W senacie odbyły się głosowanie dotyczące – ustawy prawo wodne – która miała rozstrzygnąć jakie przepisy będą obowiązywać w postępowaniu dotyczącym decyzji o warunkach środowiskowych z związku z budową elektrowni jądrowej, – nowelizacji prawa energetycznego – która wprowadza zmiany w obszarze prawa do odmowy świadczenia usług dystrybucji paliw gazowych przez przedsiębiorstwa energetyczne wchodzące w skład przedsiębiorstwa zintegrowanego pionowo oraz nad – ustawą o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców paliw gazowych w związku z sytuacją na rynku gazu.
Prawo wodne
W przypadku ustawy prawo wodne, która rozstrzygała jakie przepisy mają być stosowane w postępowaniu dotyczącym decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych, dotyczących budowy elektrowni jądrowej. Za wnioskiem o odrzucenie noweli głosowało 52 senatorów, 48 było przeciw.
Celem regulacji było rozstrzygnięcie, które przepisy mają być stosowane w postępowaniu dotyczącym decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach wydawanej przed uzyskaniem decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji dla budowy obiektu energetyki jądrowej, wydawanej na podstawie specustawy z 29 czerwca 2011 roku.
Nowelizacja prawa wodnego określała zakres wymagań formalnych stawianych przy opracowaniu raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko. Przepisy również przesądzały, że wniosek o wydanie decyzji w sprawie aktualności warunków realizacji przedsięwzięcia określonych w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach można było złożyć nie wcześniej niż po upływie 5 lat od dnia, w którym decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach stała się ostateczna. Miałoby to skutkować zmianą katalogu załączników do wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.
Nowelizacja prawa energetycznego
Senat przyjął bez poprawek nowelizację prawa energetycznego, która wprowadza zmiany w obszarze prawa do odmowy świadczenia usług dystrybucji paliw gazowych przez przedsiębiorstwa energetyczne wchodzące w skład przedsiębiorstwa zintegrowanego pionowo.
Projekt nowelizacji stanowił przedłożenie poselskie.
W dotychczasowym stanie prawnym przedsiębiorstwo korzystające z prawa przyznanego ustawą Prawo energetyczne może odmówić świadczenia usług, a dopiero później zwrócić się do prezesa URE z wnioskiem o wydanie decyzji w tym zakresie. W wypadku niekorzystnego rozstrzygnięcia, przedsiębiorstwo może odwołać się do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (SOKiK), a następnie – w wypadku ponownie niekorzystnego wyroku – złożyć apelację. Do czasu wydawania prawomocnej decyzji, przedsiębiorstwo nie ma obowiązku świadczenia usług dystrybucji.
Celem nowelizacji jest usunięcie lex specialis względem przepisu, umożliwiającego odmówienie świadczenia usług dopiero po uzyskaniu prawomocnej aprobującej decyzji URE.
Po wejściu w życie przepisów noweli przedsiębiorstwo, które zamierza odmówić świadczenia usług w zakresie dystrybucji paliw gazowych, będzie musiało uzyskać decyzję URE zwalniającą z obowiązku świadczenia przed taką odmową.
Poprawki do ustawy gazowej
Senat rozszerzył katalog podmiotów, które mogłyby korzystać z niższych taryf gazowych m.in. o podmioty, które wykorzystują gaz do produkcji energii cieplnej na potrzeby spółdzielni, wspólnot mieszkaniowych i innych podmiotów zobowiązanych do zarządzania wielolokalowymi budynkami mieszkalnymi. Senat chce, by obniżonymi taryfami objęte zostały także m.in. podmioty prowadzące: obiekty sportu i rekreacji, parki naukowo-techniczne, komunikacja miejska, a także mali i średni przedsiębiorcy.
Za ustawą o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców paliw gazowych w związku z sytuacją na rynku gazu wraz z kilkudziesięcioma poprawkami głosowało 98 senatorów, nikt był był przeciwny, nikt też nie wstrzymał się od głosu.
Przyjęte przez Senat poprawki m.in. rozszerzają katalog podmiotów, które mogłyby skorzystać z niższych taryf gazowych. Senatorowie zdecydowali, że z obniżonych taryf na gaz mogłyby korzystać podmioty, które wykorzystują gaz do produkcji energii cieplnej w zakresie, w którym ciepło to jest produkowane na potrzeby spółdzielni, wspólnot mieszkaniowych i innych podmiotów zobowiązanych do zarządzania wielolokalowymi budynkami mieszkalnymi.
Do katalogu podmiotów, które mogą korzystać z obniżonych taryf gazowych, dodali podmioty lecznicze, ogrody botaniczne i zoologiczne, jednostki policji, straż miejską, izby wytrzeźwień, jednostki Państwowej Straży Pożarnej, podmioty prowadzące: schroniska dla zwierząt, kluby sportowe, obiekty sportu i rekreacji, parki naukowo-techniczne oraz działalność w zakresie ochrony przyrody i komunikacji miejskiej, finansowane ze środków publicznych prowadzące działalność sportową, zarządzające rodzinnymi ogrodami działkowymi, a także zakłady pracy chronionej oraz małych, średnich i mikro- przedsiębiorców.
Inna z poprawek zakłada, że ceny regulowane gazu obejmą przedsiębiorców, dostarczających ciepło ze źródeł gazowych do lokali mieszkalnych i obiektów użyteczności publicznej.
Ustawa zakłada, że ceny paliw gazowych zostaną zamrożone na poziomie cen zawartych w taryfie tzw. sprzedawcy z urzędu, ustalonej na 2022 r. Oprócz gospodarstw domowych, taryfy na gaz, zatwierdzane przez prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (URE), będą obowiązywać także innych odbiorców, a wśród nich: szpitale, uczelnie i instytucje prowadzące działalność dydaktyczną i naukowo-badawczą, szkoły, żłobki, przedszkola, domy dziecka, kościoły i inne związki wyznaniowe, podmioty prowadzące działalność kulturalną i archiwalną, spółdzielnie socjalne wspierające np. osoby z niepełnosprawnościami, noclegownie, a także ochotnicze straże pożarne.
Do 1 stycznia 2026 roku gwarancjami Skarbu Państwa objęte zostaną w 100% kredyty zaciągane i obligacje emitowane przez sprzedawcę z urzędu i przedsiębiorstwo realizujące obligo giełdowe na potrzeby obrotu gazem.
ISBnews/Aleksander Tretyn
