Unijni ministrowie odpowiedzialni za energetykę zbiorą się dzisiaj na posiedzeniu Rady Unii Europejskiej w Brukseli, podczas którego mają dyskutować o efektywności energetycznej będącej elementem pakietu „Czysta Energia” (tzw. pakiet zimowy). Jednym z punktów posiedzenia będzie także stanowisko krajów Wspólnoty, na temat możliwości narzucenia specjalnego reżimu prawnego dla Nord Stream 2 w toku negocjacji Komisja Europejska-Rosja.
Główne punkty obrad
Jak wynika z porządku obrad Rady ds. Transportu, Telekomunikacji i Energii, ministrowie ds. energetyki krajów Wspólnoty, mają przyjąć rozporządzenie w sprawie etykietowania energetycznego. – Ma ono lepiej uświadomić klientom, jak dalece efektywne energetycznie są urządzenia domowe i ile energii zużywają – czytamy w stanowisku Rady UE.
Drugi punkt obrad ma być poświęcony pakietowi „Czysta Energia” (w dokumentach Komisji nazywanym „Czysta energia dla wszystkich Europejczyków”, a potocznie znany jako pakiet zimowy).
Rada ma wypracować podejście ogólne do dyrektywy o charakterystyce energetycznej budynków oraz do dyrektywy o efektywności energetycznej. Obie są elementami wspominanego wyżej pakietu.
– Proponowana dyrektywa o efektywności energetycznej ma sprawić, by zrealizowane zostały wymierne cele Unii Europejskiej na 2020 r. i cele klimatyczno-energetyczne na 2030 r. Ustanawia ona wiążący cel w wysokości 30 proc. oraz przedłuża do 2030 r. obowiązek rocznych oszczędności energii w wymiarze 1,5 proc. – czytamy w komunikacie Rady.
Proponowana dyrektywa o charakterystyce energetycznej budynków zgodnie z założeniami ma wspierać efektywność energetyczną i renowację budynków z myślą o długoterminowym celu w postaci dekarbonizacji obecnych wysoce nieefektywnych europejskich zasobów budowlanych.
Rada UE omówi Nord Stream 2
Wśród pozostałych punktów posiedzenia ministrów Rady przewidziano także dyskusję o mandacie Komisji do rozmów z Rosją na temat specjalnego reżimu prawnego dla mającego biec po dnie Morza Bałtyckiego gazociągu Nord Stream 2. – Rada zostanie poinformowana przez Komisję o ostatnich wydarzeniach w dziedzinie polityki zewnętrznej, relacji energetycznych, w tym niedawnego wniosku Komisji o udzielenie mandatu negocjacyjnego w sprawie porozumienia między UE a Federacją Rosyjską w sprawie gazociągu Nord Stream 2 – czytamy w porządku obrad.
Przypomnimy, że w grudniu zeszłego roku rządy Danii oraz Szwecji skierowały do Komisji Europejskiej pismo z prośbą o wydanie opinii w sprawie gazociągu Nord Stream 2, który ma po dnie Morza Bałtyckiego przesyłać do Europy dodatkowe 55 mld m3 rocznie. Nord Stream 1 szlakiem północnym może obecnie przesyłać do Niemiec z pominięciem krajów Europy Środkowo – Wschodniej 55 mld m3. Rządy Danii i Szwecji 25 stycznia wysłały list z prośbą o „szybką” ocenę legalności projektu.
Pod koniec marca kraje skandynawskie otrzymały odpowiedź od Komisji Europejskiej. Przekazała, że wystąpi do krajów członkowskich Unii Europejskiej o mandat do negocjacji umowy z Rosją w sprawie porządku prawnego dla Nord Stream 2. Jak wynikało z listu skierowanego do rządu Danii i Szwecji, projekt gazociągu Nord Stream 2 jest sprzeczny z celami Unii Energetycznej, która ma dążyć do uzależnienia od jednego dostawcy, w tym od Gazpromu.
Komisja chce negocjować z Rosją warunki budowy Nord Stream 2
-Jeśli chodzi o morską część gazociągu, nie może być ona zbudowana lub funkcjonować wyłącznie ma mocy prawa państwa trzeciego lub w próżni prawnej. Choć w zakresie kompetencji państw członkowskich leży wydawanie zezwoleń na konkretne rurociągi, naszym zdaniem należy uzgodnić konkretny reżim prawny dla części morskiej” Nord Stream 2 – oświadczyli w liście unijny komisarz ds. zmian klimatu i energii Miguel Arias Cañete oraz wiceprzewodniczący Komisji, odpowiedzialny za Unię Energetyczną Marosz Szefczovicz.
