– Obawiam się, że projekt ustawy o efektywności energetycznej może nie zostać przyjęty przez Parlament w tej kadencji. To bardzo duży dokument regulujący wiele tematów, a to znaczy, że trudno będzie znaleźć polityczną wolę do sprawnego przeprowadzenia nowego prawa przez Sejm. Należy dodać, że im sprawniej i szybciej uchwalimy nowe prawo, tym lepiej dla naszej gospodarki – powiedział poseł i wiceprzewodniczący Komisji Nadzwyczajnej ds. Energetyki i Surowców Energetycznych Jacek Najder podczas konferencji „Efektywność energetyczna w budownictwie – szanse i wyzwania dla Polski”.
Poseł wyraził również zaniepokojenie możliwością nieuwzględnienia uwag do projektu ustawy o efektywności energetycznej wynikających z konsultacji społecznych. – Niestety, tak było w przypadku ustawy o OZE, więc boję się, że tak samo będzie w przypadku tego dokumentu – ostrzegał poseł Jacek Najder. Z drugiej strony, zdaniem polityka, jako szansę dla Polski powinny być rozpatrywane unijne cele zwiększenia efektywności energetycznej do 2030 i 2050 r. Połączenie tego z dodatkowymi funduszami będzie szansą dla gospodarki.
Tymczasem, środków potrzebnych do wsparcia oszczędzania energii w budownictwie brakuje. Przykładowo, program wsparcia termomodernizacji w budynkach od dwóch lat jest zawieszony bo środki z budżetu zostały przesunięte na inne cele. Taka decyzja zapadła pomimo, że zainwestowane pieniądze same miały się zwrócić w postaci dodatkowych podatków dla Skarbu Państwa.
Zdaniem zastępcy sekretarza Rady Mazowieckiej Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa Andrzeja Wiszniewskiego priorytetem dla branży efektywności energetycznej powinno być edukowanie decydentów. – Nie można prowadzić polityki proefektywnościowej, jeżeli uchwalane są przepisy, które nie będą przestrzegane. W Polsce, podobnie jak w Szwecji wprowadzono certyfikaty dla budynków, ale u nas nie są one stosowane, gdyż prawo nie przewiduje sankcji – zauważa ekspert.
Również system białych certyfikatów jest źle skonstruowany zdaniem dyrektor departamentu energii i klimatu w Konfederacji Lewiatan Darii Kulczyckiej. W opinii Lewiatana, w obecnym kształcie system nagradza firmy za podejmowanie korzystnych dla nich działań. Przykładowo, operatorzy sieci w Polsce powinni sami z siebie podejmować działania na rzecz zmniejszania strat w przesyle, gdyż leży to w ich interesie. – Nagradzany powinien być ambitny efekt – dodaje Daria Kulczycka.
Jak zauważyli eksperci, zainteresowanie budownictwem niskoenergetycznym wzrosło, gdy podniosły się ceny nośników energii kilkadziesiąt lat temu. Wzorem dla Polski oraz prekursorem rozwiązań proefektywnościowych w energetyce powinna być Szwecja, która pod wieloma względami jest podobna do naszego kraju. Zdaniem radcy w Ambasadzie Szwecji Józefa Neterowicza, należy nie tylko zwiększyć oszczędzanie energii ale również zacząć efektywnie wykorzystywać niezagospodarowane źródła energii takie, jak energię z odpadów. Jak podkreślał ekspert, Sztokholm ma największą spalarnię odpadów w Europie, która dostarcza ciepło do większości miasta. Obecnie, wykorzystujemy tylko kilka procent produkowanych odpadów komunalnych, podczas gdy w Szwecji jest dokładnie na odwrót. Przykłady dobrych praktyk w sektorze publicznym są bardzo potrzebne, gdyż są one najbardziej widoczne. Szczególnie oddolne działania samorządów zwiększające oszczędność dzięki takim inicjatywom jak ESCO lub PPP zasługują na wyróżnienie.
Kierunki działań Polski w Brukseli dotyczące polityki klimatycznej skrytykowała Konfederacja Lewiatan. – Polska znalazła się w impasie blokując politykę klimatyczno – energetyczną. Europa podjęła już decyzje i na pewno jej nie zmieni. Oczywiście, można dyskutować o celach ale nie o ustalonych już kierunkach działań. Sami sobie musimy wyznaczyć ścieżki dojścia do założonych efektów polityki klimatycznej, ponieważ nikt za nas tego nie zrobi – podkreśla Daria Kulczycka.
Podczas konferencji przedstawione zostały również technologie umożliwiające wykorzystanie energii ze ścieków bez ich osuszania, obecnie niemożliwe dostarczanie energii dla pomp ciepła z zanieczyszczonej wody, a także zwiększanie oszczędności energii w starych budynkach oraz budynkach mieszkaniowych m.in. dzięki opomiarowaniu zużycia energii. Nie bez znaczenia jest również zachowanie odbiorców, które powinno zapobiegać marnotrawieniu energii.
