Szkic ustawy mrożącej ceny energii jest już dostępny. Ministerstwo klimatu i środowiska zakłada, że nowe przepisy zapewnią ceny nie wyższe niż w tym roku m.in. dla gospodarstw domowych. – Ma to na celu zapewnienie wsparcia dla odbiorców energii elektrycznej, w tym gospodarstw domowych, w pokryciu części kosztów wynikających ze wzrostu cen na rynku energii – podało ministerstwo. Nowy sposób wyliczania ceny ma ograniczyć przychody spółek niewiele ponad koszty wytwarzania.
Mrożenie cen energii
Ustawa zakłada, że limit włącza gospodarstwa domowe, które zużywają prąd do 2 tysięcy KWh. Większy limit dotyczy osób z niepełnosprawnościami i sięga do 2,6 tysięcy KWh. Przygotowane limity opierają się na średnim zużyciu z 2020 roku. Dane Głównego Urzędu Statystycznego z 2021 roku pokazują, że średnie zużycie przez mieszkańców miast sięgało poziomu obecnych limitów, natomiast zużycie mieszkańców wsi wynosiło o więcej, co analogicznie zwiększa ustalony przez ministerstwo limit do 3 MWh. Do tego pułapu zaliczają się też rodzin z Kartą Dużej Rodziny. Dla klientów indywidualnych stawka to 693 zł za MWh.
– Zagwarantowanie naszym obywatelom spokoju i pewności, że nie dotkną ich drastyczne podwyżki cen energii elektrycznej od początku było naszym priorytetem. Dlatego w przyszłym roku ceny prądu będą zamrożone na poziomie z tego roku do określonych limitów rocznych zużycia – powiedziała minister Anna Moskwa zapowiadając zmianę przepisów 7 października, kiedy projekt został przyjęty przez Sejm.
Projekt uwzględnia również dodatek elektryczny, który mówi o uldze w wysokości 1000 zł dla gospodarstw domowych zużywających do 5 MWh energii elektrycznej rocznie. Analogicznie, dla gospodarstw generujących powyżej 5 tysięcy KWh, dodatek wzrasta do 1500 zł.
Ustawa reguluje również sytuację małych i średnich przedsiębiorstw. Samorządy, podmioty wrażliwe, małe i średnie firmy mają płacić do 785 zł za MWh. Dodatkowo, limit dotyczy 80 procent zużycia od 2020 roku.
– Obserwowany od kilku miesięcy wzrost cen energii elektrycznej, a w szczególności giełdowy wzrost cen energii elektrycznej w Polsce spowodowany jest nałożeniem się szeregu niesprzyjających okoliczności, ale przede wszystkim inwazją zbrojną Rosji na Ukrainę, która zachwiała bezpieczeństwem nie tylko samej Ukrainy, ale i całej Europy. Kryzys energetyczny pogłębiła dodatkowo inflacja, która dotyka wszystkie państwa i wpływa na ceny surowców energetycznych na rynkach światowych. Ponadto, wpływ na wzrost cen energii elektrycznej w szczególności mają działania spółki Gazprom oraz spekulacje na rynku unijnych uprawnień do emisji CO2. Konieczność zaprzestania importu węgla, ropy i produktów ropopochodnych z Rosji oraz zapowiadany przez Komisję Europejską zamiar całkowitego uniezależnienia się od importu gazu z tego kraju wpłynie na wzrost hurtowych cen energii elektrycznej w najbliższym czasie – czytamy w uzasadnieniu ustawy.
Nowy sposób wyliczania cen energii
Nowy mechanizm zakłada inne wyliczanie taryf za energię z uwzględnieniem jedynie niezbędnych kosztów. – Koszty te są definiowane jako koszty niezbędne do wykonania zobowiązań powstałych w związku z prowadzoną przez przedsiębiorstwo energetyczne działalnością w zakresie wytwarzania, przetwarzania, magazynowania, przesyłania i dystrybucji, obrotu paliwami lub energią oraz przyjmowane do kalkulacji cen i stawek opłat ustalanych w taryfie w sposób ekonomicznie uzasadniony, z zachowaniem należytej staranności zmierzającej do ochrony interesów odbiorców (art. 3 pkt 21 ustawy – Prawo energetyczne) oraz potrzebą uzasadnionego zwrotu z kapitału zaangażowanego w tę działalność (art. 45 ust 1 pkt 1 ustawy – Prawo energetyczne) – czytamy w uzasadnieniu. – Prezes Urzędu Regulacji Energetyki, analizując przedłożone taryfy dla przedsiębiorstw obrotu, decydując o ich zatwierdzeniu, sprawdza, aby ich poziom był uzasadniony i równoważył interesy odbiorców i sprzedawców energii, przy uwzględnieniu aktualnych warunków funkcjonowania rynku i sytuacji ekonomicznej sprzedawców.
