– Rafineria Schwedt, ze względu szczególne położenie, ma bardzo dobre warunki do realizacji takiej zielonej transformacji. Nie będzie to dotyczyło wszystkich rafinerii. Większość naszej zielonej energii elektrycznej wytwarzamy bezpośrednio w tym regionie – mówi dr Gunar Hering, przewodniczący rady wykonawczej Enertrag w rozmowie z BiznesAlert.pl. Firma ta zajmuje się budową i eksploatacją turbin wiatrowych w Niemczech.
BiznesAlert.pl: Niemcy jako całość są dalekie od osiągnięcia swoich celów rozwoju energetyki wiatrowej. Jakie konkretne problemy napotyka pańska firma podczas planowania takich farm wiatrowych? Z czym się Państwo zmagają?
Gunar Hering: W ciągu ostatnich dziesięciu lat proces rozpatrywania zezwoleń stał się niezwykle długi. Mamy projekty, które rozpoczęliśmy ponad dziesięć lat temu, które nie zostały jeszcze zakończone. Wymagania zostały w ostatnich latach, zwłaszcza za czasów ostatniego rządu, znacznie zwiększone. A to doprowadziło do ogromnych opóźnień. Ale działania podjęte przez rząd federalny w tym roku, są krokiem w dobrym kierunku. Niemniej jednak zauważalne zmiany poczujemy dopiero w 2027 roku. Obecnie trwają rozmowy o tym, co można zrobić dodatkowo. Kluczowe zagadnienia moim zdaniem, to udostępnienie gruntów, ale z drugiej strony także wdrażanie przepisów federalnych na szczeblu krajowym, gdzie obecnie widzimy, że landy podchodzą do tego w bardzo różny sposób, a także z bardzo różnym rozmachem, a potrzebny jest naprawdę ogromny postęp. Ale tego nie podziela w pełni każde państwo federalne.
Państwo działają w wielu krajach, zarówno w Europie, jak i poza nią. Czy może pan wskazać dwa lub trzy przykłady, które dowodzą, że można to zrobić inaczej? Czy są pewne kraje, w których łatwiej i szybciej można postawić farmę wiatrową?
Jeśli spojrzymy na Europę to widać, że w innych krajach również istnieją poważne wyzwania, ale niektóre z nich są zupełnie inne. Jeśli chodzi o Francję, to tam również trwa to bardzo długo. Francja z pewnością nie jest prekursorem. Jeśli teraz spojrzymy nieco poza Europę. Z naszego punktu widzenia pionierami w wielu kwestiach są Stany Zjednoczone, choć zależy to również od danego stanu federalnego. My tam nie prowadzimy działalności, więc nie mogę tego potwierdzić z własnego doświadczenia. Ale jest na przykład RPA, gdzie jesteśmy aktywni, procesy zatwierdzane są tam rzeczywiście znacznie szybciej rozpatrywane. W Niemczech wykorzystywana jest możliwość wstrzymania projektów infrastrukturalnych na wiele lat po prostu dzięki taktyce opóźniania. I tu naprawdę musi się coś stać. Czyli jest wiele takich kompletnie absurdalnych przykładów. Niejasności i nieścisłości w przepisach są świadomie wykorzystywane do spowalniania projektów, które przynoszą korzyści ogółowi społeczeństwa. I myślę, że trzeba coś z tym zrobić. Dotyczy to również wymiaru sprawiedliwości. Tutaj również pojawia się pytanie o to, jak szybko i jak precyzyjnie wymierzana jest sprawiedliwość.
Jedni chcą piękniejszego świata w przyszłości, a inni mówią, że teraz powinno mi być dobrze. Ale obecna sytuacja pokazuje, że bylibyśmy w znacznie lepszej sytuacji, gdybyśmy rzeczywiście rozszerzyli zakres odnawialnych źródeł energii zgodnie z planem w ciągu ostatnich kilku lat. Teraz, w kontekście obecnego kryzysu, kryzysu gazowego i kryzysu jądrowego we Francji, ceny energii elektrycznej znacznie wzrosły. I można było tego w pewnym stopniu uniknąć, podejmując inne decyzje w ostatnich pięciu latach.
