24 listopada br. Komisja Europejska opublikowała trzecią europejską listę projektów w sektorze gazu ziemnego, którym przyznany został status wspólnego zainteresowania (tzw. PCI – Project of Common Interest).
Komisja Europejska przyjęła w piątek trzecią listę projektów energetycznych o znaczeniu wspólnotowym (tzw. PCI). Pierwsza została zaakceptowana w 2013 r., druga w 2015 r. Obecność na liście ułatwia uzyskanie dofinansowania ze środków unijnych. Znakomita większość z nich, 106, dotyczy sieci energii elektrycznych, 53 to projekty gazowe.
Projekty inwestycyjne Gaz-Systemu zostały poddane analizie, a następnie uzyskały status priorytetowy w dwóch gazowych inicjatywach regionalnych:
Plan działań w zakresie połączeń międzysystemowych na rynku energii państw bałtyckich dla gazu (BEMIP):
- Projekt Baltc Pipe;
- Rozbudowa terminalu LNG w Świnoujściu;
- Połączenie międzysystemowe Polska – Litwa (GIPL).
Gazowe połączenia międzysystemowe Północ-Południe w Europie Środkowo-Wschodniej i Południowo-Wschodniej:
- Połączenie międzysystemowe Polska – Słowacja wraz ze wschodnią nitką korytarza północ-południe w Polsce;
- Połączenie międzysystemowe Polska – Czechy z zachodnią nitką korytarza północ-południe w Polsce.
Projekty mają szansę na uzyskanie dofinansowania z puli 5,35 mld euro w ramach unijnego mechanizmu Connecting Europe Facility (CEF) przeznaczonego na wzmocnienie infrastruktury energetycznej, transportowej i cyfrowej w UE w latach 2014-2020.
Otrzymanie statusu PCI umożliwia zastosowanie najlepszych praktyk na etapie przedinwestycyjnym, w tym przede wszystkim poprzez wykorzystanie specjalnych procedur administracyjnych i pozwoleniowych, a także dedykowanych rozwiązań regulacyjnych w zakresie określonym w Rozporządzeniu (UE) 347/2013. Przy spełnieniu dodatkowych wymagań inwestorzy projektów mogą również ubiegać się o przyznanie dofinansowania w ramach instrumentu Connecting Europe Facility (CEF) z perspektywy budżetowej Unii Europejskiej przypadającej na lata 2014-2020.
Lista PCI jest aktualizowana co dwa lata. Jej pierwsza wersja została opublikowana 15 października 2013 roku, natomiast druga – 18 listopada 2015 roku.
Wśród projektów związanych z bezpieczeństwem dostaw ropy naftowej znajduje się budowa rurociągu Adamowo-Brody, który jest częścią większego planu rozpoczęcia dostaw ropy z regionu Morza Czarnego do Polski, jak również druga faza budowy terminalu naftowego w Gdańsku.
Jeśli idzie o infrastukturę elektryczną, projekty Komisji obejmują modernizację linii Krajnik-Baczyna, Baczyna-Plewiska i Mikułowa-Świebodzice w zachodniej części kraju.
Na liście projektów rozbudowy sieci energetycznej KE znalazło się również stworzenie nowego tzw. interkonektora celtyckiego czy położenie kabla podmorskiego między Francją i Irlandią, mającego zapewnić Irlandii bezpośredni dostęp do ogólnoeuropejskiej sieci energetycznej po Brexicie. Nowym podmorskim połączniem będzie też COBRAcable (skrót od: Copenhagen-Brussels-Amsterdam), czyli kabel przesyłający energię z elektrowni wiatrowych w Danii do Holandii i Belgii. Z kolei kabel, który przebiegnie po dnie Zatoki Biskajskiej, ma niemal podwoić wzajemne przesyły pomiędzy Francją i Hiszpanią i jednocześnie pobudzić w obu krajach produkcję energii ze źródeł odnawialnych.
Projekt przewiduje też nowe połączenie między północną i południową częścią sieci energetycznej Niemiec, którego zadaniem będzie wyeliminowanie zastojów przesyłu w tym kraju, co często odbijało się również na przepływie prądu w krajach sąsiednich.
Po raz pierwszy wśród projektów energetycznych Komisji znalazły się też projekty budowy transgranicznej struktury do wychwytywania i przechowywania zanieczyszczeń węglowych, mających pomóc w zmniejszeniu oddziaływania najbardziej energochłonnych sektorów gospodarki na środowisko.
„Aby możliwe było pełne dokonanie transformacji (europejskiego sektora energetycznego), zmiany w europejskiej infrastrukturze energetycznej muszą być podporządkowane tym samym zasadom i dokonywać się w tym samym tempie. Z tego względu centralne miejsce w przygotowanym przez nas wykazie projektów przypada kluczowym elektroenergetycznym połączeniom międzysystemowym i inteligentnym sieciom” – podkreślił w Brukseli unijny komisarz ds. energii Arias Canete.
Zapytany, czy decyzja o ewentualnym wstrzymaniu lub kontynuowaniu projektu Nord Stream 2 będzie miała wpływ na kształt lub funkcjonowanie ogólnoeuropejskiej infrastruktury przesyłu gazu, powiedział: „Projekt Nord Stream 2 zgodnie z jego charakterystyką to projekt komercyjny – czy też tzw. projekt komercyjny z pewnym aspektem politycznym. Zatem z punktu widzenia logiki projektów PCI i logiki sieci ogólnoeuropejskich nie mieści się w kategorii priorytetów Unii Europejskiej”.
Przypomniał jednocześnie, że zapewnianie bezpieczeństwa dostaw w ramach sieci ogólnoeuropejskiej to nie tylko uruchamianie nowych dostaw z zewnątrz, ale przede wszystkim rozbudowanie systemu wewnętrznych połączeń. Pozwolą one zwiększyć bezpieczeństwo w ramach mechanizmów wzajemnej solidarności energetycznej.
O umieszczeniu projektów na liście decydowało pięć kryteriów. Wprowadzenie ich w życie ma „w znaczący sposób” oddziaływać na przynajmniej dwa kraje UE, mają przyczyniać się do integracji sieci tak krajowych, jak i ogólnoeuropejskich, zwiększać konkurencyjność przez oferowanie wyboru konsumentom, poprawiać bezpieczeństwo dostaw i przyczyniać się do osiągniecia celów klimatycznych UE, w tym zwiększenia pozyskiwania energii ze źródeł odnawialnych.
Projekty te są częścią starań Komisji Europejskiej, by usprawnić połączenia sieci energetycznych pomiędzy państwami członkowskimi, przede wszystkim poprzez lepszą dystrybucję istniejących zasobów, co w efekcie ma doprowadzić do obniżki cen energii i zminimalizowania przerw w dostawach.
Sporządzona przez Komisję lista projektów zostanie przedstawiona do akceptacji Parlamentowi Europejskiemu i krajom członkowskim.
Gaz-System/Polska Agencja Prasowa/CIRE.pl
