– Decyzja środowiskowa wydana dla elektrowni jądrowej na Pomorzu nakłada określone wymogi pozwalające chronić środowisko w okolicy lokalizacji Lubiatowo-Kopalino. Są one o tyle istotne, że kolejne zezwolenia i pozwolenia muszą być zgodne z ustaleniami i warunkami nałożonymi przez GDOŚ. Sprawdziliśmy, więc co w tej decyzji jest – piszą Wojciech Jakóbik i Marcin Karwowski z BiznesAlert.pl.
- Decyzja środowiskowa, czyli jedna z kluczowych decyzji administracyjnych jest obszernym dokumentem, zawierającym dużo szczegółowych aspektów. Określają one, w jaki sposób PEJ może realizować inwestycję, by minimalizować jej wpływ na otoczenie.
- Przykładowo, prace budowlane związane z realizacją rurociągów otwartego układu chłodzenia muszą być realizowane metodą bezwykopową
- Infrastruktura techniczna w morzu musi być umieszczona, co najmniej trzy metry poniżej dna morskiego.
- Zgodnie z decyzją środowiskową inwestor ma zakaz prowadzenia jakichkolwiek prac związanych z budową elektrowni na lądowym obszarze Natura 2000 Mierzeja Sarbska PLH220018.
- Decyzja środowiskowa zapadła we wrześniu 2023 roku i była korzystna dla inwestycji. Elektrownia jądrowa na Pomorzu ma być budowana od 2026 roku.
Decyzja środowiskowa, czyli jedna z kluczowych decyzji administracyjnych jest obszernym dokumentem, zawierającym dużo szczegółowych aspektów. Określają one, w jaki sposób PEJ może realizować inwestycję, by minimalizować jej wpływ na otoczenie. Zobowiązuje ona Polskie Elektrownie Jądrowe do odpowiedniego przygotowania budowy tak, aby nie wpłynęła ona znacząco na środowisko. Uzyskanie decyzji było poprzedzone kilkuletnią kampanią badawczą, przygotowaniem raportu o oddziaływaniu na środowiskowo, który z załącznikami liczy sobie 19 tys. stron oraz konsultacjami i kampanią informacyjną, ale warto podsumować, co ważniejsze elementy tego dokumentu.
W decyzji środowiskowej organ prowadzący – Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska – wprowadził szereg wymogów ograniczających wpływ elektrowni jądrowej na środowisko na wszystkich etapach realizacji przedsięwzięcia – od prac przygotowawczych, poprzez etap budowy, eksploatacji aż po likwidację. Przykładowo, prace budowlane związane z realizacją rurociągów otwartego układu chłodzenia muszą być realizowane metodą bezwykopową przy wykorzystaniu maszyny TBM (takich używa się np. do drążenia tunelów metra) i zgodnie z ograniczeniami oraz zakazami wymienionymi w planach zagospodarowania wód morskich. Pozwoli to na ograniczenie oddziaływania na plaże i pas lasu między elektrownią a morzem.
Infrastruktura techniczna w morzu musi być umieszczona, co najmniej trzy metry poniżej dna morskiego. Nie może też zagrażać tarliskom oraz ikrze i larwom zwierząt morskich. Samo palowanie ma natomiast będzie korzystać z procedury tzw. „soft start” czyli ruszać powoli od pojedynczych uderzeń, aby pozwolić potencjalnie znajdującej się w okolicy faunie na ucieczkę i opuszczenie strefy realizacji prac. Urobek wydobyty z dna morskiego będzie układany tylko po zgodzie odpowiednich organów, a substancje chemiczne i inne czynniki wpływu nie mogą pogorszyć, jakości wody morskiej.
Elektrownia jądrowa ma być tak zaprojektowana i wybudowana, by ograniczyć wpływanie do niej ryb. Te, które się do niej jednak dostaną mają być przywracane środowisku naturalnemu za pomocą specjalnie stworzonego w tym celu systemu zwrotu i zawracania ryb. Jeśli natomiast chodzi o wody chłodnicze odprowadzane z elektrowni, to muszą one spełniać określone normy fizykochemiczne opisane w decyzji środowiskowej tak, aby nie wpływały negatywnie na Bałtyk. Dyfuzory rozpraszające wodę chłodniczą oraz odpowiedni kierunek jej odprowadzania mają gwarantować jak najszybsze wyrównanie temperatury wody chłodniczej z wodą morską. Kontrola tej temperatury ma być ciągła, a linia brzegowa na dwa kilometry na zachód oraz trzy na wschód od elektrowni ma być monitorowana w trakcie budowy i eksploatacji elektrowni. Zrzut wód i ścieków do morza również ma być monitorowany w celu weryfikowania, czy na pewno spełniane są wymogi określone w standardach oraz aktach normatywnych.
