(Wojciech Jakóbik)
Minister spraw zagranicznych Litwy Linas Linkevicius pogratulował Polakom zakończenia budowy terminala LNG w Świnoujściu. Podkreślił, że następnym krokiem na drodze do łączenia rynków energetycznych w Europie powinien być Gazociąg Polska-Litwa (GIPL).
Congrats #Poland w finalizing Swinoujscie #LNG terminal! Next step synchronising energy links in Baltic sea – #GIPL. http://t.co/pIb4KtbwSJ
— Linas Linkevicius (@LinkeviciusL) October 12, 2015
Polacy nie spieszą się jednak z realizacją projektu. Premierzy Litwy, Łotwy i Estonii wystosowali wiosną 2015 roku list do premier Ewy Kopacz, w którym apelowali o wsparcie dla GIPL. Polska premier odparła, że nasz kraj popiera projekt, ale uznała, że punktem wyjścia do dalszych prac nad GIPL pozostaje decyzja Agencji ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (ACER), zgodnie z którą ciężar finansowania projektu jest rozłożony proporcjonalnie pomiędzy Polskę i głównych beneficjentów projektu, czyli państwa bałtyckie. Przedstawiła przy tym uzasadnienie dla wstrzemięźliwego stanowiska Polski wobec pokrycia pełnych kosztów budowy interkonektora.
Jednakże kraje bałtyckie liczą na dostęp do polskiego rynku gazu. Ceny dostaw od firm europejskich przez Polskę mogą być konkurencyjne do oferty głównego dostawcy dla Bałtów, czyli rosyjskiego Gazpromu. Jest to obecnie bardziej atrakcyjna alternatywa do dostaw LNG przez Kłajpedę, które w dobie taniej ropy są dużo droższe od dostaw z Rosji, których cena jest uzależniona od wartości baryłki.
Według Financial Times do podpisania umowy dojdzie w czwartek 15 października w Brukseli.
W grudniu 2011 r. Gaz-System i Lietuvos Dujos zakończyły prace dotyczące opracowania „Analizy ekonomicznej połączenia gazowego Polska – Litwa”. Natomiast w maju 2013 r. zakończono prace nad „Studium wykonalności GIPL. Z tytułu realizacji tego projektu Gaz-System pozyskał dofinansowanie unijne w kwocie ok. 78 tys. euro W czerwcu 2014 r. Komisja Europejska przyznała w ramach programu Trans European Networks – Energy (TEN-E) dofinansowanie w kwocie 420 tys. euro, z czego 200 tys. euro trafi do Gaz-Systemu na projekt: „Dokumentacja oceny oddziaływania na środowisko obejmująca okres poprzedzający uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji gazowego połączenia międzysystemowego Polska-Litwa”.
W maju 2015 r. Gaz-System oraz AB Amber Grid, podpisały umowę trójstronną z unijną Agencją Wykonawczą ds. Innowacyjności i Sieci (Innovation Network Executive Agency – INEA) w sprawie pomocy finansowej UE dla działania pod nazwą „Prace przygotowawcze do realizacji gazowego połączenia międzysystemowego Polska-Litwa do uzyskania pozwolenia na budowę“. Na podstawie umowy projektowi przyznano wsparcie finansowe UE w kwocie 10,6 miliona euro, w tym 8,09 miliona euro dla Gaz-Systemu.
Podczas dyskusji na Forum Ekonomicznym w Krynicy, głos zabrał minister energetyki Litwy Rokas Masiulis. Poparł budowę kolejnych terminali LNG na Bałtyku, pomimo faktu, że jego kraj posiada już jeden – FSRU w Kłajpedzie. – Im więcej terminali, tym lepiej – zadeklarował.
Jego zdaniem regionalne projekty LNG wzmacniają bezpieczeństwo krajów w których się znajdują oraz ich sąsiadów. Uważa, że polski gazoport wzmocni Korytarz Północ-Południe.
Masiulis spotkał się także z dyrektorem Gaz-Systemu Janem Chadamem, aby przedyskutować możliwość przyspieszenia budowy Gazociągu Polska-Litwa (GIPL). Rozmawiał także z prezesem PGNiG Mariuszem Zawiszą.
Więcej: Litwini zmagają się z problemami gazoportu. Lekcja dla Polski
