Litewski minister spraw zagranicznych odwiedził 20 stycznia Warszawę, aby omówić ze swoim polskim odpowiednikiem współpracę ze szczególnym uwzględnieniem energetyki i infrastruktury.
Strony omówiły także sytuację na Ukrainie, relacje z Rosją i postępy programu Partnerstwa Wschodniego. Ministrowie odwiedzili także Cmentarz Powązkowski, gdzie oddali hołd bohaterom Powstania Styczniowego z 1863 roku, w którym Polacy, Litwini i Rusini wystąpili wspólnie przeciwko rosyjskiemu caratowi.
Minister Linas Linkevicius wyraził nadzieję na pozytywne rozstrzygnięcia w relacjach z Polską. – Liczymy na „przeładowanie” naszych relacji. Słowo przeładowanie być może nie jest właściwe i zdewaluowane wysiłkami na rzecz poprawy relacji z Rosją, ale my, Litwini powinniśmy w rzeczy samej wznowić relacje z Polską, która jest dla nas strategicznym partnerem – ocenił w Litewskim Radio Publicznym przed wylotem do Warszawy.
Obawy o bezpieczeństwo łączą Polskę i Litwę
Jak informuje polskie ministerstwo spraw zagranicznych, współpraca bilateralna, bezpieczeństwo w regionie, kwestie wschodnie oraz wspólne projekty energetyczno – infrastrukturalne były tematem rozmów szefów dyplomacji Polski i Litwy.
– Jest wiele spraw bilateralnych, które do tej pory nie zostały rozwiązane po myśli obu państw. Rozmawiamy na ten temat. Oczywiście rozmawiamy też na tematy bieżące, o tym co dzieje się w Europie, Unii Europejskiej i NATO – powiedział minister Witold Waszczykowski na konferencji prasowej z ministrem spraw zagranicznych Litwy Linasem Antanasem Linkevičiusem.
Szef polskiej dyplomacji podkreślił, że rozmowy polsko-litewskie dotyczą także bezpieczeństwa międzynarodowego w naszym regionie oraz wokół Europy. – Rozmawiamy o samej Europie, która przeżywa w tej chwili lekki kryzys wywołany Brexitem. W najbliższych tygodniach, miesiącach czekają nas ważne decyzje. Przede wszystkim rozpoczęcie rokowań z Wielką Brytanią o Brexicie, ale spodziewamy się również, że Unia Europejska podejmie temat jej reformy. Brexit jest ciężkim ciosem dla całej koncepcji integracji europejskiej. Powinniśmy nie tylko „rozwieść się” łagodnie z Wielką Brytanią, ale również naprawić Unię Europejską – dodał minister Waszczykowski.
– Sprawy bilateralne nigdy nie zostaną zaniedbane, nie powinny jednak warunkować naszej współpracy w regionie – powiedział minister spraw zagranicznych Litwy i podkreślił, że współpraca jest szalenie ważna, wyzwania takie jak energia, bezpieczeństwo, infrastruktura transportowa są kluczowe nie tylko w płaszczyźnie bilateralnej, ale także dla całej Unii Europejskiej czy regionu. – Musimy zatem z pełną odpowiedzialnością do tego podejść – podsumował Linas Linkievicius.
Wspólny głos
Kluczowym elementem dzisiejszych rozmów w Warszawie były zagadnienia współpracy dwustronnej. Ministrowie podkreślili znaczenie współpracy polsko – litewskiej i zgodzili się, że w skomplikowanym obecnie środowisku międzynarodowym wspólny głos Wilna i Warszawy jest niezbędny. Minister Witold Waszczykowski zwrócił uwagę na sytuację Polaków na Litwie, w tym przede wszystkim na problemy, z jakimi boryka się polskie szkolnictwo. Wyraził nadzieję, że nowy rząd Republiki Litewskiej podejmie dialog z polską społecznością na Litwie, co przyczyni się do rozwiązania sygnalizowanych przez nią problemów.
Ministrowie poruszyli ponadto kwestie zacieśnienia współpracy energetycznej i infrastrukturalnej. Ważnym tematem rozmów było bezpieczeństwo w regionie, w tym realizacja postanowień szczytu NATO w Warszawie, przede wszystkim w zakresie wzmacniania wschodniej flanki Sojuszu.
Podczas wspólnej konferencji prasowej ministrowie odnieśli się także do tematu amerykańskiej administracji. – Liczymy, że decyzje, które zostały podjęte przez poprzednią administrację zostaną podtrzymane i zrealizowane oraz że Europa Środkowo-Wschodnia będzie ważnym elementem w globalnej polityce Stanów Zjednoczonych. My ze swojej strony odpowiadamy również pozytywnie. Polska nie chce być konsumentem bezpieczeństwa, jesteśmy również jego producentem. Jesteśmy aktywni na wielu odcinkach, jesteśmy gotowi zwiększyć naszą aktywność w świecie, wrócić do operacji pokojowych ONZ – zaznaczył minister Waszczykowski.
Wizyta szefa litewskiego MSZ Linasa Antanasa Linkevičiusa w Warszawie była pierwszą dwustronną wizytą w Polsce litewskiego ministra od momentu ukonstytuowania się nowego rządu na Litwie w grudniu 2016 r.
Spór o energetykę
Pomimo zainteresowania strony litewskiej, Polacy nie chcą budować połączenia elektroenergetycznego LitPol Link 2, które pozwoliłoby na synchronizację bałtyckich systemów elektroenergetycznym z europejskim, przez Polskę. Kraje realizują jednak projekt Gazociągu Polska-Litwa, który ma połączyć przez nasz kraj bałtycki rynek gazu ziemnego z europejskim. Ma być gotowy do 2021 roku. Dzięki rewizji jego założeń na wniosek Polski, strona litewskia uzyska dodatkowe 3 mln euro dofinansowania na projekt.
