Sukces negocjatorów Ministerstwa Energii w sprawie nowych kompetencji Europejskiej Agencji Regulatorów Energii (ACER)
Państwa UE 19 grudnia 2018 r. zaakceptowały zmianę rozporządzenia Agencji ds. współpracy Regulatorów Energetyki (ACER). W czasie dwóch latach trudnych negocjacji Polskę reprezentowali przedstawicieli Ministerstwa Energii. Negocjacje dotyczące ACER pozostawały w cieniu dyskusji nad innymi elementami pakietu Czysta energia dla wszystkich Europejczyków, jednak to Agencja będzie czuwać nad integracją wewnętrznego rynku energii w UE, dlatego tak ważne było wprowadzenie zmian w istniejących przepisach.
– Polska należała do państw konstruktywnie podchodzących do roli Agencji. Widzimy konieczność istnienia silnego organu współpracy regulacyjnej, ale pamiętamy też, że należy zachować równowagę pomiędzy interesami uczestników rynku energii z poszczególnych państw członkowskich UE. ACER pozostaje więc platformą dialogu krajowych regulatorów, ale nie staje się w stosunku do nich ciałem nadrzędnym – podkreśla minister energii Krzysztof Tchórzewski.
Wraz z postępującą integracją wewnętrznego rynku energii w UE potrzebne jest określenie ram współpracy pomiędzy poszczególnymi jego uczestnikami. Podczas negocjacji delegacji Ministerstwa Energii udało się przełamać widoczny na poziomie UE podział na grupę państw wspierających integrację i uzupełnienia kompetencji ACER oraz grupę zainteresowaną ograniczeniem możliwości działania Agencji.
Nowe przepisy rozporządzenia ACER poprawią wymiar regionalnej współpracy krajowych regulatorów energii. Wyposażą ją również wyposażą w narzędzia identyfikacji i reagowania na nieprawidłowości na wewnętrznym rynku gazu ziemnego i energii elektrycznej w UE.
Zmianie ulegnie także sposób funkcjonowania Agencji. Zgodnie z unijną zasadą check-and balances, niezmiennie nadzór merytoryczny nad jej pracami będzie sprawować Rada Organów Regulacyjnych, składająca się z krajowych regulatorów. Oznacza to, że proces integracji wewnętrznego rynku energii pozostaje pod kontrolą organów regulacyjnych z państw UE. Wzmocnieniu ulega natomiast rola dyrektora, który wraz z Radą Administracyjną, kieruje pracami organizacji. Zmiany te mają usprawnić proces decyzyjny w Agencji i poprawić komunikację pomiędzy organami ACER.
Uwagę należy zwrócić na liczący się głos Polski w instytucjach Agencji. W bieżącą pracę zaangażowani są zastępca dyrektora Departamentu Ropy i Gazu w Ministerstwie Energii Paweł Pikus, który pełni funkcję członka Rady Administracyjnej oraz dr Mariusz Swora – członek Komitetu Odwoławczego.
Propozycja zmiany przepisów rozporządzenia ACER została zaprezentowana przez Komisję Europejską 30 listopada 2016 r. w ramach pakietu Czysta energia dla wszystkich Europejczyków. Finalne porozumienie między Radą UE, Parlamentem Europejskim i Komisją Europejską zostało osiągnięte 11 grudnia br. i zaakceptowane przez COREPER 19 grudnia br. Dalsza procedura wymaga formalnej zgody Rady UE i Parlamentu Europejskiego na przyjęcie rozporządzenia. Zostanie ona wydana po zakończeniu prac lingwistycznych i redakcyjnych, których wymaga dokument.
Ponad dwuletnie negocjacje tzw. pakietu zimowego zakończyły się. W nocy z 18 na 19 grudnia 2018 r. Rada UE, Komisja Europejska i Parlament Europejski osiągnęły kompromis w zakresie dwóch ostatnich dokumentów określających nowy kształt rynku energii elektrycznej.
Po długich i trudnych negocjacjach strony osiągnęły wstępne porozumienie co do treści Rozporządzenia w sprawie wspólnego rynku energii elektrycznej i Dyrektywy w sprawie wspólnych zasad rynku energii elektrycznej.
Określono m.in. zasady funkcjonowania mechanizmów mocy, ważne dla polskiego rynku mocy, w tym aukcji mocy zaplanowanej na najbliższy piątek. Uzgodniono, że istniejące jednostki emitujące powyżej 550 gCO2/KWh będą mogły otrzymywać płatności w ramach mechanizmów mocy do 1 lipca 2025 r. Dzięki stanowczemu stanowisku Polski zapewniono, że wszystkie kontrakty zawarte przed 31 grudnia 2019 roku będą w pełni respektowane przez cały okres ich obowiązywania, bez konieczności dostosowania ich do nowych reguł. Nowe przepisy zapewniają także wzmocnienie roli konsumentów energii elektrycznej oraz ich ochronę przed ewentualnym wystąpieniem nadużyć na rynku.
Musimy przyjrzeć się dokładnie ostatecznemu tekstowi ustalonemu na trilogu, ale już teraz mogę stwierdzić, że dzięki ogromnemu wysiłkowi zespołu negocjacyjnego główne cele Polski zostały osiągnięte. Stabilne otoczenie regulacyjne jest kluczowym elementem zapewniającym efektywną i bezpieczną transformację polskiej elektroenergetyki – powiedział Minister Krzysztof Tchórzewski.
Ministerstwo Energii oczekuje na finalny tekst dokumentów. Po jego publikacji rozpoczną się prace nad implementacją nowych przepisów.
Ministerstwo Energii