Komisja Europejska ma wątpliwości co do zgodności tego projektu z unijnym prawem, zapisami trzeciego pakietu energetycznego i co do tego czy jej morski odcinek powinien podlegać unijnej jurysdykcji. Z opinii sporządzonej przez Dyrektoriat Generalny ds. Energii wynika, że „unijne prawo ma zastosowanie do podmorskiej części Nord Stream 2 pod Morzem Bałtyckim, która podlega terytorialnej jurysdykcji państw członkowskich (wody terytorialne i/lub wyłączne strefy ekonomiczne Finlandii, Szwecji, Danii i Niemiec) i lądowej części w Niemczech”.
Rzecznik Komisji Europejskiej Anna-Kaisa Itkonen powiedziała w rozmowie z redaktorem naczelnym BiznesAlert.pl, Wojciechem Jakóbikiem na jednym z portali społecznościowych , że „jeśli gazociąg Nord Stream 2 miałby powstać, to musiałby podlegać wszystkim kluczowym zasadom międzynarodowego prawa i prawa energetycznego Unii Europejskiej„. Precyzowała dalej, że chodzi o przejrzystość, brak dyskryminacji przy wyznaczaniu taryf, pewny dostęp trzecich stron, stopień rozdziału właścicielskiego pomiędzy dostawami a przesyłem. Polska domaga się pełnego wdrożenia trzeciego pakietu energetycznego wobec Nord Stream 2. Inne rozwiązania uznaje za „specjalne traktowanie” kontrowersyjnego projektu Gazpromu.
Bruksela chce miękkiego mandatu do rozmów z Rosją o Nord Stream 2. Zdecyduje Rada
W piątek 9 czerwca, Komisja Europejska przyjęła wniosek, który trafi Rady Unii Europejskiej w sprawie udzielenia jej mandatu ws. rozmów ze stroną rosyjską o stworzeniu podstaw prawnych dla budowy gazociągu Nord Stream 2. Wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej Marosz Szefczovicz podkreślił w komunikacie, że tworzenie dobrze zdywersyfikowanego i konkurencyjnego rynku gazu jest jednym z priorytetów strategii bezpieczeństwa energetycznego Unii Energetycznej. – Jak już zaznaczono kilka razy, Nord Stream 2 nie przyczynia się do realizacji celów zakładanych w Unii Energetycznej. Jeżeli gazociąg mimo to powstanie, musimy zrobić wszystko, aby upewnić się, że będzie on działać w sposób przejrzysty i zgodny z głównymi zasadami rynku energii UE – powiedział Szefczovicz.
Unijny komisarz ds. działań w dziedzinie klimatu i energii Miguel Arias Cañete powiedział, że jak każdy inny projekt infrastrukturalny w UE tak również Nord Stream 2 nie może i nie powinien działać w próżni prawnej lub według prawa energetycznego danego państwa trzeciego. – Dążymy do uzyskania od Rady mandatu do negocjacji z Rosją specjalnego systemu, który będzie miał zastosowanie do podstawowych zasad prawa energetycznego UE oraz do utrzymania i funkcjonowania europejskiego wewnętrznego rynku energii – powiedział komisarz.
W dalszej części stanowiska czytamy, że zdaniem Komisji Nord Stream 2 nie przyczynia się do osiągnięcia celów Unii Energetycznej, nie daje dostępu do nowych źródeł zaopatrzenia, szlaków i dostawców. Jego powstanie może także pozwolić jednemu dostawcy na dalsze wzmocnienie pozycji na rynku gazowym w UE i koncentrację na poszczególnych trasach przesyłu. – Istnieje dobrze funkcjonująca infrastruktura przesyłu gazu, która zapewnienia dostawy energii w Europie. Budowa Nord Stream 2 w tym samym czasie zagrozi istniejącym szlakom transportowym, w szczególności temu przez Ukrainę – czytamy w stanowisku Komisji.
KE wnioskuje do państw członkowskich o mandat do rozmów o Nord Stream 2
Pierwszy gazociąg z Rosji do Niemiec przez Morze Bałtyckie – Nord Stream – składa się z dwóch nitek i został oddany do eksploatacji 5 lat temu. Ich przepustowość wynosi 55 mld m3 rocznie. Po budowie drugiego gazociągu po dnie Bałtyku do niemieckiego wybrzeża będzie przesyłane 110 mld m3 rosyjskiego gazu.
Bartłomiej Sawicki/BiznesAlert.pl