(Interfax/Kommiersant/Piotr Stępiński/Wojciech Jakóbik)
Jak informuje Kommiersant, przewodniczący Rady Dyrektorów Rosnieftegazu Igor Sieczin zwrócił się do prezydenta Rosji Władimira Putina o zgodę na wypłatę dywidend z wyników spółek państwowych za 2015 rok w wysokości 18 mld rubli. To 25 procent przychodów netto tych firm. Putin zgodził się na takie rozwiązanie.
Sieczin naciskał, aby do wyliczenia dywidendy nie włączać dochodów z przewartościowania inwestycji finansowych poniesionych w amerykańskich dolarach, które drożeją w stosunku do rubli. Rosnieftegaz przekaże do budżetu 44 mld rubli, a Rosnieft 29 mld, w które nie zostały wliczone wspomniane wyżej zmiany. Taki ruch ma pozwolić Rosnieftegazowi, pod którego kontrolą jest Rosnieft, na realizację strategicznych inwestycji, jak budowa stoczni Zwiezda i inwestycje w Obwodzie Kaliningradzkim, bez poszukiwania zewnętrznych źródeł finansowania. O te może być ciężko w obliczu sankcji, jakimi został objęty rosyjski sektor naftowy, oraz większość banków państwowych. Rosnieftegaz zbiera środki z firm energetycznych pod swą kontrolą. Posiada 69,5 procent akcji Rosnieftu, 10,97 akcji Gazpromu i 26,36 procent udziałów w Inter RAO. Prezes Rosnieftu i szef rady dyrektorów Rosnieftegazu od zawsze obstawał za pozostawieniem środków zebranych w ten sposób w spółce, zamiast przekazywania ich na dywidendy. Miała być ona wehikułem kluczowych inwestycji rosyjskiej energetyki, co jest szczególnie ważne w obliczu sankcji.
– Rosja będzie poszukiwała strategicznego partnera przy prywatyzacji największych aktywów państwowych, który nie będzie patrzeć na obecne notowania akcji ale w przyszłość – powiedział Władimir Putin podczas dorocznej konferencji prasowej z udziałem obywateli Rosji.
– Jeśli znajdziemy takiego partnera to myślę, że jest możliwe aby nawet przy złej sytuacji na rynku kontynuować prywatyzację (Rosnieftu – przyp. red.) – powiedział Putin. Dodał, że w swoim programie wyborczym z 2012 roku mówił o możliwości prywatyzacji spółek z udziałem państwa, w tym także tych w sektorze węglowodorowym.
Jak informował 23 marca BiznesAlert.pl według rosyjskiego wicepremiera Arkadija Dworkowicza ,,do prywatyzacji Rosnieftu może dojść jeszcze w tym roku. Obecnie analizowane są możliwe scenariusze dot. przyszłości koncernu. – Trwają konsultacje, jednak nie podjęto jeszcze ostatecznej decyzji odnośnie przyszłości firmy.”
Jak podawał 14 marca BiznesAlert.pl według Wiedomosti rosyjski rząd kontynuuje przygotowania do prywatyzacji 19,5 procent akcji naftowej spółki Rosnieft. Chce, by sprzedaż była maksymalnie korzystna, pomimo negatywnych trendów na rynku. Za akcje powinien otrzymać ponad 600 mld rubli, ale według rozmówców Wiedomosti, będzie trudno znaleźć inwestora, bo Rosnieft ma problemy w dobie taniej ropy i sankcji zachodnich, które obejmują między innymi tę firmę.
Według dziennika brane są pod uwagę trzy opcję. Pierwsza to sprzedaż mniejszej ilości akcji, np. 4 procent. Druga to sprzedaż całego pakietu jednemu inwestorowi, który uzyskałby znaczący wpływ na działalność spółki, ale według Wiedomosti, takiego będzie obecnie trudno znaleźć. Trzecia opcja to sprzedaż obligacji zamiennych. Dają one możliwość zamiany na akcje po ściśle określonym kursie, w zdefiniowanym w umowie terminie. Nie mogą one jednak być emitowane poniżej wartości nominalnej i tutaj problemem będzie dług Rosnieftu z tytułu zakupu TNK-BP. Według Reutersa wartość giełdowa spółki wynosi obecnie 2,6 bln rubli (48.10 mld dolarów). To mniej niż 55 mld dolarów, które Rosnieft musi opłacić za przeprowadzone już w 2013 roku kupno od brytyjskiego BP mniejszej spółki – TNK-BP.
