W ramach prac przygotowawczych do synchronizacji sieci elektroenergetycznych państw bałtyckich z Europą kontynentalną naukowcy z Gdańska przeprowadzili dodatkową ocenę rozwiązań technicznych projektu. Według litewskiego ministerstwa energetyki była ona pozytywna, a wcześniej wybrany wariant synchronizacji przez funkcjonujące połączenie LitPol Link i ułożenie kabla podmorskiego między Polską a Litwą został uznany za odpowiedni.
– Według moich informacji prace są prowadzone zgodnie z harmonogramem, a ocena została dokonana. Wówczas rozpocznie się kolejny etap – na poziomie politycznym, a konkretnie w ramach planu działań w zakresie połączeń międzysystemowych na rynku energii państw bałtyckich (BEMIP) powinny zostać podjęte kolejne decyzje […] Docierają do mnie pozytywne sygnały, z których wynika, że dotychczasowy scenariusz synchronizacji jest odpowiedni. Mam nadzieję, że dalej będziemy podążać ścieżką, jaką wyznaczyła przyjęta w ramach politycznego porozumienia mapa drogowa – powiedział w rozmowie z dziennikarzami litewski minister energetyki Žygimantas Vaičiūnas.
Nie sprecyzował jednak czy dokonano zmian w przyjętej w czerwcu we wspomnianej mapie drogowej. Komentarza w sprawie wyników badań odmówił również szef grupy badawczej polskiego Instytutu Energetyki dr hab Krzysztof Madajewski.
W czerwcu przywódcy państw bałtyckich oraz przedstawiciele Polski i Unii Europejskiej podpisały porozumienie dotyczące ostatecznego wariantu synchronizacji sieci elektroenergetycznych. Przewiduje ono dalsze użycie istniejącego połączenia LitPol Link oraz położenie podmorskiego kabla na dnie Morza Bałtyckiego.
Według litewskiego operatora sieci przesyłowej Litgrid synchronizacja ma kosztować 1 mld euro. – Jeżeli mówimy o łącznych nakładach do wyniosą one ok. 1 mld euro. Połączenie morskie będzie bardzo poważnym projektem. Za wcześnie jest jednak, by mówić ile potrwa budowa. Dopiero rozpoczęły się rozmowy z partnerami. Według szacunków ma mieć długość co najmniej 350 km. Dla porównania połączenie NordBalt liczy 450 km i kosztowało 550 mln euro – czytamy w komunikacie litewskiej spółki.
Jak zapewnia litewski minister energetyki, najpóźniej do 14 września w ramach BEMIP powinny zostać zatwierdzone wszystkie kwestie techniczne. Do 21 września Polska, która jest członkiem ENTSO-E ma złożyć wniosek o rozszerzenie europejskiej sieci elektroenergetycznej. Natomiast do 30 września w sprawie synchronizacji mają się wypowiedzieć organy regulacyjne na Litwie, Łotwie i w Estonii. Zgodnie z planami cały proces ma się zakończyć w 2025 roku.
The Baltic Course/Piotr Stępiński