Zgodnie z decyzją środowiskową inwestor ma zakaz prowadzenia jakichkolwiek prac związanych z budową elektrowni na lądowym obszarze Natura 2000 Mierzeja Sarbska PLH220018. Teren zarezerwowany pod działania związane z budową elektrowni (ok. 688 ha) w niewielkiej części pokrywa się z obszarem lądowym Natura 2000 Mierzeja Sarbska PLH220018, który został rozszerzony w 2021 roku ze względu na występowanie stanowisk wierzby piaskowej na wydmach. Nie będą tam prowadzone jednak prace związane z budową elektrowni. W rzeczywistości elektrownia jądrowa w lokalizacji „Lubiatowo-Kopalino” zajmie ok. 200 ha i obszar ten – w odróżnieniu od terenu zarezerwowanego pod przedsięwzięcie – nie znajduje się na obszarze Natura 2000.
Ponadto tzw. decyzja środowiskowa zabrania lokalizacji elementów zaplecza budowy w odległości mniejszej niż 100 m od obszaru Natura 2000 Mierzeja Sarbska PLH220018 oraz w odległości mniejszej niż 25 m od linii brzegowej Kanału Biebrowskiego. Ponadto zgodnie z zapisami decyzji środowiskowej, maksymalny obszar wycinki ma wynieść 333 ha, a inwestor jest zobowiązany do zastosowania określonych działań minimalizujących wpływ inwestycji na otoczenie.
To czym jest decyzja środowiskowa, kiedy trzeba ją pozyskać i jak to zrobić można dowiedzieć się z rządowego serwisu informacyjno-usługowego dla przedsiębiorców. Otóż jest ona wydawana wtedy, gdy budowa inwestycji może mieć wpływ na środowisko lub otoczenie. Orzeka się ją po przeprowadzaniu przez urząd właściwy wobec danej inwestycji oceny oddziaływania, która zawiera wskazania, jak przeprowadzić przedsięwzięcie, aby jak najbardziej ograniczyć jego oddziaływanie na środowisko i otoczenie. Z kolei w przypadku gdy urząd będzie przygotowywał ocenę oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, to osoba wnioskująca musi przedstawić tzw. raport środowiskowy, którego autor musi legitymować się stosownym wykształceniem i doświadczeniem. Urząd następnie weryfikuje przygotowany dokument, pozyskuje niezbędne opinie oraz uzgodnienia i dokonuje konsultacji społecznych, a na końcu wydaje (lub nie) stosowną decyzję.
W przypadku budowy pierwszej polskiej elektrowni jądrowej na Pomorzu, przed wydaniem decyzji doszło do sporu między zwolennikami i przeciwnikami inwestycji. Na etapie konsultacji społecznych sceptycy złożyli w sierpniu opinię niekorzystną wobec budowy elektrowni. W liście otwartym stwierdzili, że budowa elektrowni nie rozwiąże problemów polskiej energetyki oraz jest niekorzystna ekonomicznie. W odpowiedzi własne zdanie przedstawił Obywatelski Ruch na Rzecz Energetyki Jądrowej oraz Stowarzyszenie na Rzecz Elektrowni Jądrowej. Zarzucili w nim, że wśród protestujących są głównie właściciele domków na wynajem, którzy spodziewają się strat z usług w okresie budowy elektrowni. W opinii obrońców atomu na Pomorzu, osoby najmujące domki będą jednak czerpały długoterminowe korzyści majątkowe z wynajmu domków kadrze elektrowni jądrowej. Określili również, że sama inwestycja przyniesie nie tylko korzyść sytuacji energetycznej kraju, ale i stworzy liczne miejsca pracy. Ostatecznie, decyzja środowiskowa zapadła we wrześniu 2023 roku i była korzystna dla inwestycji.
Elektrownia jądrowa na Pomorzu ma być budowana od 2026 roku. Zgodnie z ostatnią wersją harmonogramu, który został przedstawiony w Programie polskiej energetyki jądrowej oddanie pierwszego reaktora nastąpi w 2033 roku. Docelowo w lokalizacji „Lubiatowo-Kopalino” eksploatowane będą 3 reaktory AP1000 o łącznej mocy 3750 MWe. Program polskiej energetyki jądrowej przewiduje budowę w sumie dwóch elektrowni, dlatego obecnie trwają analizy związane także z tą drugą inwestycją w innej niż pomorska lokalizacji.
Mielczarski: Atomowy kamuflaż rzeczywistych problemów energetyki
