(Komisja Europejska)
Komisja Europejska uznała, że planowana przez Polskę pomoc w wysokości 3,1315 mld zł (758 mln euro) dla dziewięciu projektów gazociągów jest zgodna z unijnymi zasadami pomocy państwa. Projekty te przyczynią się do budowania prawdziwej unii energetycznej poprzez zwiększanie przepustowości połączeń wzajemnych między Polską a krajami sąsiadującymi, poprzez zlikwidowanie „wąskich gardeł” oraz wzmocnienie istniejących sieci przesyłu gazu w Polsce. Komisja uznała, że finansowanie publiczne tych dziewięciu projektów wspiera realizację celów leżących we wspólnym interesie, zgodnie z unijnymi zasadami pomocy państwa, w szczególności z wytycznymi Komisji w sprawie pomocy państwa na ochronę środowiska i energię z 2014 r.
Unijna komisarz odpowiedzialna za politykę konkurencji Margrethe Vestager powiedziała: „Dzisiejsza decyzja zatwierdzająca tę znaczącą inwestycję publiczną w polskie gazociągi jest przykładem, jak przepisy dotyczące pomocy państwa mogą wspierać racjonalne wydatkowanie środków publicznych. Mogą one rownez przyczyniać się do budowania prawdziwej unii energetycznej. Podobnie jak drogi są konieczne do łączenia miast, potrzebujemy również połączeń umożliwiających przepływ energii między sąsiadującymi krajami.”.
Pięć z dziewięciu projektów infrastruktury gazowej połączy europejskie źródła zaopatrzenia w gaz z Morza Bałtyckiego, Adriatyckiego i Czarnego z resztą Europy przez Polskę (w ramach priorytetowego korytarza „Gazowe połączenia międzysystemowe północ-południe”). Zwiększą więc one dywersyfikację dostaw gazu w Polsce. Pozostałe projekty przyczynią się do zwiększenia ogólnego poziomu bezpieczeństwa dostaw w Polsce poprzez usunięcie wąskich gardeł i zapewnienie dodatkowej przepustowości w istniejącej sieci gazowej.
Całkowite koszty realizacji dziewięciu projektów infrastruktury gazowej są szacowane na 4,9094 mld zł (1,1916 mld euro). Pomoc finansowa ze środków publicznych w wysokości 3,1315 mld zł (758 mln euro) pokryje 64 % całkowitego kosztu inwestycji. Fundusze te pochodzić będą z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach programu operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014–2020. Pozostała część kosztów inwestycji będzie finansowana przez system przesyłowy Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ-System S.A. (Gaz-System). Środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego uznawane są za zasoby państwowe (tj. pomoc państwa), ponieważ państwa członkowskie mają swobodę decydowania o ich konkretnym wykorzystaniu.
Komisja uznała, że zastosowane środki wsparcia są zgodne z unijnymi zasadami dotyczącymi pomocy państwa. W szczególności ocena Komisji wykazała, że projekty nie mogłyby zostać zrealizowane bez finansowania publicznego. Dogłębna analiza finansowa wykazała, że oczekiwany dochód przedsiębiorstwa Gaz-System z użytkowania nowej infrastruktury gazowej byłby niewystarczający, aby pokryć koszty inwestycji w dziewięć projektów infrastruktury gazowej w ciągu 25 lat. Jeżeli całkowite koszty inwestycji miałyby być finansowane wyłącznie z własnych zasobów finansowych przedsiębiorstwa Gaz-System, spowodowałoby to wzrost średniej taryfy przesyłowej o 22,34 %, co nie byłoby możliwe do utrzymania.
Kontekst
Zgodnie z wytycznymi Komisji w sprawie pomocy państwa na ochronę środowiska i energię z 2014 r.(zob. również MEMO), państwa członkowskie mogą, pod pewnymi warunkami, wspierać projekty dotyczące infrastruktury energetycznej. Oprócz zapewnienia, że pomoc jest konieczna do realizacji projektów i jest ograniczona do niezbędnego minimum, przepisy gwarantują również, że projekty nie spowodują nadmiernych negatywnych skutków dla konkurencji i handlu, jak np. wypieranie prywatnych inwestycji, oraz gwarantują swobodny dostęp do nowej infrastruktury gazowej dla osób trzecich.
Więcej informacji na temat wytycznych można znaleźć w Informatorze politycznym Komisji „Improving State Aid for Energy and the Environment” („Poprawa pomocy państwa na rzecz energii i środowiska”).
Dziewięć projektów infrastruktury gazowej, których realizację planuje się w Polsce na lata 2016-2022:
1. Gazociąg Zdzieszowice – Kędzierzyn Koźle – Tworóg
2. Gazociąg Pogórska Wola – Tworzeń
3. Gazociąg Tworóg – Tworzeń
4. Gazociąg Leśniewice – Łódź
5. Gazociąg Rembelszczyzna – Mory – Wola Karczewska
6. Gazociąg Wronów – Rembelszczyzna
7. Gazociąg Wronów – Kozienice
8. Gazociąg Szczecin – Gdańsk, Etap V Goleniów – Płoty
9. Gazociąg Lewin Brzeski – Nysa
Jawna wersja decyzji zostanie udostępniona pod numerem sprawy SA.39050 w rejestrze pomocy państwa na stronie Dyrekcji Generalnej ds. Konkurencji po wyjaśnieniu wszelkich kwestii związanych z poufnością. Biuletyn State Aid Weekly e-News zawiera wykaz nowych decyzji dotyczących pomocy państwa opublikowanych w Internecie i w Dzienniku Urzędowym UE.
