Egzekwowanie przez operatorów – zarówno systemu przesyłowego, jak i systemu dystrybucyjnego – warunków i harmonogramów umów o przyłączenie może spowodować pojawienie się w przyszłości technicznych możliwości przyłączenia nowych projektów farm wiatrowych- informują Polskie Sieci Elektroenergetyczne.
Nowelizacja ustawy Prawo Energetyczne z dnia 26 lipca 2013 r. zobowiązała operatorów systemów elektroenergetycznych do wprowadzenia w umowach o przyłączenie harmonogramów przyłączenia, w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie nowelizacji. W dacie wejścia w życie nowelizacji ustawy wszystkie umowy o przyłączenie, zawarte przez PSE, posiadały harmonogramy realizacji. W harmonogramach określone są terminy działań inwestorów, niezbędnych do wybudowania przyłączanego obiektu, w tym m.in. terminy uzyskania decyzji administracyjnych, terminy zawarcia kontraktów z wykonawcami, dostawcami urządzeń oraz terminy gotowości do przyłączenia.
PSE na bieżąco weryfikują postępy w realizacji działań inwestorów, zmierzających do budowy przyłączanego obiektu. Weryfikacja ta realizowana jest poprzez stały kontakt z inwestorami oraz współpracę z organami administracji publicznej. Są przypadki, gdy inwestorzy nie realizują lub nie mogą zrealizować inwestycji. Może to być spowodowane trudnościami z wprowadzeniem inwestycji do miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, uzyskaniem odpowiednich decyzji administracyjnych, albo też brakiem opłacalności ekonomicznej inwestycji. Następstwem braku realizacji działań określonych w harmonogramach jest odstąpienie przez PSE od umów o przyłączenie. Występują również przypadki, gdy sami inwestorzy zainteresowani są rozwiązaniem umów o przyłączenie. PSE, od 2013 r. rozwiązały umowy o przyłączenie na łączną moc ponad 3 tys. MW, z czego 866 MW stanowiła moc farm wiatrowych.
Istotną zmianą uwarunkowań w zakresie realizacji farm wiatrowych jest wejście w życie Ustawy o odnawialnych źródłach energii, która wprowadziła nowy system wsparcia odnawialnych źródeł energii. W ramach tego systemu będą odbywać się aukcje na wytwarzanie energii elektrycznej z OZE. Decyzja inwestorów o realizacji farm wiatrowych będzie zatem uzależniona od wygrania aukcji, co znacząco zmieni podejście inwestorów do realizacji projektów. Aby dany projekt został dopuszczony do aukcji musi przejść pozytywnie proces prekwalifikacji. W ramach tego procesu inwestor zobowiązany jest do doręczenia m.in. decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla projektowanej instalacji oraz pozwolenia na budowę. Prekwalifikacja ma na celu dopuszczenie do aukcji dobrze przygotowane projekty, które mają realną szansę na realizację.
PSE prowadzą pracę systemu elektroenergetycznego oraz planują rozwój sieci przesyłowej w taki sposób, aby możliwe było przyłączenie do KSE odnawialnych źródeł energii w wielkości pozwalającej na wypełnienie zobowiązań Polski w zakresie OZE. Analizy prowadzone przez PSE wykazują, że uwzględniając planowany wzrost zapotrzebowania na energię elektryczną oraz liczbę jednostek wytwórczych innych niż farmy wiatrowe, które są niezbędne do zachowania bezpieczeństwa funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, nie jest możliwe przyłączenie farm wiatrowych do KSE o mocy większej niż 8 – 9 tys. MW w 2020 r.
Operatorzy zawierając umowy o przyłączenie zobowiązani są do przyłączenia obiektów, a w konsekwencji – do świadczenia usług przesyłania, w pierwszej kolejności dla odnawialnych źródeł energii. Obecnie w KSE pracują farmy wiatrowej o łącznej mocy ponad 4 tys. MW. Ponadto operatorzy systemów elektroenergetycznych posiadają zobowiązania do przyłączenia farm wiatrowych o łącznej mocy ok. 19 tys. MW, dla których wydali warunki przyłączenia lub zawarli umowy o przyłączenie. Oznacza to, że jest dużo więcej projektów, które mają zawarte umowy o przyłączenie, niż projektów, które będą mogły pracować w systemie elektroenergetycznym. Do momentu gdy nie wygasną zobowiązania operatorów do przyłączenia farm wiatrowych ponad wartość, która fizycznie może być przyłączona, nie jest możliwe dalsze wydawanie warunków przyłączenia dla tego typu źródeł. Aby odblokować możliwość wydawania warunków przyłączenia dla farm wiatrowych, niezbędne są racjonalne działania w zakresie kontroli realizacji projektów, również przez operatorów systemów dystrybucyjnych. Skuteczność tych działań pozwoli na przyłączenie projektów najbardziej efektywnych, z zachowaniem bezpieczeństwa funkcjonowania systemu elektroenergetycznego – czytamy w komunikacie PSE.
