Już 15 maja 2020 roku o godzinie 14.00 rusza drugi nabór do zmienionego programu Czyste Powietrze. Jego celem jest walka ze smogiem pochodzącym z ponad trzech milionów polskich domów jednorodzinnych o niskiej efektywności energetycznej. Zmienił się formularz wniosku o dofinansowanie, a załączniki do niego zostaną zastąpione zaświadczeniami – opisuje Bartłomiej Sawicki, redaktor BiznesAlert.pl.
Zaświadczenia zamiast załączników
Nowy wniosek można wypełnić przez internet, a następnie należy go wydrukować i przesłać do odpowiedniego Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska lub gminy. Po koniec maja zostanie uruchomiony elektroniczny kanał składania wniosków serwisie gov.pl, za pośrednictwem którego będzie można złożyć e-wniosek. W poniedziałek 11 maja tego roku Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przeprowadził webinarium pt. Akademia Czystego Powietrza, podczas którego został przedstawiony sposób wypełnienia wniosku.
Czas rozpatrywania wniosków ma zostać skrócony z 90 (w praktyce więcej) do 30 dni od daty złożenia kompletnego dokumentu dzięki uproszczeniu procedury oraz uruchomieniu kanału elektronicznego. Załączniki mają zostać zastąpione przez oświadczenia. Wypełnienie wniosku ma zająć kilkanaście minut. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska zrezygnował z wymogu podawania szczegółowych danych technicznych budynków i instalacji. Kandydat na beneficjenta nie będzie już musiał przekazywać w formie załącznika dokumentów o wysokości dochodów. Tę formę zastąpi oświadczenie. Jeśli jednak obywatel będzie starał się o podwyższony poziom dofinansowania będzie musiał przekazać zaświadczenie o dochodach z gminy.
Procedura
Kandydat na beneficjenta musi zarejestrować się na platformie Czystego Powietrza danego Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska w zależności od miejsca zamieszkania. Po rejestracji i zapoznaniu się z regulaminem przyjdzie czas na uzupełnienie podstawowych informacji: dane osobowe, adres, kontakt telefoniczny, kraj, województwo, powiat, gminę i miejscowość. Dane dotyczą osoby fizycznej, która ubiega się o dofinansowanie. Następnie należy wypełnić wniosek dotyczący planowanej inwestycji wybrany z listy. Należy określić budynek podając adres, numer księgi wieczystej i numer działki. Kiedy jednak nie znamy tych ostatnich danych, należy załączyć dokument poświadczający własność. Jeżeli w budynku prowadzona jest działalność gospodarcza należy to odnotować, zaznaczając odpowiedni punkt w formularzu. Jednak powierzchnia, na której prowadzona jest działalność gospodarcza nie może przekraczać 30 procent. Autorzy formularza proszą o zaznaczenie czy i jak w ramach przedsięwzięcia zostaną zlikwidowane dotychczasowe źródła ogrzewania na paliwo stałe. Należy następnie wybrać z listy źródła ciepła. Do wyboru są podłączenie do sieci ciepłowniczej, pompy ciepła, kotły na pellet, gazowe, olejowe, węglowe, zgazowujące drewno, ogrzewanie elektryczne, instalacja CO i CWU, a także rekuperacja i mikroinstalacja fotowoltaiczna.
Potem należy podać termin poniesienia pierwszych kosztów kwalifikowanych. W nowej edycji programu Czyste Powietrze będzie można się ubiegać o dofinansowanie w trakcie przedsięwzięcia lub po jego zakończeniu.
Następnie wnioskodawca wpisuje kwotę inwestycji. Jeśli nie zna kosztów kwalifikowanych może pozostawić pustą rubrykę. W ramach programu można także starać się o udzielenie dofinansowania ocieplenia przegród budowlanych. Wówczas należy podać ich metraż. Możliwe jest także dofinansowanie audytu energetycznego na potrzeby ocieplenia budynku. Po wypełnieniu tej części wniosku pojawi się kwota, która można uzyskać w ramach wybranych przedsięwzięć.
Kolejna część wniosku dotyczy oświadczenia o dochodzie osoby ubiegającej się o dofinansowanie. W przeciwieństwie do poprzedniej edycji, dochód liczony jest od osoby składającej wniosek o dotację, a nie od gospodarstwa domowego i przelicznika na liczbę mieszkańców. Roczny dochód nie może przekraczać 100 000 zł. W sytuacji wspólnego rozliczania podatku sumuje się podział dochodu i podaję się dane z rubryki podstawa obliczania podatku. Nie ma konieczności składania zaświadczenia o dochodzie z Urzędu Skarbowego. Następnie należy zatwierdzić kilka kolejnych oświadczeń. Tak wypełniony wniosek należy wydrukować oraz podpisać. Jeśli podczas wypełniania formularza wskazano załączenie załączników należy je załączyć do wydrukowanego wniosku, a w przypadku wysłania drogą elektroniczną zeskanować i dołączyć wniosku.
