– Obecnie nasza współpraca z Komisją Europejską w sprawie OPAL i wielu innych tematach kluczowych dla unijnego bezpieczeństwa energetycznego jest konstruktywna i podejmowana w duchu bardzo dobrej współpracy – ocenia minister klimatu i środowiska RP Michał Kurtyka.
13 stycznia 2020 roku odbyło się przesłuchanie stron w toczącym się od 2016 roku. postępowaniu dot. uchylenia decyzji Komisji Europejskiej z 2016 roku ws. przyznania Gazprom 100% przepustowości na gazociągu OPAL. Przesłuchanie zamyka formalną część postępowania w drugiej instancji Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Obecnie rozpatrywane jest odwołanie Rządu Republiki Federalnej Niemiec od wydanego w 2019 roku wyroku w pierwszej instancji, który uchylił pierwotną decyzję Komisji Europejskiej ws. OPAL. Utrzymania w mocy tego wyroku postulują Polska, Litwa i Łotwa – informuje Central Europe Energy Partners.
Trybunał Sprawiedliwości postanowił zebrać się w naszerszym możliwym składzie Wielkiej Izby – tj. 15 sędziów. Przebieg posiedzenia sugeruje, że Trybunał może chcieć, w ostatecznym wyroku zamykającym sprawę OPAL, przyjąć po raz pierwszy w historii UE jednoznaczną interpretację zasady solidarności energetycznej oraz wynikających z niej praw i obowiązków Instytucji UE i Państw Członkowskich. Wszystko wskazuje na to, że będzie to przełomowy wyrok dla państw, które od lat uznają solidarność i bezpieczeństwo energetyczne za jeden z filarów Unii Europejskiej.
– Posiedzenie przed Wielką Izbą Trybunału jest ostatnim krokiem przed rozstrzygnięciem trwającego od 4 lat postępowania pomiędzy Polską a Komisją Europejską w sprawie decyzji dot. gazociągu OPAL z 2016 roku Jesteśmy przekonani, o sile argumentów przedstawionych przez Polskę. Warto jednocześnie podkreślić że ta sprawa w pierwszej kolejności dotyczy europejskiej solidarności energetycznej. W następstwie wyroku z 2019 roku, który wskazał że zasada solidarności energetycznej jest kamieniem węgielnym procesu integracji europejskiej, Komisja i państwa członkowskie, po raz pierwszy w historii, zaczęły stosować tę zasadę w praktyce. Obecnie nasza współpraca z Komisją Europejską w sprawie OPAL i wielu innych tematach kluczowych dla unijnego bezpieczeństwa energetycznego jest konstruktywna i podejmowana w duchu bardzo dobrej współpracy. Mamy większą pewność, że żadne z państw członkowskich nie zostanie pozostawione ani przez Komisję ani przez Unię Europejskiej na uboczu w trakcie podejmowania najważniejszych decyzji dotyczących europejskiej polityki energetycznej i klimatycznej – wskazał minister klimatu i środowiska Michał Kurtyka.
W trakcie przesłuchania sędziowie Trybunału skoncentrowali się na dwóch zagadnieniach, kierując przytłaczającą większość pytań do Komisji Europejskiej. W pierwszej kolejność sędziowie dążyli do jednoznacznego przesądzenia czy Komisja Europejska efektywnie oceniła wpływ decyzji ws. OPAL z 2016 roku na funkcjonowanie rynku gazu w Polsce, Litwie i Łotwie oraz innych państwach regionu. Komisja nie była w stanie udowodnić w trakcie posiedzenia, że taka ocena skutków decyzji została przeprowadzona. Przyznała także, że jeszcze przed przyjęciem decyzji w 2016 r. była informowana przez Polskę o jej zastrzeżeniach oraz miała świadomość ryzyk dla bezpieczeństwa energetycznego w regionie. Równolegle sędziowie skupili się na szerszym zagadnieniu jakim jest rozstrzygnięcie czy zasada solidarności energetycznej powinna być traktowana tak jak inne traktatowe zasady UE – proporcjonalności czy pomocniczności – jako źródło praw i obowiązków po stronie Instytucji UE i państw członkowskich, czy też wyłącznie jako przesłanka i wskazówka interpretacyjna w działaniach UE.
Wszystko wskazuje na to, że sprawa OPAL wszczęta przez Rząd RP i Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo w 2016 roku, aby przeciwdziałać ekspansji Gazprom w Środkowej Europie, stała się jednym z najważniejszych postępowań w obszarze energii przed TSUE, które na lata ukształtuje doktrynę prawną UE w obszarze polityki i bezpieczeństwa energetycznego.
Kolejnym krokiem w postępowaniu będzie przedstawienie przez Rzecznika Generalnego Trybunału swojej opinii w sprawie w dniu 18 marca 2021 roku. Do końca czerwca powinien być natomiast znany ostateczny wyrok w tej sprawie.
Materiał przygotowany w ramach współpracy Central Europe Energy Partners z BiznesAlert.pl.
Jakóbik: Wyrok OPAL nie zagraża bezpieczeństwu lecz niespodzianki Gazpromu (ANALIZA)
