Senacka komisja ponowie zajmie się nowelizacją prawa energetycznego i innych ustaw, by rozpatrzyć poprawki zgłoszone podczas debaty w Senacie. Chodzi o zapis nadający rygor natychmiastowej wykonalności decyzjom o wejściu na prywatny teren w celu remontu, konserwacji czy usunięcia instalacji.
W czwartek Senat rozpatrzył przyjętą przez Sejm 9 listopada nowelizację Prawa energetycznego i innych ustaw. Zakłada ona m.in. podniesienie z 30 proc. do 100 proc. obowiązku sprzedaży energii przez giełdę, a także uregulowanie sprzedaży rezerwowej prądu i gazu. Ze względu na zgłoszone w debacie poprawki senatora PO Mieczysława Augustyna, ustawą ponownie zajmie się niebawem senacka komisja gospodarki narodowej i innowacyjności. Głosowanie – po przedstawieniu sprawozdania komisji – zaplanowano w izbie wyższej na piątek.
Senatorowie PO Mieczysław Augustyn i Bogdan Borusewicz w debacie zwracali m.in. uwagę na powiązany z prawem energetycznym zapis w ustawie o gospodarce nieruchomościami, nadający rygor natychmiastowej wykonalności decyzjom, na podstawie których firmy dystrybucji energii mogą wejść na teren prywatny nie tylko w celu usunięcia np. awarii energetycznej – co do takiej potrzeby senatorowie nie wnosili sprzeciwu – ale także w sytuacji remontów, konserwacji czy np. usunięcia rozmaitych instalacji. Argumentowali, że takie rozwiązanie – co wynika także z opinii biura legislacyjnego Senatu – narusza konstytucyjne prawo własności i stwarza pole do nadużyć. Senator Augustyn wniósł poprawkę służącą rezygnacji z tego zapisu w przyjętym przez Sejm kształcie.
Chodzi o artykuł ustawy o gospodarce nieruchomościami, dotyczący wprowadzenia „obowiązku nadawania rygoru natychmiastowej wykonalności decyzjom administracyjnym zobowiązującym do udostępnienia nieruchomości w celu wykonania czynności związanych z konserwacją, remontami oraz usuwaniem awarii ciągów drenażowych, przewodów, urządzeń, służących do przesyłania lub dystrybucji płynów, paru, gazu, energii elektrycznej oraz urządzeń łączności publicznej, sygnalizacyjnej a także innych podziemnych, naziemnych, nadziemnych obiektów i urządzeń” niezbędnych do korzystania z instalacji, a także usuwania tych instalacji.
Senatorowie Borusewicz i Augustyn zwracali również uwagę na rosnące ceny energii elektrycznej, wskazując, iż oferty składane obecnie firmom na przyszły rok przewidują wzrost cen od ok. 20 do nawet 70-80 proc., co – jak mówili – zagraża konkurencyjności polskiej gospodarki, a w konsekwencji będzie napędzać inflację oraz spowoduje wzrost cen towarów i usług. Zwiększą się też – jak mówił sen. Borusewicz – np. koszty utrzymania sieci tramwajowej. W ocenie senatorów PO, rząd pozostaje w tej sprawie bierny, a zmiany wprowadzane proponowaną nowelizacją prawa energetycznego – jak wprowadzenie 100-procentowego obliga giełdowego – nie są w tym zakresie wystarczające.
„Ustawa zawiera wiele ważnych, koniecznych rozwiązań, które w pełni wdrażają dyrektywy Parlamentu Europejskiego, ale także reagują na szereg zjawisk, które zaistniały. Natomiast w dwóch kwestiach jest nie do przyjęcia: nie reaguje w sposób adekwatny do sytuacji na bardzo wysokie, już zachodzące podwyżki cen energii dla firm. Po drugie, narusza konstytucję w art. 2, wprowadzając obligo przy wystawianiu decyzji o natychmiastowej wykonalności w celu udostępnienia swojej własności dla energetyki. Może to być często nadużywane (…) – gdy pod pozorem remontu tak naprawdę dokonuje się całkowitej modernizacji linii (…). Dlatego ta ustawa nie może być w tym kształcie, w moim przekonaniu, przyjęta” – mówił sen. Augustyn.
W ocenie resortu energii, reprezentowanego w senackiej debacie przez wiceministra Tadeusza Skobla, jedna z najważniejszych zmian nowelizacji – wprowadzenie 100-procentowego obliga giełdowego, czyli nakazanie wytwórcom sprzedaż całości energii elektrycznej poprzez giełdę – ma służyć właśnie ograniczeniu ewentualnych wzrostów cen energii na rynkach hurtowych, niewynikających z czynników fundamentalnych, wpływających na koszt jej wytworzenia czy pozyskania z sąsiadujących systemów. Obecnie obligo giełdowe wynosi 30 proc., wobec 15 proc. w ub. roku.
Odpowiadając na pytania dotyczące „drastycznego” – jak mówił senator Augustyn – wzrostu cen energii, wiceminister Skobel przypomniał, że rząd pracuje nad „rekompensatami z tytułu wzrostu cen energii z przyczyn fundamentalnych” dla odbiorców indywidualnych (w taryfie G), które są obecnie na etapie uzgodnień międzyresortowych i unijnych. „Natomiast dla małych i średnich przedsiębiorstw, ta deklaracja, która padła, o tym, by te rachunki nie wzrosły, były zrekompensowane tym postepowaniem, które się w tej chwili czyni, jest przedmiotem prac rządu z takim harmonogramem, by do końca tego roku ujrzała światło dzienne uchwała, która reguluje te kwestie” – zapewnił wiceminister.
Senator Grzegorz Peczkis (PiS) m.in. przekonywał senatorów do poprawek, zgłoszonych wcześniej podczas posiedzenia komisji i zaakceptowanych przez komisję. Chodzi m.in. o wielkość udziału pojazdów elektrycznych lub napędzanych gazem ziemnym we flocie pojazdów użytkowanych przez samorządy. Pierwotny projekt przewidywał co najmniej 10-procentowy udział takich aut w całości floty od 2020 roku, poprawka komisji zmniejsza ten wymóg do co najmniej jednego takiego pojazdu w całej flocie.
Ustawa – poza kwestią obliga giełdowego – wprowadza także umocowanie operatora systemu dystrybucyjnego do działania w imieniu i na rzecz odbiorcy końcowego (tzw. sprzedaż rezerwowa) oraz dodatkowy mechanizm zabezpieczający na wypadek, gdyby sprzedawca rezerwowy nie podjął sprzedaży – w takiej sytuacji sprzedaż będzie realizował sprzedawca z urzędu.
Ponadto nowelizacja zawiera zmiany umożliwiające stosowanie tzw. Kodeksów Sieci, dotyczących wymogów związanych z przyłączeniem m.in. jednostek wytwórczych oraz odbiorców do sieci – chodzi o środki służące budowie wspólnego, jednolitego rynku energii elektrycznej w Unii Europejskiej. Zmiany te są niezbędne dla zapewnienia spójności funkcjonowania krajowego systemu elektroenergetycznego z porządkiem prawnym i innymi systemami w UE.
Nowelizacja odnosi się też do przepisów o jakości paliw stałych i wprowadza za sprzedaż paliwa niesortowanego identyczną sankcję jak za wprowadzenie do obrotu paliwa niespełniającego norm. Po uchwaleniu przez parlament i podpisaniu przez prezydenta, zmiany mają wejść w życie po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem niektórych przepisów, które zaczną obowiązywać w innych terminach.
Polska Agencja Prasowa
