W środę Komisja Europejska przedstawiła strategię zwiększenia skali projektów dotyczących zielonego wodoru w różnych sektorach, między innymi w hutnictwie i chemii, aby osiągnąć cel zerowej emisji netto do 2050 roku.
Wodór w UE
Europejski przemysł i rafinerie zużywają już około 8 milionów ton wodoru rocznie, ale większość z nich to „szary” wodór, wytworzony z gazu ziemnego. Priorytetem UE jest opracowanie „zielonego” wodoru i zastosowanie go w dużej mierze w sektorach trudnych do dekarbonizacji lub w których elektryfikacja jest trudna lub niemożliwa w latach 2030–2050.
W latach 2020–2024 w UE będą instalowane elektrolizery wodoru o mocy co najmniej 6 gigawatów z OZE, które będą zdolne do wytwarzania do miliona ton wodoru odnawialnego. W drugiej fazie zainstalowanych zostanie co najmniej 40 gigawatów elektrolizerów z odnawialnym wodorem, a w UE w latach 2025–2030 wyprodukowanych zostanie do 10 milionów ton odnawialnego wodoru. Łączne inwestycje w odnawialny wodór w Europie mogą osiągnąć od 180 do 470 miliardów euro do 2050 roku.
UE stwierdziła również, że wydajność energetyczna będzie priorytetem, a także, w miarę możliwości, większe wykorzystanie energii elektrycznej i promowanie czystych paliw, w tym odnawialnego wodoru oraz zrównoważonych biopaliw i biogazu. Wprowadzony zostanie nowy system klasyfikacji i certyfikacji paliw odnawialnych i niskoemisyjnych. Strategia nie zawierała żadnych wniosków legislacyjnych, które według Komisji zostaną przedstawione w przyszłym roku.
Jak tłumaczy Komisja integracja systemu energetycznego oznacza, że system jest planowany i obsługiwany jako całość, łącząc różne nośniki energii, infrastruktury i sektory zużycia. W ocenie KE taki połączony i elastyczny system będzie bardziej wydajny i zmniejszy koszty dla społeczeństwa.
KE określiła trzy główne filary tej strategii. Po pierwsze, system energetyczny ma funkcjonować w obiegu zamkniętym, którego podstawą jest efektywność energetyczna, co w praktyce ma się przejawiać w bardziej efektywnym wykorzystaniu lokalnych źródeł energii. KE zwraca uwagę na znaczny potencjał w zakresie ponownego wykorzystania ciepła odpadowego z zakładów przemysłowych, centrów danych lub innych źródeł oraz energii wytwarzanej z bioodpadów lub w oczyszczalniach ścieków. Kolejnym wskazywanym przez KE filarem nowej strategii jest większa bezpośrednia elektryfikacja sektorów końcowych. Komisja zwraca uwagę, że ze względu na fakt iż w podsektorze energii elektrycznej funkcjonuje najwięcej odnawialnych źródeł energii, należy w miarę możliwości coraz częściej wykorzystywać energię elektryczną na przykład do pomp ciepła w budynkach, pojazdów elektrycznych w transporcie lub pieców elektrycznych w niektórych branżach.
W tych sektorach, w których elektryfikacja jest trudna, strategia promuje czyste paliwa, w tym odnawialny wodór oraz zrównoważone biopaliwa i biogaz. Komisja zapowiada, że zaproponuje nowy system klasyfikacji i certyfikacji paliw odnawialnych i niskoemisyjnych.
Strategia określa 38 działań mających na celu stworzenie bardziej zintegrowanego systemu energetycznego. Obejmują one przegląd istniejącego prawodawstwa, wsparcie finansowe, badania i wdrażanie nowych technologii i narzędzi cyfrowych, wytyczne dla państw członkowskich dotyczące środków fiskalnych i wycofywania dotacji na paliwa kopalne, reformę zarządzania rynkiem i planowanie infrastruktury oraz lepszą informację dla konsumentów. Analiza istniejących barier w tych obszarach będzie stanowić podstawę konkretnych wniosków KE, na przykład zmiany rozporządzenia w sprawie TEN-E do końca 2020 r. lub zmiany dyrektywy w sprawie opodatkowania energii i ram regulacyjnych rynku gazu w 2021 r.
W celu ukierunkowania wsparcia na najczystsze dostępne technologie, Komisja zapowiedziała, że będzie pracować nad wprowadzeniem wspólnych standardów, terminologii i certyfikacji, opartych na emisji dwutlenku węgla w cyklu życia, zakotwiczonych w istniejącym prawodawstwie dotyczącym klimatu i energii oraz zgodnie z taksonomią UE w zakresie zrównoważonych inwestycji. Komisja deklaruje również, że zaproponuje środki polityczne i regulacyjne w celu zwiększenia pewności inwestorów, ułatwienia absorpcji wodoru, promowania niezbędnej infrastruktury i sieci logistycznych, dostosowania narzędzi planowania infrastruktury i wspierania inwestycji, w szczególności w ramach unijnego planu odbudowy gospodarki.
Reuters/Komisja Europejska/Michał Perzyński
Strategia wodorowa ma trafić do konsultacji społecznych jesienią