczeństwa energetycznego państw członkowskich oraz konkurencyjność ich gospodarek narodowych. Wyzwaniem stanie się kwestia modernizacji energetycznej. Polska będzie musiała odpowiedzieć na pytanie, jak przeprowadzić transformację polskiego sektora energii, aby wzmacniać bezpieczeństwo energetyczne oraz zwiększać przewagę konkurencyjną polskiego przemysłu.
Podczas paneli plenarnych dyskusja dotyczyć będzie perspektyw rozwoju Unii Energetycznej oraz transformacji polskiej polityki energetycznej. Natomiast w trakcie sesji tematycznych podjęte zostaną zagadnienia: bezpieczeństwa energetycznego UE, wspólnego rynku energii, transformacji energetycznej w państwach UE, efektywności energetycznej, odnawialnych źródeł energii, inteligentnych sieci oraz badań i rozwoju innowacyjnych technologii obszaru energii.
Uczestnicy konferencji będą mieli możliwość przygotowania i dostarczenia po konferencji artykułów naukowych, które mogą zostać opublikowane (pod warunkiem uzyskania pozytywnych recenzji) w monografii wieloautorskiej (20 punktów – zaproszeni zostaną wybrani prelegenci), zeszytach naukowych „Humanities and Social Science” (14 punktów), Przegląd Organizacji (13 punktów), Gaz, Woda i Technika Sanitarna (11 punktów), czasopiśmie naukowym „Polityka Energetyczna” (10 punktów), „Zeszytach Naukowych Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk” (9 punktów), czasopiśmie naukowym „Polityka i Społeczeństwo” (9 punktów), czasopiśmie „Poliarchia” (4 punkty), monografii zbiorowej (4 punkty).
Konferencja została objęta honorowym patronatem: Ministra Energii, Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, Szefa Biura Bezpieczeństwa Narodowego, Prezydenta Miasta Rzeszowa, Wojewody Podkarpackiego, Marszałka Województwa Podkarpackiego oraz Rektora Politechniki Rzeszowskiej im. Ignacego Łukasiewicza. Patronat medialny udzieliły: TVP3 Rzeszów, Polskie Radio Rzeszów, Gazeta Finansowa, „Nowa Energia”, „Czysta Energia”, „Napędy i Sterowanie”, Gazeta Codzienna „Nowiny”, Gazety Politechniki, BiznesAlert.pl,WysokieNapiecie.pl, Centrum Informacji Rynku Energii (Cire.pl), GospodarkaPodkarpacka.pl, Pomia.pl,Rynek Energii Odnawialnej (Reo.pl), Inzynieria.com, Grupa medialna Rzeszownazywo.pl. Partnerem głównym jest PGE Polska Grupa Energetyczna. Sponsorem wspierającym konferencji są: Geotermia Mazowiecka, PGNiG, Towarowa Giełda Energii, Gaz-System, Fakro, ML System. Organizatorami konferencji są: Katedra Ekonomii Wydziału Zarządzania Politechniki Rzeszowskiej im. Ignacego Łukasiewicza, Instytut Polityki Energetycznej im. Ignacego Łukasiewicza oraz Studenckie Koło Naukowe „Eurointegracja”.
