– Obecnie ważne jest, aby zakończyć odbudowę linii energetycznej Chmielnicki-Rzeszów i rozpocząć budowę innych linii, które zwiększą możliwości eksportu i importu – mówi Julia Pidkomorna, wiceminister energetyki Ukrainy, w rozmowie z BiznesAlert.pl.
BiznesAlert.pl: Jakie są perspektywy handlu energią między Ukrainą a Unią Europejską?
Julia Pidkomorna: Od października 2022 roku mamy codzienne ataki rakietowe Rosji, od 60 do 80 pocisków dziennie. Mamy trudne czasy w sektorze energetycznym. Robimy wszystko, aby szybko naprawiać zniszczenia i nie pozostawić naszych ludzi bez energii oraz ciepła, kiedy nadal jest zimno. Praktycznie zakończyliśmy sezon grzewczy, a sytuacja się poprawia. Przyjaciele z Polski zapewnili nam sprzęt umożliwiający szybkie naprawy. Nie mogę mówić o wszystkich szczegółach tej pomocy, ale to niezwykłe wsparcie sektora elektroenergetycznego. Nie mamy deficytu mocy, ale nie możemy swobodnie słać propozycji na rynek europejski, ale są warunki techniczne i regulacyjne. Jeśli będziemy mieli wystarczająco dużo energii albo jej nadmiar, możemy go sprzedawać w Unii Europejskiej.
Co udało się osiągnąć?
Mija rok od czasu, gdy Ukraina w trybie pilnym zsynchronizowała swój system energetyczny z europejskim. Dzięki temu staliśmy się bardziej odporni. W rezultacie 1,9 mld kWh ukraińskiej energii elektrycznej zostało wyeksportowane do Europy i wsparło europejski rynek na szlaku odejścia od surowców z Rosji. Importowaliśmy również 213 mln kWh energii elektrycznej, gdy nasz system energetyczny nie miał wystarczającej mocy z powodu rosyjskiego ostrzału. Ukraina ma potencjał, by stać się niezawodnym hubem czystej i niedrogiej energii dla Europy. W 2021 roku miks energetyczny Ukrainy uwzględniał prawie 70 procent czystej energii (atom, elektrownie wodne, OZE), w zgodzie z ogólnym kierunkiem UE w zakresie dekarbonizacji przemysłu i osiągnięcia celów Europejskiego Zielonego Ładu.
Jakie będą następne kroki?
Dziś ministerstwo energetyki Ukrainy wraz z partnerami europejskimi pracuje nad pełną synchronizacją naszego systemu energetycznego ze stowarzyszeniem operatorów europejskich ENTSO-E, a także nad integracją naszych rynków energetycznych z europejskim. Polska jest jednym z naszych kluczowych partnerów. Obecnie ważne jest, aby zakończyć odbudowę linii energetycznej Chmielnicki-Rzeszów i rozpocząć budowę innych linii, które zwiększą możliwości eksportu i importu. Mamy odpowiednią mapę drogową działań z naszymi europejskimi partnerami. Jej realizacja przez stronę ukraińską jest pod stałą kontrolą ministerstwa energetyki. Pracuje grupa robocza z Polski i Ukrainy rozmawiająca o łączeniu rynków naszych krajów, która omawia możliwe połączenia elektroenergetyczne. Wojna pokazuje światu, że bezpieczeństwo energetyczne i niezależność są podstawową wartością w każdym kraju.
Rozmawiał Wojciech Jakóbik
