Gibała: Zmiany klimatu dotykają góry. Czy to jeden z ostatnich sezonów narciarskich jakie znamy?

2 kwietnia 2024, 11:00 Opinie

Z opublikowanego w czasopiśmie naukowym „Global Change Biology” badania wynika, że tereny wysokogórskie ocieplają się znacznie szybciej niż obszary położone niżej. To pokazuje, co może dziać się w przyszłości z naszą planetą – pisze Mateusz Gibała, redaktor BiznesAlert.pl.

Alpy z lotu ptaka

Według najnowszych badań zmniejszenie pokrywy śnieżnej i przekształcenie wzorców roślinności w Alpach wywołane zmianami klimatycznymi, mają istotny wpływ na różnorodność biologiczną i funkcjonowanie ekosystemów w wysokich górach. Góry, które rozciągają się na wielkich obszarach, ocieplają się znacznie szybciej niż otaczające je niziny, co prowadzi do znacznego zmniejszenia pokrywy śnieżnej oraz szybkiego przesuwania się w górę granicy roślinności, na przykład krzewów karłowatych, takich jak wrzos.

Badacze z Uniwersytetu w Manchesterze ustalili, że te zmiany zakłócają harmonogram kluczowych funkcji ekosystemu alpejskiego, które pełnią rośliny i mikroorganizmy glebowe. Nowe badania opublikowane w Global Change Biology wykazują, że ekosystemy wysokogórskie mogą mieć ograniczoną zdolność do zatrzymywania istotnych składników odżywczych niezbędnych do wsparcia wzrostu roślin i zachowania różnorodności biologicznej w tych surowych warunkach.

– Nasz artykuł pokazuje, jak ważny jest czas wielu procesów roślinnych i glebowych w ekosystemach sezonowych. Ludzie mogą być zaznajomieni z rozbieżnościami między kwitnieniem roślin a pojawieniem się zapylaczy spowodowanymi zmianą klimatu – stwierdził Dr Arthur Broadbent, autor omawianego badania

– W naszym badaniu wykazaliśmy, że procesy roślinne i glebowe wykazują fascynującą dynamikę sezonową oraz że czas tych procesów może zostać zakłócony również przez zmiany klimatyczne. Wysokie góry jak kanarek w kopalni węgla, ponieważ nagrzewają się znacznie szybciej niż średnia światowa. To sprawia, że ​​nasze ustalenia są szczególnie alarmujące – dodał.

Co roku w górskich ekosystemach Alp występują sezonowe zmiany, które prowadzą do znacznego przekazywania składników odżywczych między roślinami a drobnoustrojami glebowymi. Po wiosennych topnieniach śniegu rośliny zaczynają się rozwijać i rywalizować z mikroorganizmami glebowymi o zasoby odżywcze. To prowadzi do przeniesienia tych składników z gleby do roślin. W miarę jak sezon się zmienia proces ten odwraca się, gdy jesienią rośliny obumierają, a składniki odżywcze wracają do gleby wraz z opadłymi liśćmi i korzeniami. Podczas zim w Alpach pokrywa śnieżna działa jak izolacyjna warstwa, która umożliwia mikroorganizmom glebowym dalsze funkcjonowanie i magazynowanie składników odżywczych w swojej biomasy, a także zapewnia ochronę roślinom przed mrozem. Jednakże prognozuje się, że zmiany klimatyczne spowodują znaczną utratę pokrywy śnieżnej w niektórych obszarach Alp w ciągu tego stulecia, nawet o 80–90%, oraz przyspieszą topnienie śniegu o 5–10 tygodni.

– Zanikanie zimowej pokrywy śnieżnej to jeden z najbardziej oczywistych i wyraźnych skutków zmiany klimatu w Alpach. Jej wpływ na funkcjonowanie i różnorodność biologiczną ekosystemów alpejskich jest stanowi poważny problem dla ludzi żyjących w regionach alpejskich i poza nimi – powiedział prof. Michael Bahn, badacz z Uniwersytet w Innsbrucku.

Wyniki badań naukowców wyraźnie podkreślają negatywny wpływ zmian klimatycznych na przechodzenie i retencję składników odżywczych między roślinami a mikroorganizmami glebowymi w okresach sezonowych.

– Nasza praca pokazuje, jak połączenie różnych aspektów zmiany klimatu może poważnie zakłócić podziemne procesy ekologiczne, które stanowią podstawę wzrostu roślin w ekosystemach alpejskich , z potencjalnymi długoterminowymi konsekwencjami dla ich różnorodności biologicznej i funkcjonowania – stwierdził Richard Bardgett, jeden z autorów badania.

Zrozumienie, jak ekosystemy reagują na jednoczesne skutki zmiany klimatu jest trudnym zadaniem dla naukowców. Wpływ czynników klimatycznych, zarówno bezpośrednich, jak i pośrednich, na przykład zmiana warstwy śnieżnej czy ekspansja krzewów może prowadzić do nieprzewidywalnych zmian w ekosystemie. Te skutki są trudne do przewidzenia poprzez izolowane badanie poszczególnych czynników klimatycznych.

Do końca XXI wieku lodowce w Himalajach mogą stracić 75% swojej objętości

Zmiany klimatu w najwyższych pasmach górskich prowadzą do tragedii o ogromnych rozmiarach. Topnienie lodowców, które są istotnym źródłem wody dla milionów ludzi w Azji, nie tylko zagraża zaopatrzeniu w wodę pitną, żywność i energię elektryczną, ale także prowadzi do ogromnych powodzi. Uwalniane z lodu zanieczyszczenia przyczyniają się do degradacji powietrza, a ekstremalne zjawiska pogodowe stają się coraz bardziej powszechne. Zgodnie z zapowiedziami ekspertów do końca XXI wieku lodowce w Himalajach i Hindukuszu mogą stracić nawet do 75% swojej masy z powodu globalnego ocieplenia. W ostatnim stuleciu temperatura na Ziemi wzrosła średnio o 0,74 stopnia Celsjusza, ale region ten doświadczył jeszcze większego wzrostu temperatury. To przyczyniło się do szybszego topnienia lodowców. Ta sytuacja może prowadzić do powodzi oraz braków wody dla ponad 240 milionów ludzi zamieszkujących te obszary.

Badania pokazują, że tempo topnienia lodowców w Himalajach i Hindukusz jest alarmująco szybkie, a społeczności tam zamieszkujące cierpią na skutek zmian klimatycznych w sposób dotkliwy i często nagły. niedawne zalanie miasta Joshimath w Indiach było bolesnym przykładem tych katastrof. Ekspertom zależy na szybkim i znaczącym ograniczeniu emisji gazów cieplarnianych, aby powstrzymać dalsze zniszczenie lodowców i zminimalizować tragedie spowodowane ich topnieniem. W przeciwnym razie nieodwracalne zmiany w kriosferze będą miały katastrofalne konsekwencje dla ludzkości.

Zbocza Alp pokrywają zielone algi, które przyspieszają topnienie śniegu