Na koniec 2017 r. została opublikowana kluczowa dla sektora energetycznego Informacja Prezes URE zawierająca wykaz najczęściej popełnianych błędów przez przedsiębiorców działających na hurtowych rynkach energii i gazu. Obecnie nawet 1 mln złotych kary zapłacą przedsiębiorcy, którzy zawierają umowy sprzedaży energii lub gazu bez wymaganego wpisu do rejestru uczestników rynku prowadzonego przez Prezesa URE (Urzędu Regulacji Energetyki). – pisze Mecenas Milena Kazanowska–Kędzierska, prawnik Praktyki Energetyka, Surowce Naturalne i Przemysł Chemiczny w Kochański Zięba i Partnerzy.
Przedsiębiorcom grożą również kary za niezgłaszanie lub wadliwe zgłaszanie danych dotyczących zawieranych przez nich kontraktów podlegających zgłoszeniu ACER (Agencji ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki).
REMIT na straży hurtowego rynku energii i gazu
REMIT czyli rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE w sprawie integralności i przejrzystości hurtowego rynku energii (ang. Regulation on wholesale Energy Market Integrity and Transparency), weszło w życie dnia 28 grudnia 2011 r. Rozporządzenie to ma zapewniać integralności oraz przejrzystości hurtowego rynku energii elektrycznej i gazu m.in. w celu ochrony interesów odbiorców końcowych. Ochrona polegać ma na wykrywaniu oraz ściganiu nadużyć na tych rynkach. W drodze REMIT wprowadzono więc m.in obowiązek rejestracji uczestnika rynku w rejestrze prowadzonym przez krajowy organ regulacyjny (Prezesa URE), a także obowiązek zgłaszania danych o zawartych transakcjach i złożonych zleceniach.
Najczęstsze błędy przedsiębiorców
W związku z opublikowaniem Informacji Prezesa URE, na światło dzienne wyszło wiele błędów popełnianych przez przedsiębiorców działających na hurtowych rynkach energii i gazu:
Brak rejestracji w CEREMP
W praktyce nie wszyscy przedsiębiorcy wiedzą, że spoczywa na nich obowiązek rejestracji w CEREMP czyli krajowym rejestrze uczestników rynku. Dotyczy on tzw. „uczestników rynku” zawierających transakcje (umowy sprzedaży energii lub gazu) podlegające zgłoszeniu do ACER. Przy czym przez „uczestnika rynku” rozumiemy każdy podmiot, który nabywa energię elektryczną lub gaz ziemny w celu ich dalszej odsprzedaży. W praktyce „uczestnikami rynku” są m.in. przedsiębiorstwa energetyczne posiadające koncesję na obrót energią elektryczną (OEE) lub paliwami gazowymi (OPG) oraz inne podmioty nabywające energię lub gaz na własne potrzeby, jeżeli ich roczna zdolność konsumpcji energii wynosi co najmniej 600 GWh (m.in. duże zakłady energochłonne).
Brak informacji o zmianie danych w formularzu rejestracyjnym oraz wykreśleniu z rejestru
Uczestnicy rynku mają obowiązek niezwłocznego powiadamiania Prezesa URE o każdej zmianie danych przekazanych w formularzu rejestracyjnym, a także w przypadku całkowitego zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej (np. poprzez wykreślenie podmiotu z KRS) albo w zakresie podlegającym przepisom REMIT (np. poprzez zaprzestanie prowadzenia działalności polegającej na obrocie energią eklektyczną). Uczestnik rynku ma obowiązek wyrejestrowania się z CEREMP, załączając dowód wystąpienia ww. okoliczności (np. przedstawiając prawomocne postanowienie sądu o wykreśleniu spółki z KRS lub decyzji Prezesa URE w sprawie cofnięcia koncesji OEE lub OPG).
Nieprawidłowe raportowanie transakcji
W praktyce szczególnie trudne dla przedsiębiorców rynku energii lub gazu okazuje się również prawidłowe raportowanie transakcji zawieranych i zleceń realizowanych poza zorganizowanymi platformami obrotu (np. poza Towarową Giełdą Energii). Dotyczy ono kontraktów standardowych, dopuszczonych do obrotu na zorganizowanej platformie obrotu, jak i niestandardowych (czyli wszystkich pozostałych). Okazuje się, że już na etapie podjęcia decyzji co do konieczności zgłoszenia konkretnych umów, przedsiębiorcy mają liczne wątpliwości. Podobnie z kwalifikowaniem kontraktów jako standardowe lub niestandardowe. Problemy dotyczą również sposobu raportowania kontraktów.
Jak interpretować przepisy REMIT?
Co do zasady, raportowaniu ACER podlegają jedynie umowy zawierające postanowienia o charakterze zobowiązującym strony do sprzedaży energii elektrycznej lub gazu. Oznacza to, że bardzo często umowy ramowe, które nie określają wolumenu, ceny czy harmonogramu dostaw, w ogóle nie podlegają zgłoszeniu. Oczywiście każda umowa powinna być analizowana indywidulanie poprzez weryfikację jej postanowień w kontekście wymagań REMIT.
Zgodnie z Informacją Prezesa URE, wszystkie podmioty posiadające koncesję OEE lub OPG, jak również odbiorcy energii o znacznej zdolności konsumpcji, powinny zweryfikować czy należycie realizują obowiązki wynikające z REMIT. Należy pamiętać, że obowiązek raportowania spoczywa na obydwu stronach transakcji. W praktyce może to oznaczać, iż nieprawidłowości związane z zaniechaniem realizacji obowiązków REMIT przez jedną ze stron zostaną ujawnione w drodze należytego realizowania obowiązków przez drugą stronę transakcji. Dodatkowo, Prezes URE dysponuje też pełną wiedzą co do katalogu podmiotów posiadających ww. koncesje, wobec tego ustalenie listy przedsiębiorców dopuszczających się przedmiotowych naruszeń powinno być stosunkowo łatwe.
