Wiceminister ocenił, że akcja przyjmowania wniosków o rekompensatę przebiega bardzo sprawnie. Zapewnił, że środki będą wypłacane uprawnionym emerytom i rencistom górniczym (także wdowom i sierotom pobierającym renty rodzinne) krótko po tym, gdy znowelizowana zostanie w tym zakresie ustawa budżetowa – procedowana obecnie w parlamencie nowelizacja budżetu zakłada przeznaczenie na rekompensaty ponad 2,3 mld zł.
„W tym tygodniu rozpoczęły się prace nad zmianą budżetu, dzisiaj przedłożonymi zmianami zajmie się sejmowa komisja ds. energii. Myślę, że do dwóch tygodni powinniśmy mieć (znowelizowany – PAP) budżet uchwalony i podpisany przez prezydenta. Od momentu, kiedy zmiany budżetowe wejdą w życie, od razu będziemy wypłacać” – powiedział dziennikarzom wiceminister w Siemianowicach Śląskich.
Dodał, że gdy tylko znowelizowana ustawa budżetowa wejdzie w życie, wszystkie rozpatrzone już pozytywnie wnioski o rekompensaty (obecnie jest to ok. 70 tys. wniosków) zostaną skierowane do realizacji w postaci wypłaty środków.
„Bardzo byśmy chcieli, żeby to (wypłata środków – PAP) wydarzyło się przed świętami. Mogą być pewne opóźnienia, w zależności od tego kto kiedy złoży wniosek (termin upływa 18 listopada – PAP), ale myślę, że duża, znacząca grupa na pewno przed świętami będzie miała te środki na swoich kontach lub w postaci przekazu pocztowego, w zależności od wybranej formy wypłaty” – powiedział Tobiszowski.
Wiceminister przypomniał, że wszystkie wątpliwości dotyczące uprawnień do rekompensat oraz spraw związanych ze składaniem wniosków, można wyjaśnić, dzwoniąc na infolinie w spółkach węglowych, czynne do godziny 20. Wnioski są przyjmowane w punktach, z których duża część pracuje także w soboty i w niedziele, również do godziny 20.
Wypłatę rekompensat dla ponad 235-tysięcznej grupy emerytów i rencistów (także osób pobierających renty rodzinne po zmarłych górnikach) przewiduje obowiązująca od 24 października ustawa; w tym dniu rozpoczęło się także przyjmowanie wniosków o świadczenie.
Prawo do bezpłatnego węgla to element wynagrodzenia górników i świadczenie dla emerytów i rencistów. Było ono rodzajem zobowiązania państwa polskiego wobec pracowników kopalń, jednym z warunków umowy o pracę. Ustawa o świadczeniu rekompensacyjnym z tytułu utraty prawa do bezpłatnego węgla zakłada jednorazową wypłatę rekompensaty za utracone prawo do tego świadczenia, w wysokości 10 tys. zł netto.
O rekompensatę mogą ubiegać się: emeryci i renciści, którzy mieli ustalone prawo do deputatu (w naturze albo ekwiwalentu pieniężnego), a którym świadczenie zawiesiły spółki węglowe. Uprawnione są też wdowy, wdowcy oraz sieroty, otrzymujący renty po górnikach. Rekompensaty nie otrzymają osoby, które pobierają świadczenie z ZUS.
Aby otrzymać rekompensatę, uprawniona osoba musi wypełnić wniosek. Wnioski można składać w 38 punktach, uruchomionych w spółkach i kopalniach objętych ustawą. Na stronie internetowej resortu energii oraz stronach spółek węglowych można zapoznać się z instrukcją wypełniania wniosku, a także dowiedzieć się, gdzie należy złożyć wniosek. Dokumenty można również wysłać pocztą – w tym przypadku potrzebne jest notarialne poświadczenie danych i podpisu. W gminach, gdzie nie ma notariusza, poświadczenia może dokonać uprawniony pracownik urzędu gminy.
Najwięcej – znacznie powyżej 100 tys. wniosków – przyjęła dotąd Spółka Restrukturyzacji Kopalń (SRK), gdzie wnioski składają przede wszystkim emeryci z kopalń dawnej Kompanii Węglowej, Katowickiego Holdingu Węglowego i kopalni Kazimierz-Juliusz. Punkty przyjmowania wniosków działają też przy kopalniach Jastrzębskiej Spółki Węglowej, spółki Tauron Wydobycie oraz spółki Lubelski Węgiel Bogdanka.
