Firmy gazowe i naftowe z Rosji działają niezgodnie z typową logiką ekonomiczną i ograniczają dostawy gazu oraz ropy na rynek europejski pomimo spadku przychodów tego typu. Chcą podnieść ceny gazu w Europie i obniżyć ceny produktów ropopochodnych u siebie.
Podnieść cenę gazu w Europie
Rosyjski Gazprom kumuluje gaz pomimo wyższych cen w Europie, nie zwiększa dostaw do Unii Europejskiej i zużywa surowiec z magazynów, zaprzestając jego sprzedaży za pośrednictwem platformy ekonomicznej. Kommiersant ocenia, że może chodzić o windowanie ceny w celu uniknięcia jej załamania wiosną, kiedy zapotrzebowanie w Azji znów spadnie, a do Europy trafi nowe LNG.
– Gazprom nadal suszy rynek gazu w Europie, działając niezgodnie z typową logiką ekonomiczną. Chociaż ceny w Europie notują dwuletnie wyże, dostawca z największym potencjałem eksportowym nie zwiększa wolumenu dostaw, a nawet zmniejsza wykorzystanie gazociągów na Ukrainie. Zamiast tego zwiększa sprzedaż gazu zgromadzonego w magazynach europejskich. Według AGSI pobór gazu z tych obiektów w Europie sięga rekordowego poziomu miliarda metrów sześciennych dziennie, a ich zapełnienie spadło do 59 procent – czytamy w gazecie.
Gazprom próbuje także utrzymać wysokie ceny spotowe w Europie poprzez zatrzymanie sprzedaży gazu na platformie elektronicznej. W przeszłości słał na nią nawet miliard metrów sześciennych rocznie z dostawą następnego dnia lub miesiąca. Jednak w połowie grudnia sprzedawał tylko dostawy realizowane w lecie i trzecim kwartale 2021 roku. Kupcy musieli sprowadzać więcej gazu z hubów europejskich, podnosząc jego cenę. Z tego względu Środkowoeuropejski Hub Gazowy w austriackim Baumgarten nasycony gazem rosyjskim zanotował wzrost ceny o 31 procent do 258 dolarów za 1000 m sześc. W zeszłym tygodniu sięgnęła ona ponad 330 dolarów za 1000 m sześc.
Atak zimy spowodował, że LNG płynie w większym stopniu do Azji potrzebującej więcej dostaw i oferującej bardziej atrakcyjne ceny. Dostawy lutowe do Azji Północno-Wschodniej są warte na przykład 650 dolarów za 1000 m sześc., ale marcowej już 300 dolarów. Po zakończeniu sezonu zimowego część LNG powinna wrócić do Europy.
– Dla Gazpromu ważne jest zmniejszenie zapasów gazu w Europie do tego czasu. Jeśli się nie powiedzie, powrót LNG do Europy może ponownie spowodować niż cenowy na rynku spotowym, bo terminale amerykańskie obniżające podaż w 2020 roku wracają znów do pełnej mocy – czytamy w Kommiersancie.
Gazeta konstatuje także, że powyższe zachowanie Gazpromu może być sposobem na lepsze wykorzystanie ograniczonych mocy eksportowych. Pierwotny plan zakładał, że w połowie 2021 roku będzie miał do dyspozycji Nord Stream 2 i odnogę bałkańską Turkish Stream. – Termin ukończenia Nord Stream 2 jest teraz całkowicie niepewny – konstatuje Kommiersant.
Obniżyć cenę ropy w Rosji
Również firmy naftowe przygotowują się do ograniczenia eksportu ropy w celu przekierowania dostaw na rzecz rafinerii ze względu na wzrost cen paliw w Federacji Rosyjskiej. Lutowe dostawy rosyjskie z użyciem portów w europejskiej części Rosji mogą spaść o jedną trzecią w stosunku do stycznia. Ministerstwo energetyki Rosji szuka sposobu na zwiększenie zaopatrzenia rafinerii, ale skutkiem będzie także lepsza kondycja ekonomiczna spółek naftowych.
Firmy te mają zmniejszyć dostawy ropy z portów europejskich w Rosji pod kontrolą Transnieftu w lutym o 34 procent do 3,36 mln ton w stosunku do stycznia. Rosnieft może zmniejszyć dostawy przez te porty o 50 procent do 0,9 mln ton, a Łukoil o 26 procent do 680 tysięcy ton. Stanie się to pomimo wywalczenia przez Rosję prawa do zwiększenia eksportu ropy w ramach porozumienia naftowego OPEC+ o 500 tysięcy baryłek dziennie. Teraz jednak priorytetem ma być według Kommiersanta zaopatrzenie rafinerii rosyjskich w celu obniżki cen paliw wywołanej atakiem zimy.
Złe wyniki eksportu węglowodorów w 2020 roku
Tymczasem przychody rosyjskie z eksportu gazu ziemnego między styczniem a listopadem 2020 roku spadły 1,7 razy do 22,009 mld dolarów i o 10,4 procent pod względem wolumenu do 178,4 mld m sześc. Dostawy LNG z Rosji spadły o 15,3 procent do 6,481 mld dolarów.
Przychody Rosji z eksportu ropy naftowej spadły w okresie styczeń-listopad 2020 roku o 40,9 procent do 66,392 mld dolarów. Eksport ropy spadł wówczas o 10,4 procent do 220,241 mln ton. Eksport paliw ropopochodnych spadł o 33 procent do 40,663 mld dolarów i o 1,6 procent pod względem wolumenu do 126,814 mln ton.
Kommiersant/OilCapital.ru/Wojciech Jakóbik
Assenova: Rosjanie eksportują do Europy gaz, ale i korupcję (ROZMOWA)
