Ramboll – duńska firma doradcza z branży energetycznej – przeanalizowała możliwości Polski, aby stać się dobrze funkcjonującym hubem gazowym, czyli centralnym krajem sprzedaży gazu do krajów bałtyckich oraz Europy Środkowo-Wschodniej. Wyniki tych badań zostały ujęte w publikacji „Korzyści z gazu ziemnego dla Polski”. W szczegółowym raporcie firmy Ramboll zamówionym przez Shell przedstawiono sytuację konkurencyjności na polskim rynku gazu oraz wskazano, co należałoby zrobić z myślą o łatwym i płynnym przejściu od paliw bardzo zanieczyszczających środowisko do czystszych zamienników.
Rośnie rola gazu w Europie
Gaz ziemny powinien odgrywać kluczową rolę w ekonomicznym osiąganiu celów Unii Europejskiej związanych ze zmniejszeniem emisji dwutlenku węgla. Produkcja elektryczności oparta na spalaniu węgla powinna być stopniowo wycofywana i zastępowana technologiami wykorzystującymi niskoemisyjny gaz, a także odnawialne źródła energii. Oczekuje się, że rola gazu ziemnego w UE będzie w najbliższych latach wzrastać, przy jednoczesnym spadku jego produkcji w Europie. W związku z tym UE potrzebuje dodatkowych możliwości importu tego paliwa, nawet jeżeli zapotrzebowanie oraz dostawy za pośrednictwem istniejących już gazociągów utrzymają się na tym samym poziomie – czytamy w depeszy Shell.
Dodatkowo Polska obecnie zmaga się z zanieczyszczeniem powietrza, którego główną przyczyną jest spalanie węgla, drewna i innych paliw niskiej jakości w domowych piecach, kotłach i kominkach. Alternatywą dla zużycia węgla jest stosowanie gazu ziemnego. Warunki wstępne dla zwiększenia udziału gazu ziemnego w miksie energetycznym Polski kosztem węgla zostały spełnione.
Ramboll o hubie gazowym w Polsce
– Hub gazowy można porównać do węzła kolejowego. W węźle kolejowym jest ożywiony ruch wielu pociągów, punkty handlowe, w których można kupić gazety lub kawę, oraz pasażerowie, którzy przyjechali do danego miasta lub jadą dalej. Podobnie budowa hubu gazowego wymaga, nie tylko utworzenia platformy obrotu energią, ale również przyciągnięcia dostawców oraz firm zajmujących się sprzedażą gazu, które na co dzień będą prowadzić ożywioną interakcję, podobnie jak na dworcu głównym w godzinach szczytu — mówi Frederik Øvlisen, starszy ekonomista firmy Ramboll.
Z badań firmy Ramboll wynika, że Polska ma warunki do pełnienia funkcji hubu ze względu na położenie geograficzne, a także dobre istniejące i planowane połączenia z krajami sąsiednimi. Zapewnia to zapotrzebowanie i umożliwia dywersyfikację dostaw. Jednak pomimo sprzyjających warunków geograficznych, obowiązujące regulacje, m.in.: obowiązek magazynowania gazu, utrudniają powstanie hubu i osłabiają naturalny potencjał kraju do jego stworzenia.
– Z badania przeprowadzonego przez Ramboll wynika, że krajowe zasoby i produkcja gazu, a także stabilnie rosnące krajowe zużycie sprzyjają utworzeniu hubu w Polsce. Polski hub gazu ziemnego zapewni krajowi korzyści społeczno-ekonomiczne, zmniejszy ceny gazu, przyczyni się do poprawy jakości powietrza, a dzięki dywersyfikacji rynku, dzięki czemu może zwiększyć bezpieczeństwo dostaw. Co więcej, skorzysta na tym nie tylko Polska, lecz cały region Europy Środkowo-Wschodniej obsługiwany przez hub. Na drodze do stworzenia hubu w Polsce stoi jednak wiele przeszkód. Aby je pokonać należy zwiększyć dostęp nowych uczestników do rynku, na przykład poprzez rezygnację z obowiązku magazynowania gazu, zachęcanie do większego wykorzystywania gazu czy wprowadzenie zasady „wykorzystaj lub strać” (use-it-or-lose-it), która mogłaby obowiązywać w przypadku rezerwacji przestrzeni w terminalu LNG — powiedział Frederik Øvlisen.
Tego rodzaju zaangażowanie powinno przekonać rynek o tym, że Polska chce zostać hubem gazowym w długoletniej perspektywie. W raporcie firmy Ramboll przedstawiono działania, które należy podjąć w celu stworzenia hubu gazowego w Polsce.
Polska zajmuje obiecującą pozycję, ponieważ ma wiele warunków do powstania dobrze funkcjonującego hubu, na przykład wzrost krajowego zapotrzebowania na gaz, łączność z rynkami regionalnymi i światowymi za pośrednictwem terminalu LNG, a także duży popyt na gaz w krajach sąsiednich.
– Popularność gazu będzie w najbliższych latach rosła. Wzrost jego zużycia będzie związany z międzynarodowymi regulacjami klimatycznymi oraz wydajnością gazu, jako niskoemisyjnego paliwa, które może być wykorzystywane do transportu ciężkiego, publicznego czy morskiego. Jako jeden z największych na świecie producentów i sprzedawców gazu, w tym LNG, Shell jest zainteresowany aktywnym udziałem w tworzeniu polskiego hubu gazowego. Polski rynek postrzegamy w perspektywie długoterminowej i uważamy, że w przyszłości miks energetyczny będzie w dużej mierze obejmować to wydajne i czyste źródło energii – podsumowuje Piotr Dziwok, prezes zarządu Shell Polska.
Pełny raport oraz streszczenie w wersji angielskiej do pobrania na stronie: http://www.ramboll.com/projects/re/benefits-of-natural-gas-for-poland
Źródło: Shell
