KOMENTARZ
Grzegorz Wiśniewski
Prezes Instytutu Energii Odnawialnej
Polska podkreśla wagę sektora węglowego oraz walczy jednocześnie o rehabilitację węgla w Europie i o poprawę funkcjonowania górnictwa węgla kamiennego na Śląsku. Rola węgla w gospodarce nie jest jednak tak duża.
Udział przychodów ze sprzedaży węgla w krajowym PKB to niecałe 1,4%, podczas gdy obroty na rynku energetyki odnawialnej w 2013 roku przekroczyły 1,3% PKB. Gdyby rynek energetyki prosumenckiej, mikro- i małych instalacji OZE rozwijał się zgodnie z przyjętym przez rząd w 2010 roku Krajowym Planie Działań (KPD), jego udział w PKB przekroczyłby 1,6% (źródło: IEO, Krajowy plan rozwoju mikroinstalacji ‘2013). Znaczna część wartości rynku powstałaby na Śląsku, a zdecydowana większość (80%) wytworzona zostanie w branży kolektorów słonecznych, kotłów na biomasę oraz w fotowoltaice. Pierwsze dwie z powyższych branż to filary obecnej energetyki prosumenckiej, której zaufało już 250 tys. drobnych inwestorów. Ta trzecia to wschodząca gwiazda i już w niedalekiej przyszłości realny konkurent na rynku energii elektrycznej.
Branże te spotykają się na VII Forum Przemysłu Energetyki Słonecznej i Biomasy , organizowanym w tym roku na Śląsku, w Raciborzu, aby potwierdzić, że właśnie te trzy rodzaje mikroinstalacji, każda oddzielnie, ale także w inteligentnie zarządzanych hybrydach i mikrosieciach, mogą zaspokajać potrzeby energetyczne i oczekiwania w zasadzie każdego z prosumentów. Podczas, gdy energetyka odnawialna jest marginalizowana w krajowej debacie, Forum w Raciborzu jest również okazją do pokazania realnego potencjału mikroinstalacji OZE, trendów rozwojowych oraz, po zbyt wielu niczym nieuzasadnionych (brak podstaw naukowych) i krzywdzących wypowiedziach polityków, do rehabilitacji energetyki prosumenckiej w polityce energetycznej kraju i ochronie wizerunku w oczach opinii publicznej. Rehabilitacja branż OZE nie byłaby możliwa przy podejściu jednostkowym do problemu, poprzez pryzmat pojedynczego prosumenta, czy jednego rodzaju mikroinstalacji, ale jest łatwiejsza przy kompleksowym podejściu, łączeniu różnych źródeł w pakiet rozwiązań dla energetyki obywatelskiej. Nawet wobec monolitu silnych i dobrze zorganizowanych grup interesów energetyki scentralizowanej energii, sprawdza się bowiem stara łacińska sentencja „nec Hercules contra plures” – i Herkules nie poradzi przeciw wielu. Aby wzmocnić swój głos, krajowy przemysł mikroinstalacji wraz z instalatorami szukać będą porozumienia z Federacją Konsumentów. Promować też będzie rozwiązania zapewniające jak najszerszą akceptację społeczną, np. formuła prosumenta zbiorowego i spółdzielni energetycznych oraz rozwiązań poprawiających efektywność ekonomiczną oraz promujących jakość i niezawodność rozwiązań technicznych. Forum to okazja wskazania kluczowych mankamentów regulacyjnych. Istnieje wiele przesłanek do tezy, że prawo nie działa dobrze. Badania Urzędu Regulacji Energetyki pokazują, że nowelizacja Prawa energetycznego z lipca ub.r. nie doprowadziła do rozwoju rynku. W II półroczu ub. roku przyłączono do sieci elektroenergetycznej tylko 41 mikroinstalacji prosumenckich o mocy 1350 kW, przy ich łącznej liczbie wynoszącej zaledwie 130 szt. Ponadto, wyniki badań rynku mikroinstalacji OZE za ub. rok wskazują na w dalszym ciągu rosnącą liczbę mikroinstalacji „off-grid” (nieprzyłączonych do sieci). Dane te potwierdzają tylko, że system wsparcia i regulacje nie działają prawidłowo i nie prowadzą do realizacji ścieżki rozwoju mikroinstalacji wg KPD. Forum to też okazja do wskazania konkretnych przykładów niewłaściwego stosowania prawa, a nawet przejawów dyskryminacji prosumentów inwestujących w mikroinstalacje elektryczne. Organizatorzy Forum, zbierając informacje o takich przypadkach, przygotowują „czarną listę barier”. Nie chodzi jednak o „ścianę płaczu”. Instytut Energetyki Odnawialnej, w oparciu o analizę ww. przypadków i ograniczeń systemowych przygotowuje na Forum analizy ekonomiczne, analizy prawne i projekty poprawek do Prawa Energetycznego oraz wnioski o prokonsumenckie korekty w programach „Prosument” i „Bocian” Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, a także zalecenia do programów operacyjnych funduszy UE 2014-2020, które właśnie teraz, po zatwierdzeniu ramowej umowy Partnerstwa z UE, zaczynają być przygotowywane.
Dyrektor Departamentu Energii Odnawialnej w Ministerstwie Gospodarki – p. Janusz Pilitowski zapowiedział, że odniesie się bezpośrednio do propozycji i uwzględni w dalszych pracach. Wnioski z Forum zostaną przekazane nie tylko do Ministerstwa Gospodarki, ale także do innych instytucji, które objęły Forum patronatem i będą na nim reprezentowane, w tym Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju (odpowiedzialnego za koordynacje programowania programów operacyjnych), Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi (odpowiedzialnego za PROW), NFOŚiGW.
Zainteresowanych podjęciem w dyskusji na Forum i w końcowej deklaracji innych ważnych dla branży problemów oraz przedstawieniem „głosów w dyskusji” prosimy o kontakt forum@ieo.pl i zapraszamy do aktywnego udziału.
W imieniu organizatorów,
Grzegorz Wiśniewski, przewodniczący Forum
