Sąd Unii Europejskiej stwierdził niedopuszczalność skarg wniesionych przez Nord Stream AG i Nord Stream 2 AG na dyrektywę gazową, która objęła gazociągi z państw trzecich zasadami funkcjonowania rynku unijnego gazu.
Skargi Nord Stream i Nord Stream 2
W decyzji opublikowanej na stronie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej można przeczytać, że Nord Stream AG i Nord Stream 2 AG wniosły skargi do Sądu Unii Europejskiej, żądając, po pierwsze, stwierdzenia częściowej nieważności dyrektywy zmieniającej i, po drugie, jej uchylenia w całości. Nord Stream 2 AG podnosił, że nowe obowiązki spowodowałyby istotne zmiany w jej sytuacji, ponieważ wywiązanie się z nich wymagałoby sprzedaży całego gazociągu Nord Stream 2, względnie całkowitego zmodyfikowania struktury organizacyjnej owego gazociągu oraz przedsięwzięcia, co zdestabilizowałoby zasadniczo podstawy finansowania owej struktury, w której uczestniczyły przedsiębiorstwa europejskie.
Nord Stream AG domagał się uchylenia nowego przepisu zobowiązującego krajowe organy regulacyjne do wydania decyzji w przedmiocie niektórych wniosków o zastosowanie odstępstwa najpóźniej do dnia 24 maja 2020 roku, podnosi, że nowe, wynikające z tego uregulowania obowiązki spowodują po jej stronie powstanie ciążącego na niej zobowiązania do wprowadzenia istotnych zmian do umowy z akcjonariuszami owej spółki, statutów i umów mających za przedmiot przesył gazu zawartych przez nią z Gazprom Export.
Nord Stream 2 odwoła się od decyzji Niemców o podporządkowaniu gazociągu dyrektywie gazowej
Dyrektywa gazowa zobowiązuje do rozdziału właścicielskiego
W komunikacie sądu na stronie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej czytamy, że Dyrektywa 2019/692 (Dyrektywa gazowa) nie dotyczy bezpośrednio podmiotów eksploatujących gazociąg Nord Stream 1 i 2. Dyrektywa weszła w życie w dniu 23 maja 2019 roku i miała co do zasady zostać transponowana przez państwa członkowskie w terminie do dnia 24 lutego 2020 roku. – W momencie jej wejścia w życie prace związane z obudowaniem betonem rur tworzących gazociąg „Nord Stream 2” zrealizowano, zgodnie z oświadczeniem Nord Stream 2, w 95 procentach. Od momentu wejścia w życie dyrektywy zmieniającej, podmioty eksploatujące gazociąg, takie jak Nord Stream AG i Nord Stream 2 AG, są konfrontowane z sytuacją, w ramach której potencjalnie część należących do nich gazociągów, a mianowicie ich część położona pomiędzy państwem członkowskim a państwem trzecim i sięgająca do terytorium państw członkowskich, względnie położona na terytorium morza terytorialnego państwa członkowskiego, podlega uregulowaniom dyrektywy 2009/73 oraz uregulowaniom krajowym dokonującym jej transpozycji – czytamy w decyzji sądu.
Oznacza to, że podmioty eksploatujące gazociąg są zobowiązane, w szczególności, do zapewnienia rozdziału pomiędzy systemami przesyłowymi a ich operatorami oraz do ustanowienia niedyskryminującego systemu dostępu podmiotów trzecich do systemu przesyłowego oraz dostaw gazu na podstawie publikowanych taryf.
Skargi niedopuszczalne
Postanowieniami z 20 maja sąd odrzucił skargi jako niedopuszczalne. – Zarówno w odniesieniu do Nord Stream 2 AG, jak i Nord Stream AG, sąd stwierdził, że dyrektywa zmieniająca nie dotyczy ich bezpośrednio. – Na operatorów, takich jak skarżący będą, względnie są, nałożone (w warunkach określonych przez państwa członkowskie) obowiązki wynikające z dyrektywy 2009/73 w zmienionym brzmieniu jedynie bowiem za pośrednictwem krajowych przepisów dokonujących transpozycji owej dyrektywy, które państwa członkowskie przyjmą, względnie przyjęły.Jeżeli chodzi o krajowe przepisy dokonujące transpozycji, które począwszy od dnia 24 lutego 2020 roku mają na celu uczynienie wiążącymi dla operatorów obowiązków wynikających z dyrektywy 2009/73 w zmienionym brzmieniu, państwa członkowskie dysponują określonym marginesem swobodnego uznania – czytamy w uzasadnieniu decyzji.
Ponadto, zgodnie z dyrektywą zmieniającą krajowe organy regulacyjne mogą, pod określonymi warunkami, zastosować odstępstwa od niektórych przepisów dyrektywy 2009/73 w zmienionym
brzmieniu, w odniesieniu do, po pierwsze, istotnych nowych infrastruktur gazowych i, po drugie, gazociągów pomiędzy państwami członkowskimi i państwami trzecimi ukończonych przed dniem 23 maja 2019 roku – W związku z powyższym dla celów wdrożenia owych przepisów krajowe organy regulacyjne mają daleko idące uprawnienia dyskrecjonalne jeśli chodzi o zastosowanie owych
odstępstw oraz ewentualne szczególne warunki, od spełnienia których ich zastosowanie może zostać uzależnione – czytamy w uzasadnieniu.
Komisja, Estonia, Łotwa, Litwa i Polska złożyły wnioski o dopuszczenie do udziału w sprawie wspierając wnioski Parlamentu i Rady.
Jakóbik: Niemcy nie wyjmą Nord Stream 2 spod prawa, ale jak Rosjanie je wdrożą?
Niemcy przeciw wyłączeniu Nord Stream 2 z dyrektywy gazowej
15 maja, Bundesnetzagentur, niemiecki regulator sieci poinformował, że Nord Stream 2 nie zostanie wyłączony spod działania dyrektywy gazowej Unii Europejskiej. Regulator tłumaczy tę decyzję faktem, że wyłączenie może obejmować jedynie projekty, które zostały formalnie ukończone przed 23 majem 2019 roku. Nord Stream 2 nie został nadal ukończony.
Jest potwierdzenie. Niemcy nie wyjmą Nord Stream 2 spod prawa
Izba orzekająca odrzuciła wówczas wniosek Nord Stream 2 AG o zwolnienie Nord Stream 2 spod regulacji części, która biegnie przez wody terytorialne Niemiec.
Trybunał Sprawiedliwości UE/Bartłomiej Sawicki
Łoskot-Strachota: Czy Gazprom podzieli Nord Stream 2 na pół?