Grecja, Włochy, Łotwa, Litwa i Polska przesłały wspólne oświadczenie w sprawie białoruskiej elektrowni jądrowej do Dyrektora Generalnego Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (MAEA) oraz do państw będących stronami Konwencji Bezpieczeństwa Jądrowego (CNS). Dotyczy ono białoruskiej elektrowni jądrowej w Ostrowcu, nieopodal granicy z Litwą. Kraje podnoszą w nim kwestie bezpieczeństwa jądrowego, współpracy międzypaństwowej i przejrzystości.
We wspólnym oświadczeniu wezwano Białoruś do niezwłocznego zajęcia się kwestiami bezpieczeństwa jądrowego, do współpracy z państwami stronami CNS w sposób przejrzysty, do dostarczania wszelkich istotnych informacji i odpowiedzi na poruszone kwestie, a także do dobrowolnego zaangażowania się w ocenę prac na terenie ostrowieckiej elektrowni. Wymienione kraje wzywają Mińsk do wdrożenia wszystkich zaleceń dotyczących bezpieczeństwa, które zostały nakreślone w unijnym raporcie z wzajemnej oceny „stress testów” z 2018 roku. Ponadto kraje wzywają do terminowego zajęcia się wszystkimi kwestiami bezpieczeństwa i środowiska poruszanych przez ekspertów z UE i społeczności międzynarodową.
Oświadczenie wydano po tym, jak strony konwencji bezpieczeństwa jądrowego uzgodniły przesunięcie VIII Spotkania Przeglądowego na marzec 2021 roku w związku z obecną sytuacją epidemiologiczną COVID-19 na świecie.
Co do zasady strony CNS zobowiązują się do zapewnienia uznanego na arenie międzynarodowej wysokiego poziomu bezpieczeństwa jądrowego. Spotkania przeglądowe odbywają się co trzy lata i stanowią okazję do przeglądu raportów krajowych wszystkich umawiających się stron. – W 2019 roku państwa będące stronami CNS zadały 239 pytań dotyczących ósmego raportu krajowego Białorusi, co świadczy o głębokim zaniepokojeniu społeczności międzynarodowej sytuacją bezpieczeństwa jądrowego na Białorusi – podaje litewskie ministerstwo spraw zagranicznych.
Ministerstwo Spraw Zagranicznych Republiki Litewskiej/Bartłomiej Sawicki
