Liderem efektywności odmetanowania wśród krajowych kopalń jest ZG Brzeszcze z Tauron Wydobycie – wynika z danych Wyższego Urzędu Górniczego. To również jedyna kopalnia w Polsce, w której całość ujętego metanu jest zagospodarowywana. Jest to możliwe dzięki funkcjonującym w kopalni nowoczesnej stacji odmetanowania i dwóm instalacjom kogeneracyjnym.
– ZG Brzeszcze to jedyna kopalnia w Polsce, w której zagospodarowujemy całość wychwytywanego metanu. Jest to możliwe m.in. dzięki pracy stacji odmetanowania i dwóch instalacji kogeneracyjnych, które uruchomiliśmy w ubiegłym roku – wyjaśnia Patryk Demski, wiceprezes zarządu ds. strategii i rozwoju Tauron Polska Energia. – Dzięki tym nowoczesnym technologiom niebezpieczny pod ziemią metan staje się produktem rynkowym – dodaje wiceprezes Demski.
Kopalnia z Brzeszcz znalazła się na czele rankingu efektywności odmetanowania za 2021 roku opublikowanego przez Wyższy Urząd Górniczy z wynikiem 57,11 procent. To najlepszy wynik spośród wszystkich polskich kopalni. – Stawiamy na prowadzenie efektywnego odmetanowania w Zagładzie Górniczym Brzeszcze, bo bezpośrednio zwiększa to bezpieczeństwo pracujących w niej górników, a przy tym generuje korzyści ekonomiczne i środowiskowe – podkreśla Jacek Pytel, prezes zarządu Tauron Wydobycie.
Kopalnia metanowa
Kopalnia w Brzeszczach posiada jedne z najbogatszych złóż metanu w kraju. Eksploatacja węgla kamiennego przez ZG Brzeszcze prowadzona jest w warunkach wysokiego zagrożenia metanowego. Dla poprawy bezpieczeństwa kopalnia prowadzi działania polegające na systematycznym odmetanowaniu pokładów węgla. Metan ze złóż węgla w ponad 50 procentach ujmowany jest przez system dołowej sieci rurociągów i stację odmetanowania na powierzchni. Pozostała część metanu odprowadzana jest przez szyby wentylacyjne. Proces odmetanowania górotworu jest skomplikowany, ale konieczny, bo zapobiega niekontrolowanemu przedostawaniu się gazu do wyrobisk kopalni w postaci wypływu czy wręcz wyrzutu metanu i skał. W wyniku odmetanowania, część gazu zostaje ujęta i przetransportowana na powierzchnię, gdzie wykorzystywana jest na własne potrzeby lub sprzedawana.
Prąd i ciepło z metanu
Z odmetanowania pokładów węgla w ZG Brzeszcze uzyskuje się średniorocznie ponad 80 Nm3CH4/min. Tak więc ilość energii chemicznej zawarta w gazie z odmetanowania pokładów węgla w ZG Brzeszcze to ponad 367 GWh rocznie. Metan pozyskiwany w tym procesie cechuje się parametrami pozwalającymi na jego efektywne wykorzystanie energetyczne. Dwie instalacje kogeneracyjne zainstalowane przy Zakładzie Górniczym Brzeszcze w 2021 roku przetwarzają 20 mln m3 czystego metanu. Dzięki temu mogą wyprodukować nawet ponad 80 tys. MWh energii elektrycznej i 250 tys. GJ ciepła rocznie. Ujęcie metanu i konwersja zawartej w nim energii na użyteczne formy skutecznie ogranicza emisję tego gazu do atmosfery.
Tauron/Michał Perzyński
