Maksymowicz: Bitwa o lit Ukrainy
– Złoże litu Dobra Plot w Kirowogradzie znajduje się w środkowej Ukrainie, które według European Lithium może posiadać największe zasoby tego surowca w całej Europie – pisze Adam Maksymowicz, współpracownik BiznesAlert.pl, o znaczeniu rozstrzygnięcia wojny z punktu widzenia tego surowca krytycznego.
Po przedświątecznej wypowiedzi niemieckiego parlamentarzysty, a jednocześnie jednego z byłych dowódców Bundeswery Rodericha Kiesewettera, na temat celów wojny na Ukrainie, posypały się na ten temat komentarze w zachodnich mediach. Otóż ten wojskowy ekspert, a jednocześnie polityk oświadczył, że jeśli Europa chce dokończyć transformację energetyczną, potrzebuje własnych złóż litu. Największe jego zasoby w Europie znajdują się w obwodzie doniecko – ługańskim.
Uważa on, że były one także powodem przejęcia tego obszaru przez Rosję. Ocenia on możliwy kompromis militarny na Ukrainie, jako rezygnację z tego terenu, co byłoby zwycięstwem Putina, a do tego Niemcy i Europa dopuścić nie mogą. O zasobach tego metalu donosiły jeszcze przed rozpoczęciem konfliktu zbrojnego ukraińskie media stwierdzając w enigmatycznej notatce, że udokumentowane jego zasoby są w skali 500 tys. ton i prawdopodobne w ilości 5 mln ton. Stanowi to ok. 10% światowych zasobów tego pierwiastka. Ze szczegółów podano tylko, że złoża litu koncentrują się w obwodzie kirowogradzkim (złoże Połochowskoje), obwodzie donieckim (Szewczenkowskoje) i Zaporożu (Krutaja Bałka). Metal leży na głębokości ponad 300 metrów i dlatego jego wydobycie nie jest tanie ani łatwe, jak w innych krajach świata, gdzie można go wydobywać ze słonych jezior metodą odkrywkową.
Aby go wydobyć potrzebne są inwestycje zagraniczne warte setki milionów dolarów. Informacje te podała Państwowa Agencja Zasobów Geologicznych i Służba Geologiczna Ukrainy, co wskazuje na ich wiarygodność. Drugi program niemieckiej telewizji publicznej (ZDF- Zweites Deutsches Fernsehen) podał, że, jedno z największych złóż litu w Europie zlokalizowane jest w obwodzie donieckim we wschodniej Ukrainie. Według Ukraińskiej Służby Geologicznej Ukraina posiada zasoby litu, kobaltu, tytanu i pierwiastków ziem rzadkich o wartości około 6,7 miliarda euro. Jedną z zalet tych złóż jest to, że ukraińskie zasoby znajdują się w „skałach magmowych”, co sprawia, że wydobycie jest „znacznie bardziej przyjazne dla środowiska” niż w wielu innych regionach. Według ZDF ogółem na Ukrainie znajdują się 22 z 30 surowców sklasyfikowanych przez UE jako surowce krytyczne.
Tuż przy linii frontu znajduje się złoże litu w Szewczence, którego udostępnienie zostało zawieszone po rozpoczęciu rosyjskiej agresji wojskowej. Siły rosyjskie zajęły główne złoże Zaporoże w Krucie Bałce na początku 2022 roku, a w ostatnich miesiącach posuwały się stopniowo w stronę złoża Szewczenki. Trzecie złoże litu, Dobra Plot w Kirowogradzie znajduje się w środkowej Ukrainie, które według European Lithium może posiadać największe zasoby tego surowca w całej Europie.
Na marginesie tej debaty przypomina się, że globalna produkcja litu osiągnęła w 2022 r. około 130 000 ton. Europejska Agencja Energii przewiduje, że do 2050 r. wydobycie wzrośnie do 1,3–2,4 mln ton rocznie. Służba Geologiczna Stanów Zjednoczonych szacuje, że na Ziemi znajduje się zaledwie 88 mln ton potwierdzonych zasobów litu. Oznacza to, że z biegiem czasu, rynek litu w nadchodzących dziesięcioleciach stanie się coraz bardziej napiętym polem bitwy geopolitycznej, gospodarczej, a być może nawet militarnej dla krajów i regionów, w których główne wiadomo, że istnieją rezerwy litu (m.in. kraje Ameryki Północnej i Południowej, Australia, Chiny, Rosja, Niemcy, Austria i Kongo).
