Choć Projekt EFRA zakończy się dopiero za rok, instalacje siarkowe i wodne są już gotowe do obsługi większej produkcji gdańskiej rafinerii. To pierwsze w pełni zakończone zadania inwestycyjne Projektu EFRA.
Zadania te to modernizacja chłodni wentylatorowych wody chłodniczej oraz instalacji produkcji siarki, których moce produkcyjne zostały znacznie zwiększone, by mogły podołać dodatkowemu przerobowi ok. 1,3 mln ton ciężkiej pozostałości z przerobu ropy na paliwa i koks.
Zwiększona produkcja rafinerii oznacza też większą ilość wody chłodniczej krążącej w instalacjach, zapewniającej różnicę temperatur i wymianę ciepła. Bez niej nie mógłby przebiegać termodynamiczne procesy produkcyjne. Podczas przerobu ciężkiej pozostałości powstanie sporo siarkowodoru i amoniaku, które trzeba zagospodarować. Znaleziono sposób, by osiągnąć to bez kosztownej budowy nowych instalacji, a przez wzrost wydajności istniejących obiektów.
Super chłodzenie
Chłodzenie wody produkcyjnej odbywa się w dwóch chłodniach wentylatorowych. Ta nowa, zbudowana w Programie 10+ obsługiwać będzie również instalacje EFRY, wśród których najważniejsza jest instalacja koksowania (DCU). Analiza wykazała, że instalacja może ochłodzić znacznie większą ilość wody, ale jej celki mają za małą przepustowość, więc wymagają poważnej przebudowy.
– To chłodnia FANS, wyprodukowana w Czechach, która jest być może jedyną stalową chłodnią w Polsce, bo inne są żelbetowe, stąd początkowo nikt nie chciał podjąć się jej modernizacji – mówi Krzysztof Traut z Biura Realizacji Projektu EFRA. – Chcieliśmy też, obok rozbudowy hydrauliki, rozwiązać problem drgań, które powodowały wyłączanie się chłodzących wodę wentylatorów.
Wyzwanie w końcu podjął Uniserv Piecbud, który 43 lata temu budował starsze chłodnie w gdańskiej rafinerii. Do pomocy zaprosił naukowców z Politechniki Śląskiej. Analiza dynamiczna wykazała, że aby zlikwidować drgania wystarczy usztywnić dyfuzor silnika i wymienić 5-łopatkowe wirniki na 8-łopatkowe. Drgania zniknęły.
Modernizacja chłodni była trudnym zadaniem, gdyż większość prac wykonywano w trakcie pracy instalacji. Pozostałe prace wykonano podczas postoju remontowego rafinerii w kwietniu br.
Ponadto zainstalowano nową pompę do tłoczenia zwiększonej ilości wody, która ruszyła na początku sierpnia br. Według założeń, wydajność chłodni powinna wzrosnąć o 34%, z 5,6 do 8,4 tys. m3 wody na godzinę. Po testach okazało się, że wzrośnie jeszcze bardziej.
„Clausy” czekają na tlen
Zakończyła się budowa wytwórni tlenu, który po jej uruchomieniu, popłynie na 2 instalacje odzysku siarki Clausa. Tlen ma sprawić, że wydajność tych instalacji przerabiających siarkowodór na czystą siarkę (sprzedawaną przez LOTOS) wzrośnie o 58%. Dzięki temu nie trzeba budować nowych instalacji odzysku siarki.
Większość prac modernizacyjnych w dwóch nowszych instalacjach Clausa wykonano podczas postoju remontowego. Przede wszystkim wymieniono palniki na wydajniejsze i dostosowane do wyższej temperatury spalania. Zainstalowano również 2 dodatkowe wymienniki ciepła, ze względu na znacznie większą produkcję ciepła w atmosferze tlenowej.
– Wszystkie prace, które wymagały postoju instalacji, zakończyliśmy w terminie i zmodernizowane instalacje Clausa prawidłowo obsługują całą rafinerię – komentuje inż. Bogusław Stankiewicz odpowiedzialny za modernizację tych instalacji.
Instalacje Clausa połączono rurociągami z oddaloną o kilkaset metrów wytwórnią tlenu. Prace kontynuowano po postoju remontowym, gdy Clausy rozpoczęły już produkcję. Zamontowano w nich jeszcze urządzenia dozowania i mieszania tlenu z powietrzem – oxymiksy i dokończono rurociąg tlenu. Gdy wytwórnia tlenu ruszy w e wrześniu, nowe instalacje Clausa będą znacznie wydajniej produkować siarkę. Wtedy będą w stanie obsłużyć całą rafinerię, więc jesienią rozpocznie się modernizacja pozostałych dwóch starszych Clausów, które również zostaną dostosowane do pracy z tlenem.
Przebudowa striperów
Podczas postoju remontowego zwiększono też wydajność nowego stripera wód kwaśnych, usuwającego z nich amoniak i siarkowodór. Zainstalowano w nim m.in. dodatkowy wymiennik ciepła i nowy filtr.
– Po modernizacji nowy striper zwiększył wydajność i przejął obsługę całej rafinerii – komentuje Piotr Szarafiński, z-ca kierownika Zakładu produkcji Wodoru i Siarki. – Pomogło w tym wyłączenie kilku strumieni wód kwaśnych, które nie zawierały siarkowodoru.
W trakcie postoju rozpoczęła się i nadal trwa modernizacja starego stripera, który został przeznaczony do obsługi instalacji EFRY. Instalowane są w nim m.in. 4 nowe wymienniki ciepła i 6 pomp.
LOTOS