Inicjatywa Trójmorza – międzynarodowa inicjatywa gospodarczo-polityczna zainicjowana przez Polskę i Chorwację w celu promowania integracji Europy Środkowej. Głównymi wyzwaniami inicjatywy jest współpraca energetyczna, logistyczno-transportowa i informatyczno-telekomunikacyjna tym obszarze. Zdaniem Financial Times inicjatywa ma szanse osiągnąć sukces, o ile uda jej się równocześnie sprostać trzem wyzwaniom.
Trójmorze a Niemcy i Unia Europejska
Udział w trzecim szczycie Trójmorza wzięli Jean-Claude Juncker, szef Komisji Europejskiej, oraz Heiko Maas, minister spraw zagranicznych RFN. Berlin zadeklarował chęć wstąpienia do klubu i wykorzystania go do budowy mostów między Europą Wschodnią i Zachodnią. Krzysztof Szczerski, szef Gabinetu Prezydenta RP i sekretarz stanu ds. polityki zagranicznej wskazuje, że współpraca z Brukselą i Niemcami spowodowała inne spojrzenie na działania inicjatywy z zewnątrz, ale nie zmieniła głównych założeń.
Integracja Północy z Południem
Jednym z problemów infrastrukturalnych jest fakt, że większość gazociągów w regionie przebiega ze wschodu na zachód, łącząc Rosję z Europą Zachodnią, a nie same kraje Europy Środkowej. Stąd między innymi wynikają kontrowersje wokół gazociągu Nord Stream 2. Podobna sytuacja dotyczy połączeń transportowych. Według Ovidiu Dranga, ambasadora Rumunii w Polsce, Inicjatywa Trójmorza ma na celu stworzenie lepszej łączności pod kątem transportu, cyfryzacji i energii w kierunku północ–południe. Po szczycie w Bukareszcie zostały podjęte konkretne działania realizujące te założenia jak Via Carpatia sieć dróg północ-południe, szereg projektów gazowych, takich jak interkonektory, które umożliwiają przepływ gazu między różnymi sieciami krajowymi i terminalem ciekłego gazu ziemnego w Chorwacji, co powinno pomóc regionowi zmniejszyć zależność od rosyjskiego gazu oraz zwiększyć dywersyfikację energetyczną. Podpisano również list intencyjny dotyczący utworzenia funduszu, aby przyciągnąć kapitał potrzebny do realizacji projektów.
Korzyści dla przedsiębiorców
Problemem pozostaje jednak przekonanie prywatnych inwestorów do zaangażowania się w projekt, a przede wszystkim zbudowanie i koordynacja punktów kontaktowych dla przedsiębiorców, którzy szukają informacji o projektach. Tony Housh, Prezes Amerykańskiej Izby Handlowej w Polsce, która reprezentuje największych inwestorów w regionie, uważa że aby projekty mogły być realizowane, sektor prywatny potrzebuje przejrzystych informacji na ten temat.
Według Financial Times Inicjatywa Trójmorza zmieniła sposób postrzegania problemów Europy Środkowej przez jej zachodnich sojuszników. Integracja krajów Północy i Południa sprzyja poprawie bezpieczeństwa Niemiec i całej Unii Europejskiej. Jeżeli równocześnie uda się dzięki inicjatywie zapewnić korzyści dla przedsiębiorców, będzie można mówić o pełnym sukcesie tego projektu.
Financial Times/Ewa Czyżewska
