Rozpoczynają się prace nad nowymi rekompensatami cen energii. Rząd zaczyna od prac koncepcyjnych od ubóstwa energetycznego. Szeroki zakres prac nie daje nadziei, że projekt rekompensat rosnących cen energii pojawi się w połowie tego roku. Liczny skład i oczekiwania wobec tego zespołu nie wróży szybkiego finału prac. Może się więc okazać, że nie będzie jakiejkolwiek formy rekompensat nie tylko za rok poprzedni, ale i obecny – pisze Bartłomiej Sawicki, redaktor BiznesAlert.pl.
Prace nad ubóstwem energetycznym to prace nad nowymi rekompensatami
W ministerstwie klimatu i środowiska powstał zespół do spraw wsparcia odbiorcy wrażliwego oraz redukcji ubóstwa energetycznego w Polsce. Do zadań Zespołu należy wypracowanie koncepcji mechanizmu wsparcia odbiorcy wrażliwego a także wskazanie definicji ubóstwa energetycznego. Ma to być element nowelizacji prawa energetycznego. W istocie, praca zespołu to początek prac merytorycznych nad koncepcją zastąpienia doraźnych powszechnych rekompensat za rosnące ceny energii, kompleksowymi rozwiązaniami.
Zespół zajmie się ubóstwem energetycznym
Pod koniec ubiegłego roku ministerstwo klimatu i środowiska zakończyło prace nad projektem powszechnych rekompensat za rosnące w 2020 roku ceny energii. Wówczas to samo ministerstwo zdradziło, że pracuje nad innym mechanizmem, które – zdaniem resortu – będzie starało się rozwiązać ten problem, ale w sposób kompleksowy. Resort klimatu i środowiska będzie chciał znowelizować w tym celu ustawę – Prawo energetyczne ma zgodnie z założeniami dyrektywy 944/2019 skupić się na wsparciu odbiorców wrażliwych energetycznie, „dla których zaspokojenie podstawowych potrzeb energetycznych stanowi istotny problem.” – Priorytetem jest więc tutaj wzmocnienie pozycji odbiorcy wrażliwego mechanizmami wsparcia finansowego (modyfikacja dodatku energetycznego) oraz wprowadzenie narzędzi wsparcia niefinansowego – podkreślił resort w grudniu ubiegłego roku w odpowiedzi na pytania BiznesAlert.pl.
Opracowaniem założeń, o których mówił resort ma zająć się właśnie powołany 23 lutego drogą zarządzenia, zespół ds. wsparcia odbiorcy wrażliwego oraz redukcji ubóstwa energetycznego w Polsce.
Zadania zespołu
Do jego zadań będzie należało wypracowanie koncepcji mechanizmu wsparcia odbiorcy wrażliwego, wskazanie definicji ubóstwa energetycznego oraz ocena instrumentów przyczyniających się do zniwelowania zjawiska ubóstwa energetycznego. Zespół ma przeprowadzić analizę funkcjonowania obecnego systemu wsparcia odbiorców wrażliwych energii elektrycznej i paliw gazowych, ocenę wypracowanej definicji ubóstwa energetycznego w Polsce oraz instrumentów przyczyniających się do zniwelowania zjawiska ubóstwa energetycznego. Ocena ta ma uwzględniać podział na instrumenty wpływające na dochód gospodarstwa domowego oraz instrumenty potencjalnie zmniejszające wydatki gospodarstw domowych na energię elektryczną, ciepło i paliwa gazowe w Polsce. Do szerokiego zakresu zespołu kierunków działań z zakresu polityki publicznej, mających na celu ograniczenie zjawiska ubóstwa energetycznego przy uwzględnieniu:
- przesłanek wynikających z polityki energetycznej państwa,
- konieczności przeciwdziałania i ograniczenia emisji zanieczyszczeń do powietrza,
- zapewnienia potrzeb bytowych odbiorców w gospodarstwach domowych w zakresie ogrzewania, chłodzenia, oświetlenia i zasilania urządzeń elektrycznych najbardziej efektywnymi metodami, dla poszczególnych przypadków.
Zespół ma także za zadanie opracowanie propozycji zmian przyczyniających się do skutecznego wsparcia odbiorców wrażliwych energii elektrycznej i paliw gazowych. Członkowie zespołu mają także za zadanie stworzenie nowych bądź modyfikacji istniejących instrumentów przyczyniających się do redukcji ubóstwa energetycznego wraz z oceną ich skutków i kosztów. Ma ona uwzględniać ewentualne nakłady finansowe na niezbędne modyfikacje istniejących instrumentów. Wreszcie zespół ma stworzyć przygotowanie propozycji założeń programów edukacyjnych w zakresie poprawy świadomości energetycznej społeczeństwa.
Skład
W skład zespołu wchodzi łącznie nawet ponad 20 osób. W jego wkład wchodzą przewodniczący – sekretarz stanu lub podsekretarz stanu w ministerstwie klimatu i środowiska nadzorujący wdrażanie narzędzi wsparcia odbiorcy wrażliwego energii elektrycznej i gazu ziemnego oraz redukcji ubóstwa energetycznego; wiceprzewodniczący – dyrektor departamentu elektroenergetyki i gazu w ministerstwie klimatu i środowiska; członkowie – przedstawiciele: ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego, ministra właściwego do spraw gospodarki, ministra właściwego do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa, ministra właściwego do spraw budżetu, ministra właściwego do spraw finansów publicznych, ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania, ministra właściwego do spraw energii, Głównego Urzędu Statystycznego, Urzędu Regulacji Energetyki, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Co ważne minister właściwy do spraw energii pisemnie wyznacza do składu Zespołu dziesięciu przedstawicieli.
Od definicji ubóstwa energetycznych do nowych rekompensat
Wpisanie definicji ubóstwa energetycznego do prawodawstwa polskiego byłoby istotną zmianą. W polskim prawodawstwie brakuje jej od 30 lat. Ustalenie takiej definicji pociągnie za sobą usystematyzowanie wszelkich dodatków społecznych. Na tym też zapewne polegała trudność w sformułowaniu takiej definicji. Brak definicji ubóstwa energetycznego w przestrzeni publicznej skutkuje podawaniem rozbieżnych informacji na ten temat. Resort klimatu i środowiska wyjaśnia, że liczba gospodarstw dotkniętych tym zjawiskiem może się różnić w zależności od wykorzystywanego kryterium.
Nowelizacja ustawy – Prawo energetyczne – wspominana wyżej – ma zakładać modyfikacje wielkości i zasad przyznawania dodatku energetycznego. – Dodatek ten będzie narzędziem wpierającym odbiorców wrażliwych energii elektrycznej w największym stopniu narażonych na ubóstwo energetyczne. Czy termin połowy tego roku zostanie dotrzymany? Zespół powołano dopiero pod koniec lutego, mimo, że resort już co najmniej późną jesienią wiedział, że ustawa o rekompensatach jeszcze autorstwa ministerstwa aktywów państwowych nie ma szans, aby trafił pod obrady rządu. Prawe nad nowelą prawa energetycznego, która miałaby kompleksowo zająć się problemem rekompensat dla najbardziej potrzebujących, jest na etapie prac koncepcyjnych nad projektem ustawy. Kluczowe pytanie o wysokość pomocy to odpowiedz na nie będzie bezpośrednio związana z liczbą osób dotkniętych ubóstwem, określoną zgodnie z mechanizmami ustalonymi w projekcie ustawy.
Sawicki: Nie będzie powszechnych rekompensat cen energii. Zobaczymy, co dalej