W grudniu 2024 roku w przestrzeń kosmiczną został dostarczony LignoSat, pierwszy na świecie satelita wykonany z drewna. Ten innowacyjny projekt, stworzony przez naukowców z Uniwersytetu w Kioto we współpracy z firmą Sumitomo Forestry oraz Japońską Agencją Eksploracji Aerokosmicznej (JAXA), ma na celu zbadanie potencjału drewna jako materiału budowlanego w kosmosie. Może to być kluczowy krok w kierunku bardziej ekologicznej eksploracji przestrzeni kosmicznej.
LignoSat to niewielki sześcian o wymiarach 10x10x10 cm i masie około 1 kg. Został wykonany z drewna magnolii honoki. Konstrukcja opiera się na tradycyjnej japońskiej technice stolarskiej zwanej “Blind Miter Dovetail Joint”, która pozwala na łączenie paneli bez użycia gwoździ czy kleju. Zastosowanie tej metody umożliwia drewnianym elementom elastyczne reagowanie na zmiany temperatury, co minimalizuje ryzyko uszkodzeń.
Satelita z drewna w kosmosie
Satelita został wystrzelony w kosmos w listopadzie 2024 roku na pokładzie rakiety Falcon 9 w ramach misji zaopatrzeniowej NASA dla Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Po dotarciu na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS), LignoSat został uwolniony na orbitę okołoziemską w grudniu tego samego roku. Jego misja potrwa około sześciu miesięcy, po czym spali się w atmosferze Ziemi, nie pozostawiając po sobie szkodliwych pozostałości.
Celem całego przedsięwzięcia jest sprawdzenie, jak drewno radzi sobie w ekstremalnych warunkach kosmicznych. LignoSat ma pomóc naukowcom zrozumieć wpływ promieniowania kosmicznego i ekstremalnych temperatur na strukturę drewnianego satelity. Przedmiotem badania będzie również to, jak drewniana konstrukcja satelity zachowuje się wobec czynników geomagnetycznych. Ponadto naukowcy chcą zbadać erozję powierzchni drewna spowodowaną działaniem występującego na orbicie atomowego tlenu.
Kluczowym elementem misji LignoSat jest także ekologiczny wymiar projektu. Tradycyjne satelity wykonane z aluminium podczas ponownego wejścia w atmosferę emitują szkodliwe cząsteczki tlenku glinu, które mogą unosić się w atmosferze przez długi czas i wpływać negatywnie na klimat oraz telekomunikację. Drewno, jako materiał odnawialny, ulega całkowitemu spaleniu, nie pozostawiając za sobą żadnych toksycznych odpadów. Udane testy mogą otworzyć drzwi do budowy bardziej ekologicznych satelitów, które nie będą zanieczyszczać zarówno przestrzeni kosmicznej, jak i atmosfery Ziemi.
Nowoczesne projekty
LignoSat to także przykład, jak tradycyjne technologie mogą znaleźć zastosowanie w nowoczesnych projektach. Japońska technika stolarska, w połączeniu z nowoczesnymi materiałami, stworzyła satelitę, który łączy innowacyjność z dbałością o środowisko. Sukces tego eksperymentu może zainspirować kolejne pokolenia naukowców do poszukiwania bardziej zrównoważonych rozwiązań w dziedzinie eksploracji kosmosu.
Wyniki misji LignoSat mogą mieć dalekosiężne konsekwencje. Potwierdzenie, że drewno nadaje się do użytku w kosmosie, może zrewolucjonizować konstrukcję satelitów, czyniąc je tańszymi, łatwiejszymi do produkcji i bardziej przyjaznymi dla środowiska. Japończycy już teraz planują kolejne kroki w tym kierunku – LignoSat2, który ma zostać wystrzelony w 2026 roku, będzie rozwinięciem koncepcji i wprowadzi nowe rozwiązania technologiczne.
Symbol połączenia technologia-środowisko
Projekt LignoSat to nie tylko próba wykorzystania drewna w kosmosie, ale także symbol dążenia do harmonii między technologią a naturą. Być może w przyszłości kolonizacja Księżyca czy Marsa będzie opierała się na materiałach odnawialnych, takich jak drewno, które można łatwo produkować i przetwarzać nawet poza Ziemią. Dziś LignoSat jest krokiem w tym kierunku, pokazując, że ekologiczne rozwiązania mogą mieć zastosowanie nawet w najbardziej zaawansowanych technologicznie dziedzinach.
Paweł Ziemnicki
NASA walczy z żywiołem. Pożar zmusza słynne laboratorium do ewakuacji
