Kancelaria Prezydenta poinformowała w piątek, że Andrzej Duda podpisał nowelę ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów. Celem nowych przepisów jest przede wszystkim usprawnienie dwóch rządowych programów antysmogowych „Stop smog” oraz „Czyste powietrze”, tak by więcej beneficjentów mogło sięgnąć po pieniądze przeznaczone na termomodernizację domu i wymianę źródeł ciepła na te ekologiczne. Trzecim komponentem ustawy jest stworzenie Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków – informatycznego narzędzia „mapy”, na której umieszczona byłaby informacja, jakiego rodzaju ogrzewanie stosowane jest w budynkach.
Zgodnie z nowelą rozwiązaniem, które ma usprawnić sztandarowy program „Czyste powietrze” ma być stworzenie Funduszu Ekologicznych Poręczeń i Gwarancji. Będą z niego udzielane gwarancje lub poręczenia spłaty kredytów i pożyczek udzielonych na projekty ekologiczne np. termomodernizację i wymianę źródeł ciepła w domach jednorodzinnych. Fundusz ma działać przy BGK i będzie zasilany środkami przez NFOŚiGW. Nowela pozwoli również udostępniać środki NFOŚiGW do wojewódzkich funduszy ochrony środowiska, na realizację proekologicznych inwestycji. Podpisana przez prezydenta nowela – odnośnie programu „Stop smog” – przewiduje zmniejszenie minimalnej liczby budynków jednorodzinnych, która umożliwi samorządom wnioskowanie o środki z programu (z 2 do 1 proc. lub 20 budynków). Przepisy zakładają ponadto jednorazowe zniesienie tego limitu, o ile wcześniej gmina zawarła co najmniej jedno porozumienie. Nowe prawo wydłuża też z 3 do 4 lat okres realizacji porozumienia – w przypadku realizacji przez gminę w danym porozumieniu więcej niż 2 proc. budynków jednorodzinnych w gminie.
W ramach usprawnienia programu zaproponowano również zmniejszenie z 50 na 30 proc. wymaganej redukcji zapotrzebowania na ciepło grzewcze liczonego łącznie dla wszystkich przedsięwzięć niskoemisyjnych realizowanych przez gminę. Skuteczności programu „Stop smog” ma też pomóc skrócenie z 10 do 5 lat okresu utrzymania efektów przedsięwzięć niskoemisyjnych. Nowela przewiduje ponadto, że takie inwestycje zostaną rozszerzone o m.in. przyłączenie budynku do sieci elektroenergetycznej, modernizację istniejącego przyłącza ciepłowniczego, gazowego lub elektroenergetycznego. Nowe przepisy pozwolą również na realizację przedsięwzięć niskoemisyjnych w budynkach będących w zasobach mieszkaniowych gminy, a także umożliwią związkom międzygminnym i powiatom wnioskowanie do programu w imieniu kilku gmin. Budżet programu „Stop smog” to 1,2 mld zł i ma być realizowany do końca 2024 r. Skierowany jest on głównie do gmin, w których stężenie zanieczyszczeń powietrza przekracza normy unijne.
Nowelizacja zakłada też stworzenie Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków (CEEB). Ma być to narzędzie informatyczne, które posłuży do identyfikowania źródeł niskiej emisji z budynków. W systemie tym zostaną zebrane informacje na temat źródeł emisji w sektorze komunalno-bytowym, które zostaną pozyskane w ogólnopolskiej powszechnej inwentaryzacji. W CEEB mają znaleźć się również dane nt. stanu energetycznego budynków, formach udzielonej pomocy publicznej (np. dotacje) przyznanej na termomodernizację lub wymianę kotłów w budynkach. Zgodnie z ustawą, CEEB dla samorządów będzie ogólnodostępnym narzędziem inwentaryzacji budynków. Inwentaryzacja ma objąć ok. 5-6 mln budynków; rocznie ma być to pół miliona budynków. Nowe przepisy wejdą w życie po 30 dniach od ogłoszenia; jedynie przepisy odnoszące się do CEEB, które zaczną obowiązywać w momencie wdrożenia odpowiednich rozwiązań technicznych umożliwiających prowadzenie ewidencji.
Polska Agencja Prasowa/Michał Perzyński