Za dwa lata zacznie się jeden z najważniejszych etapów procesu synchronizacji sieci elektroenergetycznych państw bałtyckich z systemem innych krajów europejskich. Dzięki temu Litwa, Łotwa i Estonia zwiększą niezależność energetyczną od Rosji. Nadal nie wiadomo jednak, jak ten proces będzie dokładnie przebiegał.
– Za dwa lata zostanie wykonany test pracy w systemie izolacyjnym systemów elektroenergetycznych państw bałtyckich. Jest to najważniejszy z etapów przygotowawczych w procesie synchronizacji ich z systemem Europy kontynentalnej – poinformowało biuro prasowe Litgrid, litewskiego operatora sieci przesyłowych.
31 sierpnia zostały zaprezentowane wyniki badań przygotowawczych dla testów systemów energetycznych państw bałtyckich. Informacje w tej sprawie przekazali przedstawiciele ministrów, operatorów sieci przesyłowych oraz regulatorów z Litwy, Łotwy oraz Estonii.
Próba pracy w izolowanym trybie jest jednym z najważniejszych etapów przygotowania do synchronizacji. Podczas próby pracy w izolowanym trybie, systemy elektroenergetyczne krajów bałtyckich znajdą się w sytuacji zbliżonej do stanu, w którym będą odłączane od systemu IPS/UPS oraz przygotowywane do synchronizacji z sieciami kontynentalnymi Europy. Międzynarodowa firma konsultingowa „Tractebel Engineering“, która wykonała analizę, badała różne scenariusze pracy w trybie izolowanym. Oceniła różnice w zapotrzebowaniu na prąd, pracę OZE oraz międzynarodowych łączy, a także inne aspekty.
Studium stwierdza, że najlepszy czas na dokonanie próby – to lato 2019 r. Zostały także ustanowione środki techniczne niezbędne do przygotowania systemu elektroenergetycznego do próby. Podczas próby pracy w izolowanym trybie zostaną ograniczone połączenia z sąsiadującymi krajami – Rosją i Białorusią. Zapotrzebowanie na prąd na Litwie, Łotwie i Estonii zapewnią działające w tych państwach źródła produkcji energii oraz łącza stałego wysokiego napięcia. Samodzielnie będzie podtrzymywany bilans systemów oraz częstotliwość systemów elektrycznych.
Wspomniany test ma pokazać, czy systemy energetyczne Bałtów są w stanie funkcjonować bez dostaw energii z państw sąsiednich, czyli z Rosji oraz Białorusi. Jeżeli przyniosą one pozytywny rezultat, wówczas kraje bałtyckie będą zmniejszać liczbę interkonektorów z Rosją i Białorusi. Jednocześnie będą polegać wyłącznie na własnej generacji i połączeniach HVDC.
Badanie nad przygotowaniem do pracy w trybie izolacyjnym ma kosztować 1,28 mln euro. Część tej kwoty pochodzi z unijnego funduszu Connecting Europe Facility.
Synchronizacja
Na początku maja premierzy Litwy, Łotwy, Estonii oraz Polski osiągnęli wstępne porozumienie dotyczące synchronizacji. Co istotne, o możliwości podpisania memorandum w czerwcu mówił minister energetyki Litwy. Niestety, podczas czerwcowego posiedzenia Rady Unii Europejskiej Estonia i Litwa nie porozumiały się co do sposobu synchronizacji.
Wcześniej, po tym jak Łotwa i Estonia wyraziły wątpliwości co do możliwości synchronizacji przy wykorzystaniu tylko LitPol Link 1, operator litewskich sieci przesyłowych zaproponował budowę drugiej nitki tego połączenia już po 2025 roku, gdy systemy energetyczne państw bałtyckich odłączą się od postsowieckiego systemu IPS/UPS. Jednocześnie Łotwa informuje, że nie jest gotowa poprzeć propozycji o synchronizacji systemów elektroenergetycznych państw bałtyckich przez pojedyncze połączenie z Polską.
Jak wynika z wyliczeń Joint Research Centre działającego przy Komisji Europejskiej, najlepszym sposobem na synchronizację systemów elektroenergetycznych państw bałtyckich z Europą kontynentalną jest ten poprzez dwie nitki LitPol Link, co ma kosztować 770-960 mln euro. W przypadku synchronizacji przez jedną nitkę koszt wyniesie 900 mln euro. Koszt możliwości synchronizacji państw bałtyckich z państwami skandynawskimi szacowany jest na 1,36-1,41 mld euro.
Według informacji BiznesAlert.pl, Polska i Litwa porozumiały się w sprawie synchronizacji z systemem europejskim za polskim pośrednictwem bez budowy LitPol Link 2. Estonia i Łotwa nadal nie podjęły decyzji w tej sprawie. Okazją do ogłoszenia przełomu może być Forum Ekonomiczne w Krynicy.
AKTUALIZACJA: godz. 13:00, 14.09.2017 ( dodany opis tzw. próby izolowanej)
Litgrid/Piotr Stępiński/Przegląd Energetyczny Litwy
Szczyt Polski i państw bałtyckich. Spór o LitPol Link 2 do rozstrzygnięcia w Krynicy