Ministerstwo klimatu i środowiska opublikowało treść aktualizacji Krajowego planu na rzecz energii i klimatu (aKPEiK) z lipca 2025 roku. Poprzednia wersja z października budziła wątpliwości branży i organizacji, które zgłaszały swoje uwagi w konsultacjach. Teraz dokumentem zajmie się ministerstwo energii po transferze kompetencji w energetyce.
Ministerstwo klimatu i środowiska (MKiŚ) zaprezentowało najnowszą wersję aktualizacji Krajowego planu na rzecz energii i klimatu (aKPEiK). Publikacja zawiera 270 stron z załącznikami.
Wcześniej, 28 lipca MKiŚ zatwierdziło nową wersję projektu aktualizacji do 2030 roku z perspektywą do 2040 roku. Zaktualizowany plan przewiduje ponad 50-procentowy udział OZE w produkcji energii elektrycznej do 2030 roku oraz redukcję emisji gazów cieplarnianych o 53,9 procent (w porównaniu do 1990 roku). Dziś poznaliśmy treść dokumentu.
Drogowskaz transformacji
– Oddajemy w Państwa ręce aktualizację Krajowego planu na rzecz energii i klimatu na lata 2021–2030
(aKPEiK). To dokument strategiczny, nadający kierunki i impuls polskiej transformacji. Powstrzymanie
kryzysu klimatycznego poprzez transformację energetyczną i osiągnięcie neutralności klimatycznej
to jedno z największych wyzwań cywilizacyjnych naszego wieku – czytamy w aKPEiK.
Pierwsza wersja Krajowego planu na rzecz energii i klimatu na lata 2021-2030 została przyjęta przez Komitet do Spraw Europejskich w grudniu 2019 roku. Dokument przedstawia cele w drodze do realizacji pięciu wymiarów unii energetycznej, tj. bezpieczeństwa energetycznego, wewnętrznego rynku energii, efektywności energetycznej, obniżenia emisyjności oraz badań naukowych, innowacji i konkurencyjności.
Dwie drogi
Ostateczna aKPEiK, w porównaniu do poprzedniej wersji z 11 października 2024 roku, zawiera zaktualizowane scenariusze WEM i WAM. Pierwszy z nich to “prognoza z istniejącymi politykami i środkami”, czyli plan bazowy. Drugi to “prognoza z dodatkowymi politykami i środkami”, czyli bardziej ambitny, zakładający dodatkowe działania i wzrost udziału OZE.
– Scenariusz WEM rozumiany jest jako scenariusz transformacji business as usual (biznes
jak zwykle) – prognozy opierają się na założeniu zbliżonego do aktualnego tempa rozwoju technicznego,
organizacyjnego i ekonomicznego – czytamy w aktualizacji.
– Scenariusz WAM rozumiany jest jako scenariusz aktywnej transformacji, dążący
do realizacji założeń i celów Fit for 55. Przewiduje wdrażanie nowych instrumentów polityki klimatyczno-energetycznej w stosunku do dotychczasowych rozwiązań, celem przyspieszenia rozwoju
i konkurencyjności oraz dążenia do neutralności klimatycznej – tłumaczą autorzy aKPEiK.
Scenariusz WAM wskazuje szerszy wachlarz rozwiązań i działań inwestycyjnych. Opracowane prognozy mają wskazywać, że Polska osiąga w nim tylko część wskaźników i celów zawartych w pakiecie Fit for 55, w tym 53,9 procent redukcji emisji gazów cieplarnianych (w porównaniu do celu UE na poziomie 55 procent). Wariant przewiduje, że węgiel nie będzie używany jako wsad paliwowy na potrzeby wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej do odbiorców w elektrowniach już od 2030 roku. W elektrociepłowniach i ciepłowniach byłby zaś używany nawet w 2040 roku, choć już mniejszych ilościach.
W obu scenariuszach, obok trendów związanych z dążeniem do zeroemisyjności,
aktualizacja ma uwzględniać aspekty takie jak tempo odstawienia źródeł węglowych w energetyce, ocena tempa i głębokości zmian w przemyśle oraz wpływ na rynek pracy i rozwój gospodarczy.
Zadanie dla nowego ministerstwa
Teraz pracami nad dokumentem zajmie się nowo utworzone ministerstwo energii, którym pokieruje minister Miłosz Motyka. To efekt transferu kompetencji w energetyce po lipcowej rekonstrukcji rządu. Ministerstwo energii przejmie część zadań czterech resortów: przemysłu, klimatu i środowiska, funduszy i polityki regionalnej oraz infrastruktury. Opieka nad KPEiK jest jednym z nich.
Jędrzej Stachura
