Polska zaprotestowała w poniedziałek w Brukseli przeciw zaproponowanemu przez Komisję Europejską limitowi emisji CO2 dla wspieranych z publicznych pieniędzy wytwórców energii elektrycznej, mających działać w ramach planowanego w Polsce rynku mocy.
Unijni ministrowie odpowiedzialni za sprawy energetyczne omówili w Brukseli zaprezentowany w ubiegłym tygodniu pakiet propozycji KE dotyczących kształtu rynku energetycznego w Unii Europejskiej.
Jedną ze zmian, jakie zaproponowała Komisja, jest wprowadzenie limitu emisji CO2 dla nowych instalacji, które miałyby korzystać ze wsparcia publicznego w zamian za zapewnienie ciągłości dostaw. Proponowany limit wynosi 550 g na kilowatogodzinę (kWh), co na obecnym poziomie rozwoju technologicznego wyklucza elektrownie węglowe.
„Hasło 550 g CO2 na kilowatogodzinę prawie dokładnie wprowadza granicę, która faworyzuje gaz, eliminując węgiel, jeśli chodzi o ewentualne tworzenie rynku mocy” – powiedział dziennikarzom w Brukseli minister energii Krzysztof Tchórzewski.
Przeciw propozycji KE w tej sprawie wystąpiła jeszcze Rumunia, a kilka innych krajów sprzeciwiło się trybowi, w jakim zgłaszane są zmiany mające wpływ na rynek energetyczny w UE; chodzi o to, że propozycja nie była konsultowana i pojawiła się w ostatniej chwili. Jeśli grupa kontestujących się nie powiększy, Polsce będzie trudno zablokować przepisy.
Tchórzewski argumentował podczas debaty w Brukseli, że limit 550 g na kWh nie bierze pod uwagę celu klimatycznego. „My w naszych założeniach budowy rynku mocy chcemy spełniać cel klimatyczny. Wyraźnie wzrasta efektywność i spada emisja (z nowych elektrowni – PAP), a podobno o to tylko chodzi. Tymczasem wchodzą twarde założenia, które nawet w sytuacji zastosowania technologii czystego węgla wykluczają go. Z tym polemizujemy” – zaznaczył minister.
Jak podkreślił, z formalnego punktu widzenia liczy się cel klimatyczny, czyli zmniejszanie emisji gazów cieplarnianych, niezależnie od wykorzystywanych technologii. Przypomniał, że zgodnie z traktatami kraje członkowskie mają prawo do kształtowania własnego miksu energetycznego.
Dla Polski rynek mocy jest bardzo ważny, bo w ten sposób nasz kraj chce sobie zapewnić, opierając się na własnych zasobach, bezpieczeństwo dostaw energii elektrycznej. W najbliższych latach konieczne są potężne inwestycje, by zastąpić przestarzałe bloki węglowe. Rynek mocy ma w założeniach rządu wspomóc ten proces.
Tymczasem polska branża energetyczna zwraca uwagę, że propozycje Komisji praktycznie uniemożliwiają wprowadzenie wsparcia dla elektrowni węglowych. Zdaniem Polskiego Komitetu Energii Elektrycznej przyjęcie proponowanego progu emisji oznaczałoby możliwość utworzenia rynku mocy tylko dla elektrowni gazowych.
Polska stara się o zgodę Komisji Europejskiej dla rządowych planów rynku mocy. Po piątkowej rozmowie w tej sprawie z unijną komisarz ds. konkurencji Margrethe Vestager Tchórzewski mówił, że „uzyskał wstępną akceptację”, jednak nie potwierdziła tego Komisja. „Jeśli chodzi o polskie plany, to Komisja będzie musiała je ocenić przed wyrażeniem swojej opinii” – podkreślił rzecznik KE Ricardo Cardoso.
Już w poniedziałek Tchórzewski tłumaczył w Brukseli, że jego wypowiedź została źle odebrana. „Pani komisarz potwierdziła, że stosowane jest obowiązujące prawo (…). Jeżeli złożymy wniosek w sprawie rynku mocy w Polsce, to ona ten wniosek przyjmie i będzie rozpatrywała na bazie obowiązujących przepisów” – zaznaczył minister.
Zdaniem ministerstwa energii do czasu wejścia w życie przepisów tzw. pakietu zimowego, zaproponowanego przez KE 30 listopada 2016 r., polska energetyka ma szansę na wsparcie wytwarzania energii elektrycznej w oparciu o węgiel.
Tchórzewski podkreślił, że Polska stworzy rynek mocy nawet bez pomocy publicznej. Wprawdzie wykluczyłoby to np. stosowanie gwarancji cen dla producentów energii, ale z drugiej strony Polski nie wiązałby limit emisji CO na kWh.
„Jeśli chodzi o możliwości inwestycyjne, jesteśmy przygotowani, ale chcielibyśmy, aby ten rynek mocy był na normalnych zasadach. Jeśli inne państwa będą korzystały z pomocy publicznej, to nie chcielibyśmy być z tego wyłączeni. Ale dla samej Polski ten rynek mocy stworzymy i bezpieczeństwo energetyczne będzie zapewnione” – oświadczył minister.
Polska Agencja Prasowa
