O nowych inwestycjach Grupy Lotos w rozbudowę i modernizację Gdańskiej Rafinerii, drugiego, co do wielkości obiektu rafineryjnego w Polsce – doniósł amerykański portal Oil & Gas z Houston. Program nowych inwestycji przede wszystkim ma bardzo zwiększyć efektywność Rafinerii, stąd jego nazwa – EFRA, skrót od „efektywna rafineria”.
Realizacja Projektu EFRA zakłada wzrost produkcji paliw w Rafinerii Gdańskiej, co wymaga dodatkowych ilości wodoru – blisko milion ton rocznie więcej. Wodór jest niezbędny w procesach przerobu ciężkich pozostałości ropy na wysokomarżowe produkty oraz odsiarczania paliw. Wodór będzie dostarczać instalacja budowana w ramach Projektu EFRA: HGU – Hydrogen Generator Unit.
Grupa LOTOS posiada już dwie instalacje produkcji wodoru. W ramach Projektu EFRA powstanie trzecia, która zwiększy produkcję wodoru w rafinerii. Wydajność tej nowej instalacji, to 2,5 tony gazu na godzinę. Rafineria w Gdańsku zużywa obecnie w ciągu godziny ok. 13,5 tony wodoru. Wzrost produkcji wodoru pozwoli zwiększyć produkcję paliw
Wodór reaguje z węglowodorami umożliwiając w czasie przerobu ropy naftowej kraking (rozpad) ciężkich, skomplikowanych cząsteczek na mniejsze, charakterystyczne dla paliw. Ponadto zapewnia pełne odsiarczenie. W reakcjach wodorowych stosuje się nadmiar wodoru, aby osiągnąć w nich maksymalną skuteczność. Niestety, w ten sposób część wodoru opuszcza instalacje, jako gaz opałowy. Dlatego w rafinerii stosowana jest metoda pozwalająca na odzyskiwanie ok 60 proc. wodoru z gazów rafineryjnych w instalacji odzysku wodoru.
– Dla nas kluczowe jest, aby zwiększyć stopień odzysku wodoru. Dlatego budujemy w rafinerii specjalną instalację o nazwie Węzeł Odzysku Wodoru. Jego uruchomienie pozwoli zwiększyć produkcję paliw na instalacji hydrokrakingu MHC, jeszcze przed zakończeniem Projektu EFRA – wyjaśnia technolog Jarosław Kawula, kierownik projektu w Grupie LOTOS. – Zawartość wodoru w gazie opałowym to jeden z mierników doskonałości operacyjnej rafinerii. Po zbudowaniu Węzła Odzysku Wodoru będziemy pod tym względem wśród najlepszych rafinerii.
Grupa LOTOS w październiku br. rozpoczęła budowę kompleksu instalacji pogłębionego przerobu ropy naftowej składających się na Projekt EFRA. Wartość całej inwestycji oszacowano na ok. 2,3 mld złotych. Dzięki jej realizacji Grupa LOTOS zwiększy głębokość przerobu ropy naftowej, co pozwoli na zwiększenie marży na przerobie każdej baryłki surowca o ok. 2 dol. Zgodnie z założeniami dzięki instalacjom produkcyjnym EFRA Rafineria w Gdańsku wyprodukuje rocznie dodatkowo do 900 tys. ton paliw. Prace inwestycyjne mają zakończyć się w 2018 roku.
Nowatorskie metody zastosowano przy niezbędnych badaniach sejsmicznych gruntu pod instalacje Projektu EFRA. Są to w Polsce badania unikatowe, bardzo ważne, bo pozwolą na odpowiednie przygotowanie struktur nośnych pod nowe instalacje Projektu EFRA. Teren budowy został dokładnie zbadany do głębokości ok. 30 metrów metodą sejsmiczną crosshole przez renomowaną niemiecka firmę Geotomographie. Metoda jest w Polsce nowością. Prędkość rozprzestrzeniania się w gruncie specjalnie wytworzonej fali sejsmicznej pozwala na wyznaczenie właściwych parametrów podłoża, a uzyskane dane specjaliści wykorzystają do optymalnego przygotowania posadowienia elementów przyszłej instalacji.
– Takie badanie jest nieodzowne, bowiem daje nam pełną wiedzę o podłożu. Dzięki tym pomiarom będziemy mogli we właściwy sposób określić zakres i sposoby przygotowania gruntu, aby można był na nim postawić nowe instalacje do przerobu ropy przewidziane w Projekcie EFRA – mówi Andrzej Zakrzewski, koordynator Projektu EFRA w Grupie LOTOS. Gdańska Rafineria, zbudowana została na podmokłym obszarze żuławskiej depresji. Teren osuszono, wydrenowano, a bagnistą nawierzchnię wymieniono na piasek. Aby na takim „słabonośnym” terenie postawić ciężkie elementy instalacji, m.in. dwa ważące setki ton zbiorniki, trzeba go wzmocnić palami sięgającymi do głębokości dwudziestu kilku metrów. Przeprowadzone badania struktury i nośności gruntu mają precyzyjnie wskazać, jak rozmieszczone mają być pale wzmacniające grunt i ile ma ich być.
Na zbadanym tą metodą terenie Rafinerii stanie kilka instalacji: opóźnionego koksowania (DCU), produkcji wodoru (HGU) i odsiarczania benzyny (CNHT). Główny wykonawca instalacji składających się na Projekt EFRA, włoska firma KT, uznała, że trzeba jeszcze wykonać specjalistyczne testy. Do ich przygotowania wybrała gdyńską firmę INGEO, która wykonała tzw. sondowanie statyczne CPTu oraz nadzorowała przygotowaniu punktów pomiarowych do realizacji testu crosshole. Prace wiertnicze wykonała gdańska firma Soiltech.
Na podstawie wszystkich badań nie tylko bardzo szczegółowo rozpoznano podłoże gruntowe pod projektowane instalacje, ale również uzyskano bardzo ważne informacje dotyczące ciśnienia wody w porach gruntu. Po zakończeniu badań geologicznych na placu budowy nastąpi zaplanowana przerwa do połowy marca 2016 r. Do tego czasu LOTOS planuje uzyskać pozwolenie na budowę i z wiosną prace ruszą pełną parą. Roboty zaczną się od palowania. Liczba pali będzie zależeć od analizy wyników badań geologicznych. Wstępnie przewiduje się wbicie w grunt 2600 pali, głównie o średnicy 40 cm i długości 22 m. Kolejnym etapem prac będzie budowa fundamentów i instalacji podziemnych, a następnie montaż instalacji.
Oil & Gas informuje, że pełne oddanie wszystkich jednostek EFRA, Grupa LOTOS przewiduje pod koniec trzeciego kwartału 2018 r.
Opracowała Teresa Wójcik