Obawy o zyski
Podczas odbywającego się w Londynie International Petroleum Week prezes Rosnieftu ocenił, że z decyzją o rozpoczęciu następnego etapu tego procesu należy poczekać do momentu, gdy baryłka ropy naftowej zacznie kosztować 100 dolarów. Mimo to Rosjanin zadeklarował, że firma prowadzi wszelkie przygotowania niezbędne do prywatyzacji. Rosnieft informuje, że ma „wysoką gotowość” do prywatyzacji poprzez sprzedaż 19,5 procent jego akcji należących obecnie do państwowego Rosnieftegazu w „uczciwej cenie”.
Jeszcze w 2014 roku rząd podjął decyzję o sprzedaży powyższych akcji w cenie nie niższej, niż rynkowa i nie niższej, niż oferta z momentu wejścia na giełdę w 2006 roku. Podczas wstępnej oferty publicznej (IPO) w Londynie wartość akcji Rosnieftu została wyceniona na 203 ruble, czyli 7,55 dolarów. Dnia 25 stycznia 2016 roku akcje były warte 255 rubli i 3,17 dolarów.
Państwowy Rosnieftegaz posiada 69,5 procent akcji Rosnieftu. Po sprzedaży 19,5 procent udziałów, państwo zachowałoby kontrolę nad spółką naftową. W 2016 roku ma dojść do prywatyzacji strategicznych aktywów Federacji Rosyjskiej w ramach poszukiwania środków na domknięcie budżetu doświadczonego przez spadające eny ropy naftowej. Według ministerstwa finansów sprzedaż wspomnianych akcji Rosnieftu ma dać budżetowi co najmniej 500 mld rubli zysku.
Jednakże sprzedaż akcji Rosnieftu w okresie dekoniunktury będzie oznaczała straty dla samej spółki, czego obawia się prezes Sieczin.
Minister rozwoju ekonomicznego Federacji Rosyjskiej Aleksiej Uljukajew przyznał, że nie ma ostatecznej decyzji Kremla o prywatyzacji Rosnieftu w 2016 roku. W celu zwiększenia kapitalizacji spółka może dalej ciąć wydatki na wydobycie, wycofać się z planowanych zakupów i sprzedawać nieistotne aktywa. Największym problemem jest dla niej istotny dług, który na stan z 30 września zeszłego roku wynosił 1,6 bln rubli. Spadek cen ropy naftowej pogarsza kapitalizację, a sankcje USA i Unii Europejskiej odcinają Rosnieft od kredytów. Odstraszają one także zagranicznych inwestorów przed kupnem jego akcji i wejściem w kooperację, które mogłoby przynieść dodatkowy kapitał. Wobec takiej możliwości są sceptyczne nawet – teoretycznie niezależne od sankcji zachodnich – Chiny i Indie, które nadal nie odpowiedziały konkretnie na kolejne oferty wejścia w projekty spółki Sieczina.
Prywatyzacja na ratunek rosyjskiemu budżetowi
Podjęte przez Rosję środki na rzecz ratowania budżetu w dobie taniej ropy, w tym prywatyzacja części aktywów, budzą obawy o wizerunek rosyjskich spółek za granicą. Rosja rozważa dalszą prywatyzację Rosnieftu, VTB, Aeroflotu, Alrosy i Sovcomflotu. Jak wskazuje Financial Times do sprzedaży dochodziłoby obecnie w najgorszych możliwych warunkach, co podkopałoby jej wartość, a co za tym idzie wiarygodność spółek na rynkach. Wartość rynkowa Rosnieftu w dolarach spadła o połowę w ostatnich 18 miesiącach. Sytuację pogarszają zachodnie sankcje ograniczające działania takich firm. Sprzedaż może zatem polegać na przekazaniu części akcji spółek bliskim współpracownikom Władimira Putina, która nie zostanie dobrze oceniona przez rynek. Kiedy ceny ropy wrócą do wyższych poziomów, oligarchowie Putina zarobią na posiadanych aktywach, a straci społeczeństwo rosyjskie, ze względu na wizerunek skorumpowanej gospodarki jego kraju.
