EnergetykaEnergia elektrycznaOnetOpinieWykop

Pawłowski: Wybory w Portugalii a transformacja energetyczna

W związku z upadkiem rządu Antonio Costy, 30 stycznia w Portugalii odbędą się przedterminowe wybory parlamentarne. Od decyzji wyborców zależeć będzie czy krajem w dalszym ciągu będzie kierować rząd, dzięki którego działaniom gospodarstwa domowe uniknęły ponoszenia kosztów, dotykających całej Unii Europejskiej, podwyżek cen prądu – pisze Maciej Pawłowski, ekspert Instytutu Nowej Europy ds. polityki śródziemnomorskiej.

Dlaczego rząd upadł?

Bezpośrednią przyczyną upadku rządu jest odrzucenie przez parlament projektu budżetu państwa na 2022 rok. W rzeczywistości jest to tylko punkt kulminacyjny narastających od 3 lat napięć między rządzącą od 2015 roku Partią Socjalistyczną, a popierającymi ją mniejszymi ugrupowaniami: komunistami i Blokiem Lewicy. Rząd Costy był w stanie połączyć przywracanie świadczeń społecznych i redukcję bezrobocia ze zrównoważeniem budżetu państwa i zmniejszaniem długu publicznego. W uznaniu dla tych zasług w październiku 2019 roku aż 670 tys. wyborców byłych wyborców mniejszych koalicjantów zagłosowało na socjalistów. Komunistom i Blokowi Lewicy nie pomogło nawet krytykowanie rządu za zbyt małe ich zdaniem wydatki na służbę zdrowia, edukację i zabezpieczenie społeczne. Poparciu dla socjalistów nie zaszkodziła nawet pandemia, stwarzając im nawet okazję do pokazania społeczeństwu swojej sprawności organizacyjnej w procesie szczepienia populacji (do dnia odrzucenia budżetu wykonane w 86 procentach). Dlatego też w akcie desperacji dotychczasowi partnerzy zdecydowali się zagłosować przeciwko ustawie budżetowej, doprowadzając tym samym do rozwiązania parlamentu.

Antonio Costa – lider zielonej transformacji

Portugalski rząd osiągnął sukcesu w zakresie transformacji energetycznej kraju, czego wymierne rezultaty były widoczne tej jesieni. W Portugalii i Hiszpanii (kraje mają wspólny rynek energii) od początku roku do końca listopada cena Megawatogodziny energii elektrycznej na rynku hurtowych wzrosła z 42 do 215 euro. Jednak w przeciwieństwie do Hiszpanii, Portugalia nie musiała obniżać podatków, ani wprowadzać żadnych pakietów interwencyjnych w celu ochrony gospodarstw domowych. Wystarczyło, że przeznaczyła na ten cel oszczędności z 2020 roku z tytułu produkcji energii elektrycznej, które wyniosły 1,7 mld euro. Ich wygenerowanie było możliwe ponieważ w czasach prosperity lat 2015-2019 rząd przeprowadził wielomiliardowe inwestycje w budowę elektrowni wodnych, słonecznych i wiatrowych. W ich efekcie w 2020 roku udział OZE w produkcji prądu osiągnął aż 64 procent, a kraj wyprodukował więcej energii niż wymagała jej bieżąca konsumpcja. Ponadto oprócz inwestycji w OZE rząd w 2016 roku zmienił sposób rozliczania kosztów dystrybucji prąd, tak by w większym stopniu obciążały one duże firmy (podatek 23 procent) niż gospodarstwa domowe (sześć procent). W wyniku tych zmian w latach 2015-2021 Portugalia z kraju o najwyższej cenie prądu w stosunku do siły nabywczej UE stała się energetycznym pionierem.

Kogo wybiorą Portugalczycy?

Partia Socjalistyczna z poparciem 38 procent elektoratu, jest liderem sondaży. Jednak za jej plecami straty nadrabia centro-prawicowa (wbrew nazwie) Partia Socjaldemokratyczna (PSD – 32 procent). Dynamiczny wzrost poparcia odnotowuje też alt-prawicowa CHEGA (dziewięć procent) wzorująca swój program na polityce brazylijskiego prezydenta Bolsonaro oraz reprezentująca środowiska biznesowe Inicjatywa Liberalna (cztery procent). Komuniści i Blok Lewicy mają po pięć procent poparcia. Możliwe są zatem 3 scenariusze wyborcze. Pierwszy zakłada, że w toku kampanii wyborczej socjaliści zdobędą poparcie niezbędne do samodzielnego rządzenia. Drugi, że po wyborach zakopią topór wojenny z „lewicowymi przystawkami”. Trzeci, że większość zdobędzie koalicja PSD z CHEGA i Inicjatywą Liberalną. W każdym z tych wariantów transformacja ekologiczna będzie kontynuowana. Niemniej w wariancie centro-prawicowej koalicji najprawdopodobniej dojdzie do szeroko zakrojonej redukcji podatków, która ograniczy możliwości inwestycyjne państwa i tym samym proces dalszej transformacji ekologicznej będzie mieć wolniejsze tempo.

Jakóbik: Czarnobyl do kwadratu w Polsce czy kampania wyborcza w Niemczech? (FELIETON)


Powiązane artykuły

ropa wydobycie ropy

USA kontra OPEC+: Nafta, napięcia i niepewność

Spadające ceny ropy i decyzje OPEC+ o zwiększeniu wydobycia zmuszają amerykańskich producentów do ograniczania inwestycji i cięcia kosztów. Przedstawiciele sektora...

Rewolucja w Paryżu; strefy czystego powietrza zniesione

We Francji zostaną zniesione miejskie strefy niskiej emisji (LEZ). Auta spalinowe, które nie spełniają wyśrubowanych norm emisji spalin znowu będą...
Elektrociepłownia Pruszków. Fot. PGNiG Termika.

PGNiG obniży ceny gazu. Odbiorcy zapłacą ponad 10 procent mniej

URE zatwierdziło nową taryfę PGNiG, która obniży koszty gazu. Oszczędzą zarówno osoby prywatne, wspólnoty jak i podmioty objęte ochroną taryfową...

Udostępnij:

Facebook X X X