Nowy wzór wyliczania ceny na Towarowej Giełdzie Energii to:
CR= 80% * TGeBase + 20% * TGePeak + PMOZE_A + PMOZE¬_BIO + PMEF + M
gdzie:
CR – oznacza cenę referencyjną miesięczną [zł/MWh],
C TGeBase – średnia ważona wolumenem obrotu dobowych indeksów TGeBase dla danego miesiąca dostawy energii elektrycznej publikowanych przez Towarową Giełdę Energii S.A. [zł/MWh],
C TGePeak – średnia ważona wolumenem obrotu dobowych indeksów TGePeak dla danego miesiąca dostawy energii elektrycznej publikowanych przez Towarową Giełdę Energii S.A [zł/MWh],
PMOZE_A – jednostkowy rynkowy koszt umorzenia świadectw pochodzenia potwierdzających wytworzenie energii elektrycznej w odnawialnych źródłach energii wyznaczany jako iloczyn średnich ważonych wolumenem cen PMOZE_A [zł/MWh] z transakcji sesyjnych i pozasesyjnych zawartych w danym miesiącu publikowanych przez Towarową Giełdę Energii S.A. i minimalnej wielkości udziału ilościowego sumy energii elektrycznej wynikającej z umorzonych świadectw pochodzenia potwierdzających wytworzenie energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii w 2023 r. określonego w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 60 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz. U. z 2022 r. poz. 1378 i 1383) zwanej dalej „ustawą o odnawialnych źródłach energii”,
PMOZE_BIO – jednostkowy rynkowy koszt umorzenia świadectw pochodzenia potwierdzających wytworzenie energii elektrycznej w biogazowniach rolniczych wyznaczony jako iloczyn stawki opłaty zastępczej [zł/MWh] i minimalnej wielkości udziału ilościowego sumy energii elektrycznej wynikającej z umorzonych świadectw pochodzenia potwierdzających wytworzenie energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii w 2023 r. określonego w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 60 ustawy o odnawialnych źródłach energii,
PMEF – jednostkowy rynkowy koszt umorzenia świadectw efektywności energetycznej wynikających z efektywności energetycznej wyznaczony jako iloczyn stawki opłaty zastępczej [zł/toe], o której mowa w art. 11 w ustawie z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej (Dz. U. z 2021 r. poz. 2166), przekształconej do jednostki [zł/MWh] i określonego procentowo wymaganego minimalnego obowiązku dla danego roku dostawy określonego w tej ustawie,
M – marża pokrywająca koszty zaangażowanego kapitału, równa 3% sumy pozostałych składników.
Cena maksymalna ma obowiązywać do końca 2023 roku. Spółki obrotu zaniżające cenę otrzymają rekompensaty. – Środki na wypłatę rekompensat dla przedsiębiorstw obrotu pochodzić będą z Funduszu Wypłaty Różnicy Ceny, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 28 grudnia 2018 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 2538, z późn. zm.) zasilanego z kolei środkami z wpłat wytwórców energii elektrycznej oraz przedsiębiorstw obrotu w ramach tzw. kwot wpłaty, o których mowa w projektowanej regulacji – czytamy w uzasadnieniu.
Projekt rządowy trafi do Sejmu. Następne posiedzenie jest planowane w ostatnim tygodniu października 2022 roku.
Ministerstwo klimatu i środowiska/Maria Andrzejewska/Wojciech Jakóbik
Grzywacz: Droga do neutralności klimatycznej Indii w obliczu kryzysu energetycznego (ANALIZA)