Według najnowszego raportu „World Energy Investment”, opublikowanego przez Międzynarodową Agencję Energetyczną (MAE) z początku czerwca, inwestycje energetyczne na świecie wyniosą 3,3 biliona dolarów. Chiny wydadzą dwa razy więcej niż Unia Europejska (UE) oraz niemal tyle co Stany Zjednoczone (USA) i UE razem. Umocnią tym samym swoją pozycję wiodącego inwestora na świecie.
Globalne inwestycje w energię odnawialną i jądrową, w magazynowanie energii, paliwa niskoemisyjne, ale także w efektywność energetyczną i elektryfikację, osiągną rekordową kwotę 2,2 biliona dolarów. Według MAE obecne trendy inwestycyjne wyraźnie pokazują, że zbliża się nowa era elektryfikacji.
Elektryfikacja świata
Twórcy raportu zauważają, że w czasach niepewności geopolitycznej i gospodarczej to bezpieczeństwo energetyczne napędza globalny wzrost inwestycji w tym roku. Chiny wysuwają się na prowadzenie, mimo że w 2025 roku ledwo przewyższały USA w tej dziedzinie. Zdaniem MAE, inwestycje w sektorze energii elektrycznej będą o około 50 procent wyższe niż całość przeznaczona na ropę naftową, gaz ziemny i węgiel. Dziesięć lat temu były wyższe o 30 procent.
Nowa „era elektryczności”, którą ogłosiło nie tylko przez MAE, ale również większość badaczy i analityków na świecie, charakteryzuje się bardzo szybkim wzrostem zapotrzebowania na energię elektryczną przez centra danych i sztucznej inteligencji. Dodatkowo twórcy raportu zauważają podwojenie w ciągu ostatnich 5 lat wydatków na niskoemisyjne źródła energii. Na czele są inwestycje w panele fotowoltaiczne.
Źródło: Raport MAE, tłumaczenie Marcin Jóźwicki
Powrót zwiększonych inwestycji w energię jądrową
Inwestycje jądrowe urosły o 50 procent w ciągu ostatnich 5 lat, a wydatki na nowe elektrownie jądrowe i remonty starych przekroczą 70 miliardów dolarów. MAE przewiduje dalszy wzrost, ze względu na zainteresowanie nowymi technologiami, takimi jak np. małe reaktory modułowe SMR.
W raporcie, w rozdziale dotyczącym Euroazji, znajdziemy także, że jest to ważny ośrodek energetyki jądrowej, a „Rosja jest liderem w projektowaniu i budowie energii jądrowej.” Od 2017 roku 45 procentach reaktorów jądrowych w budowie na całym świecie korzysta z rosyjskich projektów.
Renesans elektrowni węglowych w Chinach
W Państwie Środka twórcy raportu MAE zaobserwowali „falę zatwierdzeń elektrowni węglowych”. W opracowaniu przeczytamy: „Chiny dały zielone światło prawie 100 GW nowych elektrowni węglowych w 2024 roku, a Indie kolejne 15 GW, popychając globalne zatwierdzenia do najwyższego poziomu od 2015 roku.”
W rozdziale dotyczącym Chin znajdziemy informacje, że priorytety makroekonomiczne Pekinu od dawna kształtują podejście energetyczne, gdzie bezpieczeństwo dostaw energii stało się najważniejsze. Inwestycje w elektrownie węglowe mają przekroczyć 54 miliardy dolarów w 2025 roku. Chiny traktują energię pochodzącą z węgla jako dodatkową rezerwę dla odnawialnych źródeł energii (OZE), ale skala inwestycji „wskazuje na głębsze poleganie na energii cieplnej”.
Zbyt małe inwestycje w sieci energetyczne
Agencja zauważa, że ogromne światowe inwestycje w energetykę, które osiągną bilion dolarów w 2025 r., nie są proporcjonalne do wydatków w sieci energetyczne, które wynoszą 400 miliardów rocznie. Tylko wydatki na inwestycje w energię słoneczną będą wynosić w tym roku 400 miliardów dolarów. Zdaniem MAE, inwestycje w sieci musiałyby wzrosnąć, aby osiągnąć parytet z wydatkami produkcyjnymi na początku 2030 roku. Proces jest jednak spowolniony przez „długie procedury wydawania zezwoleń i nieefektywne łańcuchy dostaw transformatorów i kabli”.
Spadek inwestycji w ropę w 2025 roku
MAE przewiduje, że w 2025 roku światowe inwestycje w wydobywanie ropy i gazu ziemnego spadną o 4 procent do poziomu 570 miliardów dolarów. Około 40 procent tych inwestycji jest przeznaczonych na spowolnienie spadku produkcji na istniejących polach.
– Globalne inwestycje w rafinerie w 2025 roku spadną do najniższego poziomu w ciągu ostatnich 10 lat – przeczytamy w raporcie.
Amerykańska ropa jest liderem, jeśli chodzi o dynamikę zmian z przewidywanym spadkiem wydatków o prawie 10 procent, mimo że produkcja nadal ma rosnąć dzięki ulepszeniom technologicznym i zbilansowanym kosztom.
Wzrost wydatków na LNG
Inwestycje w nowe instalacje skroplonego gazu ziemnego (LNG) gwałtownie wzrosną.
– Między 2026 a 2028 rokiem oczekuje się, że światowy rynek LNG doświadczy największego wzrostu mocy produkcyjnych w historii – szacuje MAE.
Stanie się tak, ponieważ niedługo zostaną oddane do użytku nowe inwestycje w Stanach Zjednoczonych, Katarze i Kanadzie. Okres między 2026 a 2028 rokiem będą to prawdopodobnie jedne z największych w historii rocznych rozszerzeń mocy produkcyjnych LNG. Same projekty w budowie w Stanach Zjednoczonych (130 miliardów metrów sześciennych rocznej zdolności eksportowej) będą w stanie podwoić swoje możliwości wysyłania LNG na eksport.
Raport „World Energy Investment” jest punktem odniesienia dla śledzenia przepływów kapitałowych w sektorze energetycznym o globalnym zasięgu. MAE analizuje, w jaki sposób inwestorzy oceniają ryzyko i możliwości we wszystkich obszarach dostaw paliwa i energii elektrycznej, minerałów krytycznych, wydajności, badań i rozwoju oraz finansowania energii. Jak podkreślają twórcy raportu – bada różne czynniki napędzające inwestycje energetyczne oraz identyfikuje pojawiające się trendy i priorytety. Dla osób śledzących zmiany na rynku energetycznym, na pewno jest to ciekawa lektura, która potwierdza zauważalne na świecie zmiany.
Marcin Jóźwicki