A sytuacja, w której się obecnie znajdujemy, wynika nie tylko z tego, że w wielu miejscach, zwłaszcza w przemyśle, podjęto bardzo, bardzo krótkoterminowe działania, a krótkoterminowe zyski były wyraźnie na pierwszym planie w porównaniu ze środkami, które są konieczne, aby zapewnić nam strukturalny postęp.
Teraz państwo pracują nad wspólnym projektem z rafinerią PCK. Chciałabym usłyszeć od pana więcej na ten temat. Jaki jest wkład Enertrag w ten projekt? Jaki jest udział rafinerii? I moje kluczowe pytanie – do czego potrzebny jest tej rafinerii wodór? Co zamierzają z nim zrobić?
Kiedy publicznie dyskutuje się o transformacji energetycznej, często mówi się tylko o rynku energii elektrycznej. Ale faktem jest, że 2/3 zużycia energii przypada na inne sektory – chodzi o ciepło, chodzi o transport, chodzi o przemysł chemiczny. To są obszary, które również wymagają dekarbonizacji. My jako firma jesteśmy zaangażowani w transformację energetyczną w całości. Chcemy również przyczynić się do tego, aby nie tylko sektor energii elektrycznej był zrównoważony, ale również inne sektory. Rozwój ostatnich dziesięciu lat pokazał, że ścieżka dekarbonizacji tych innych sektorów będzie bardzo, bardzo mocno napędzana przez energetykę wodorową. Z technologicznego punktu widzenia, koszty tej energii elektrycznej spadły obecnie do takiego stopnia, że jest ona zdecydowanie konkurencyjna, nawet w stosunku do alternatywnych rozwiązań, a w wielu przypadkach lepsza od innych. Jeśli chodzi o rafinerię, to dużym wyzwaniem jest oczywiście perspektywa następnych 10 lub 15 lat. Jeżeli cały sektor elektromobilności zostanie znacznie bardziej rozbudowany, to większość produktów, które są produkowane tam dzisiaj, po prostu nie będzie już potrzebnych. Wielkie koncerny naftowe, myślą intensywnie o tym, jak będzie wyglądał krajobraz rafinerii za 15 lat. I to w czasach, gdy naprawdę mogą być tylko ekologiczne rafinerie. W ten sposób chcemy osiągnąć cele klimatyczne.
Uważamy, że Schwedt, ze względu na swoje szczególne położenie, ma bardzo dobre warunki do realizacji takiej zielonej transformacji. Nie będzie to dotyczyło wszystkich rafinerii. I dlatego jesteśmy bardzo mocno zaangażowani. Nasza siedziba znajduje się niecałe 20 minut od Schwedt. Większość naszej zielonej energii elektrycznej wytwarzamy bezpośrednio w tym regionie. A docelowo chcemy wykorzystać nasze przyszłe plany rozbudowy do produkcji zielonego wodoru na dużą skalę, właśnie w tym miejscu. I ten zielony wodór można wykorzystać do ograniczenia emisji CO2. A po drugie, to oczywiście kwestia tworzenia nowych, ekologicznych węglowodorów w przyszłości. Mówimy o zielonym metanolu i zielonej parafinie, które oczywiście nadal będą potrzebne w zielonym świecie, przynajmniej z naszego punktu widzenia. I ważne jest, aby wyznaczyć kurs już teraz, bo budowa zielonej rafinerii to rzeczywiście zadanie, które potrwa co najmniej dekadę.
Rozmawiała Aleksandra Fedorska
*Dr Gunar Hering jest przewodniczącym rady wykonawczej spółki Enertrag od lipca 2022 r.. Firma ta należy do czołówki firm zajmujących się budową i eksploatacją turbin wiatrowych w Niemczech. Enertrag, której siedziba położona jest niedaleko miasteczka Schwedt, odgrywa na terenie Niemiec Północno-Wschodnich ważną role jako producent prądu. Obecnie Enertrag pracuje wspólnie w rafinerią w Schwedt nad projektem wodorowym.
Orlen o Rafinerii Schwedt: „Najpierw niech Niemcy rozwiążą swoje problemy”
