Rumunia i USA rozpoczęły współpracę w zakresie rozbudowy i modernizacji elektrowni jądrowej Cernavoda. Spotkanie robocze w zeszłym tygodniu nastąpiło po serii strategicznych porozumień zawartych przez Rumunię w tym i ubiegłym roku.
Etapy inwestycji
Właściciel elektrowni Cernavoda, Nuclearelectrica, poinformował 30 lipca o spotkaniu roboczym z delegacją Departamentu Energii USA (DOE). Kierowała nim Kathryn Huff, pełniąca obowiązki asystenta sekretarza i główny zastępca asystenta sekretarza. Firma stwierdziła, że wizyta „przewiduje kontynuację współpracy” na podstawie umowy, którą oba kraje podpisały w Waszyngtonie w październiku 2020 roku i która została ratyfikowana przez obie strony. Nuclearelectrica wyjaśniła swoją trzyetapową strategię ukończenia dwóch częściowo zbudowanych reaktorów w Cernavodzie. Po pierwsze, w 24-miesięcznym czasie przygotowawczym zakontraktowano usługi prawne i finansowe „w celu ukształtowania projektu”. Następnie, w ramach prac wstępnych trwających od 18 do 24 miesięcy, wykonawca robót inżynieryjnych i wykonawca „przeprowadzą krytyczną część inżynieryjną projektu i przygotują dokumentację bezpieczeństwa jądrowego”. Ostatnia faza dotyczy faktycznej budowy, trwająca 69-78 miesięcy. W oparciu o te etapy realizacji szacuje się, że blok 3 rozpocznie komercyjną eksploatację w 2030 roku, a blok 4 w 2031 roku.
Budowa atomu to początek szerszej współpracy USA z Rumunią. Polska negocjuje dalej
Współpraca z Francją nadal możliwa
Rumunia również rozmawiała o projekcie z Francją, podpisując w październiku 2020 roku deklarację o współpracy w dziedzinie energetyki jądrowej. Zapowiedziane wówczas zapowiedzi przewidywały współpracę Rumunii i Francji z innymi partnerami strategicznymi oraz zachęcały do francuskich inwestycji w Rumunii.
DOE określił współpracę USA z Rumunią jako podstawę „do wykorzystania przez Rumunię amerykańskiej wiedzy i technologii w ramach wielonarodowego zespołu budowy bloków reaktorów 3 i 4 elektrowni jądrowej Cernavoda i remontu bloku reaktora 1”.
Cernavoda to jedyna elektrownia jądrowa w Rumunii. Posiada dwie działające jednostki Candu-6, które dostarczają do 20 procent energii elektrycznej w kraju. Oprócz ukończenia bloków 3 i 4, Nuclearelectrica współpracuje z Candu Energy, częścią kanadyjskiej grupy SNL-Lavalin, nad przedłużeniem okresu eksploatacji bloku 1 do 2026 roku, kiedy zostanie on poddany pełnej renowacji. Podobne prace zostały zakończone lub są w toku w kilku jednostkach kanadyjskiego Candu.
Polacy szlakiem rumuńskim
W październiku 2020 roku Rumunia podpisała z USA umowę o stworzeniu konsorcjum do budowy dwóch nowych reaktorów Elektrowni Cernavodă do 2030 roku. Jako partner już wówczas zakładano, że może wejść Francja. Amerykański bank inwestycji zagranicznych EximBank ma sfinansować modernizację jednego z istniejących bloków w Czarnej Wodzie i budowy dwóch kolejnych o wartości ośmiu miliardów dolarów. Podobną ścieżką co Rumunii mogą iść Polacy. Dwa miesiące po Rumunach podobną umowę z EximBankiem Polacy podpisali z USA. Porozumienie dotyczyło współpracy (MoU) przy finansowaniu projektów wspierających transformację klimatyczną w Polsce. Umowa dotyczy także możliwości finansowania rozwoju energetyki jądrowej. Także w polskim wypadku możliwy jest udział Francji i USA jednocześnie przy budowie atomu w Polsce.
W październiku 2020 roku została zawarta polsko-amerykańska międzyrządowa umowa o współpracy między rządami w celu rozwoju Programu Polskiej Energetyki Jądrowej oraz cywilnego przemysłu jądrowego w Polsce. Proces zatwierdzania podpisanej umowy zakończył się pod koniec lutego i od tego momentu, od wymiany not dyplomatycznych, informujących o tych faktach, zarówno w Waszyngtonie, jak i w Polsce, liczony jest czas wejścia umowy w życie i również terminy, które są w niej zawarte. Od końca lutego ruszył więc czas 18 miesięcy na przedstawianie stronie polskiej oferty amerykańskiej.
World Nuclear News/Bartłomiej Sawicki
Jakóbik: USA sfinansują atom w Rumunii. Wnioski dla Polski (ANALIZA)
