Kryzys energetyczny i wojna w Ukrainie wyraźnie zwiększyły rachunki Polaków za energię. Badanie Urządu Regulacji Energetyki i Pracownię Badań Społecznych pokazuje, że Polacy są świadomi konieczności przejścia na OZE, a kurczowe trzymanie się węgla jest niezwykle kosztowne i wiąże się z wysokimi cenami za rachunków za energię.
Ponad 80 procent gospodarstw domowych odczuło podwyżki cen energii elektrycznej i gazu w związku z kryzysem energetycznym, a blisko 70 procent Polaków popiera budowę elektrowni jądrowych w naszym kraju, wynika badania opinii konsumentów przeprowadzonego przez URE i PBS, zatytułowanego „Energia UREgulowana”.
Sondaż URE i PBS jest pierwszym od dłuższego czasu badaniem preferencji konsumentów polskiego rynku energii przeprowadzonym przez regulatora, które ma w sposób możliwie obiektywny obrazować poziom wiedzy oraz opinie Polaków na temat najważniejszych zagadnień związanych z energetyką i długofalowych wyzwań stojących przed sektorem, takich jak transformacja energetyczna.
– Kluczowym dla powodzenia przyspieszającej transformacji energetycznej jest, aby była ona sprawiedliwa społecznie i nie ograniczała, ale wręcz podnosiła konkurencyjność polskiej gospodarki oraz poziom życia Polaków. Realizując ten długofalowy proces powinniśmy wsłuchiwać się nie tylko w głosy branży, ale i w głos opinii publicznej. Między innymi dlatego zdecydowaliśmy się przeprowadzić badania opinii publicznej pn. „Energia uregulowana” – podkreśla Rafał Gawin, prezes URE.
– Chcieliśmy poznać zarówno stopień świadomości uczestników rynku energii, jak i nastawienie Polaków do procesu transformacji energetycznej. Mamy też nadzieję kontynuować takie badania w nadchodzących latach jako element wsparcia działań regulatora – dodaje.
Co ważne, ponad 80 procent gospodarstw domowych odczuło w ostatnim czasie wzrost wydatków na energię elektryczną i gaz. Bardziej zdecydowanie taką opinię wyrażają mieszkańcy miast.
Wśród czynników mających największy wpływ na ceny energii, ankietowani wskazali: politykę krajową (73 procent wskazań), ceny surowców energetycznych (72 procent), a także politykę międzynarodową (wojna w Ukrainie) i politykę Unii Europejskiej (po 65 procent wskazań).
URE zbadało również zastawienie polskiego społeczeństwa do kwestii transformacji energetycznej. W bloku pytań poświęconych transformacji na pierwszy plan wysunęła się kwestia realizacji polskiego programu atomowego. Poparcie dla budowy elektrowni jądrowych w Polsce wyraziło aż 69 procent osób uczestniczących w badaniu. 45 procent badanych jest w stanie zaakceptować realizację takiej inwestycji w pobliżu swojego miejsca zamieszkania.
Osoby popierające budowę elektrowni jądrowych jako główny atut inwestycji tego typu wskazują dostęp do taniej oraz czystej energii. Przeciwnicy energetyki jądrowej za największe zagrożenie uważają kwestie związane z bezpieczeństwem.
URE zbadało również nastawienie polskiego społeczeństwa do OZE. Jednym z bardziej zaskakujących wyników badania jest brak poparcia Polaków dla stwierdzenia, że „wiatraki na lądzie psują krajobraz”, z którym zgadza się tylko 21 procent ankietowanych, a przeciwnych mu jest 71 procent respondentów.
Zdaniem ankietowanych, ze środków publicznych powinny być wspierane przede wszystkim odnawialne źródła energii. 67 procent respondentów popiera dofinansowanie energetyki słonecznej, a 66 procent subsydiowanie energetyki wiatrowej. Takie źródło finansowania dla energetyki jądrowej popiera 37 procent uczestników badania.
Sondaż został zrealizowany w czerwcu 2023 roku metodą wywiadów internetowych na panelu badawczym (CAWI), na reprezentatywnej próbie 1001 respondentów – osób odpowiedzialnych za regulowanie opłat za energię elektryczną w swoich gospodarstwach domowych. Co ważne, badanie powinno być regularnie powtarzane, by móc zobrazować dynamikę zmian w świadomości konsumentów energii w Polsce.
Urząd Regulacji Energetyki / Jacek Perzyński
Gawin: Należy dobrze zaplanować wychodzenie z osłon kryzysu energetycznego