Jak poinformował portal Gramwzielone.pl, URE zwraca uwagę, że zgodnie z ustawą o rynku mocy, realizowanych na jej podstawie usług na dany rok dostaw nie może świadczyć instalacja, w odniesieniu do której wytwórca lub odbiorca energii elektrycznej będzie w danym roku świadczył na rzecz operatora usługę określoną w IRiESP „o charakterze świadczenia i wynagradzania zbliżonym do obowiązku mocowego na rynku mocy”. Przyjęta w ramach rynku mocy neutralność technologiczna daje prawo do udziału w tym mechanizmie m.in. operatorom odnawialnych źródeł energii czy magazynów energii.
Które to usługi?
URE informuje, że jedna z części wspomnianej instrukcji – IRiESP: Bilansowanie systemu i zarządzanie ograniczeniami systemowymi, określa katalog usług systemowych, z których niektóre mają charakter usług, o których mowa w art. 16 ust. 2 pkt 3 ustawy o rynku mocy. Są to niektóre regulacyjne usługi systemowe w zakresie tzw. Jednostek Grafikowych Wytwórczych aktywnych (JGWa).
Zgodnie z ustawą o rynku mocy URE ma ogłaszać wykaz tych usług i aktualizować go w przypadku zmian w IRiESP.
W opublikowanej właśnie informacji nr 22/2018 URE zalicza do regulacyjnych usług systemowych Jednostek Grafikowych Wytwórczych aktywnych operacyjną rezerwę mocy definiowaną jako zdolności wytwórcze JGWa będących w ruchu albo postoju, stanowiące nadwyżkę mocy dostępną dla OSP ponad zapotrzebowanie na energię elektryczną pokryte w ramach umów sprzedaży energii oraz na rynku bilansującym w ramach generacji swobodnej.
Wśród regulacyjnych usług systemowych w zakresie rezerwy interwencyjnej URE wymienia także pracę interwencyjną – realizowaną na podstawie umowy z wytwórcami energii elektrycznej, którzy w jej ramach zapewniają OSP dostęp do szybkiej rezerwy interwencyjnej w zakresie zwiększenia wytwarzania energii, a także interwencyjną rezerwę zimną – realizowaną na podstawie umowy z wytwórcami energii elektrycznej, którzy w jej ramach zapewniają OSP dostęp do jednostek wytwórczych utrzymywanych w gotowości do uruchamiania i wytwarzania energii.
Do regulacyjnych usług systemowych w zakresie rezerwy interwencyjnej URE zalicza ponadto redukcję zapotrzebowania na moc na polecenie OSP, czyli tzw. DSR (Demand Side Rensponse), w ramach tzw. Programu Gwarantowanego redukcji zapotrzebowania na polecenie OSP.
Usługa redukcji zapotrzebowania na polecenie OSP realizowana jest na podstawie umowy z podmiotami dysponującymi sterowanymi odbiorami energii, którzy w jej ramach zapewniają operatorowi dostęp do szybkiej rezerwy interwencyjnej w zakresie zmniejszenia odbioru energii.
W Programie gwarantowanej redukcji zapotrzebowania na polecenie OSP świadczenie usługi polega na zobowiązaniu do oferowania określonej ilości redukcji obciążenia oraz zobowiązaniu do wykonania redukcji w tej ilości. Świadczenie usługi redukcji zapotrzebowania na polecenie OSP w ramach powyższych programów dotyczy umów zawartych po 1 stycznia 2017 r.
Pierwsze aukcje na moc jeszcze w 2018 r.
Rynek mocy to mechanizm mający stanowić dodatkowe źródło wynagrodzenia dla operatorów elektrowni w zamian za gotowość do zaoferowania w razie potrzeby określonych mocy. Za tą gotowość zapłacić mają odbiorcy energii w postaci tzw. opłaty mocowej doliczanej do rachunków za energię.
Wynagrodzenie ma być oferowane zarówno za samo utrzymywanie mocy w gotowości do jej dostarczenia, jak również za dostarczenie mocy w ogłaszanych przez OSP „okresach zagrożenia” jej niedoborem. Niewykonanie zakontraktowanego obowiązku mocowego ma podlegać karom finansowym.
Moce mają być kontraktowane w aukcjach, których uczestnicy będą oferować w określonym czasie operatorowi systemu przesyłowego (OSP) tzw. obowiązek mocowy.
Pierwsze aukcje w ramach rynku mocy mają ruszyć w grudniu 2018 r., kiedy powinny się odbyć trzy aukcje na moc w latach 2021, 2022, 2023. W późniejszym okresie przewiduje się organizację jednej aukcji rocznie na rezerwację mocy w perspektywie 5-letniej.
W ramach aukcji obowiązywać ma co prawda neutralność technologiczna, a także w pewnym stopniu dopuszczone zostaną do nich elektrownie działające w sąsiednich krajach UE, jednak największym beneficjentem rynku mocy powinny być elektrownie węglowe należące do państwowych koncernów energetycznych. Preferencje w postaci dłuższych kontraktów mają zyskać jednostki mniej emisyjne oraz kogeneracyjne.
Koszty mechanizmu mocowego mają pokryć odbiorcy energii w ramach tzw. opłaty mocowej, która ma wejść na rachunki od 2021 r. Mniejsze koszty poniosą gospodarstwa domowe, które zużywają najmniej energii – poniżej 500 kWh rocznie. Ich liczbę ME szacuje na 3 mln. Dla nich koszt ma wynieść w skali miesiąca około 2 zł. Gospodarstwa domowe zużywające najwięcej energii – powyżej 2,8 MWh w skali roku – ich liczba według Ministerstwa wynosi około 1,5 mln – mają dopłacać do rynku mocy 9,5 zł miesięcznie.