Będą pieniądze, ale na co?
Beneficjenci zostali podzieleni na dwie grupy uprawnione do dofinansowań o różnej wysokości. Podstawowe dofinansowanie otrzymają osoby osiągające roczny dochód nieprzekraczający 100 000 zł.
Podwyższony poziom dofinansowania dotyczy osób, których przeciętny miesięczny dochód na jednego mieszkańca ich gospodarstwa domowego nie przekracza kwoty: 1400 zł netto w gospodarstwie wieloosobowym, 1960 zł netto w gospodarstwie jednoosobowym. Warto także pamiętać, że dotacja z programu Czyste Powietrze nie wyklucza z ubiegania się także o ulgę termomodernizacją. Dotacje w ramach programu Czyste Powietrze można łączyć z termomodernizacyjną ulgą podatkową, obowiązującą od pierwszego stycznia 2019 roku. W przypadku uzyskiwania korzyści łącznie z dotacji w Programie Czyste Powietrze i ulgi termomodernizacyjnej: odliczeniu w ramach ulgi nie podlegają wydatki sfinansowane lub dofinansowane z dotacji lub zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie ze środków publicznych, a jedynie ta ich część która nie została dofinansowana.
Największą uwagę przyciąga intensywność dofinansowania:
- do 100 procent faktycznie poniesionych kosztów audytu energetycznego, lecz nie więcej niż 1000 zł,
- do 50 procent faktycznie poniesionych kosztów podłączenia do sieci ciepłowniczej wraz z przyłączem, lecz nie więcej niż 10 000 zł,
- do 50 procent faktycznie poniesionych kosztów zakupu i montażu mikroinstalacji fotowoltaicznej, lecz nie więcej niż 5 000 zł,
- do 45 procent faktycznie poniesionych kosztów zakupu i montażu pompy ciepła typu powietrze-woda oraz gruntowej pompy ciepła, o podwyższonej klasie efektywności energetycznej (minimum A++),
- do celów ogrzewania lub ogrzewania i ciepłej wody użytkowej (dalej cwu), lecz nie więcej niż 13 500 zł; do 45 procent faktycznie poniesionych kosztów zakupu i montażu kotła na pellet drzewny o obniżonej emisyjności cząstek stałych o wartości ≤ 20 mg/m sześc., lecz nie więcej niż 9 tys. zł,
- do 45 procent faktycznie poniesionych kosztów zakupu i montażu kotłowni gazowej w rozumieniu Załącznika 2 do Programu, lecz nie więcej niż 6 750 zł,
- do 30 procent faktycznie poniesionych kosztów na pozostałe pozycje ujęte w załączniku do programu w tym m. in. ocieplenie przegród budowlanych do programu, lecz nie więcej niż w przypadku ocieplenia 45 zł za m kw. W przypadku stolarki okiennej kwota ta wynosi maksymalnie 210 zł za m kw.
Dotacje na węgiel nie zniknęły
Kontrowersyjne pozostaje jednak utrzymanie dotacji do 30 procent na zakup pieca węglowego, maksymalnie do kwoty 3 000 zł dotyczy zakupu/montażu kotła na węgiel z automatycznym podawaniem paliwa (węgiel kamienny w formie groszku) z osprzętem. Kotły na węgiel muszą posiadać certyfikat/świadectwo potwierdzające spełnienie wymogów dotyczących ekoprojektu (ecodesign). Jest to faktycznie dotacja wymiany jednego kotła węglowego na inny, choć z lepszymi parametrami.
Do rozważań skłaniają także dotacje na elektryczne formy grzewcze, czyli dotacja do 30 procent na zakup pieca węglowego, maksymalnie do kwoty 3 000 zł dotyczy zakupu/montażu urządzenia grzewczego elektrycznego (innego niż pompa ciepła), materiałów instalacyjnych wchodzących w skład systemu ogrzewania elektrycznego, zbiornika akumulacyjnego/buforowego, zbiornika cwu z osprzętem. Wobec konieczności dbania o niskie rachunki za energię elektryczną, zwłaszcza przez najbardziej potrzebujących, i jednocześnie rosnących cen energii elektrycznej należy rozważyć czy taki sposób ogrzewania jest wart dalszego utrzymywania.
Te punkty to jednak dwie z wielu możliwości. Po ewaluacji nowej edycji programu Czyste Powietrze warto rozważyć, czy należy je utrzymać. Warto także uwzględnić silniejsze powiązanie programu Czyste Powietrze z projektem dotacji mikroinstalacji Mój Prąd. Obecnie będzie to możliwe w razie wymiany źródła ciepła. Jeśli ktoś zechce tylko ocieplić budynek, to będzie wyłączony z możliwości złożenia wniosku o dotację na mikroinstalację.
