– Małe reaktory jądrowe SMR stają się coraz bardziej popularne na całym świecie. Dzięki swojej skalowalności i efektywności mogą one przynieść wielkie korzyści dla polskiej energetyki. SMR mogą stać się kluczowym elementem przyszłości energetyki w Polsce. Czy Polska jest gotowa na tę zmianę? – pisze Mateusz Gibała, współpracownik BiznesAlert.pl.
- Polska stawia na innowacje w dziedzinie małych reaktorów modułowych (SMR), z KGHM wybierając technologię NuScale Power, a Orlen preferując technologię BWRX-300 od GE Hitachi Nuclear Energy.
- Oba wybory technologiczne opierają się na pasywnych systemach bezpieczeństwa, co oznacza, że nie wymagają zewnętrznego zasilania ani interwencji operatora w sytuacji kryzysowej.
- Planuje się budowę co najmniej 10 reaktorów BWRX-300 w Polsce na początku lat 30. XXI wieku, co wskazuje na konkretną strategię rozwoju energetyki jądrowej w kraju.
- SMR-y mają potencjał przynieść wielkie korzyści dla polskiej energetyki, nie należy opierać się wyłącznie na tej technologii, lecz także inwestować w odnawialne źródła energii dla zapewnienia różnorodności w dostawach energii.
Reaktory SMR (Small Modular Reactors), czyli małe reaktory modułowe to technologia obejmująca wiele różnych typów reaktorów. Jest kilka typów małych reaktorów – zacznijmy od reaktorów lekkowodnych (LWR), które wykorzystują wodę jako moderator neutronów, który zwalnia neutrony do odpowiedniej energii, jak i jako chłodziwo, które odprowadza ciepło wytworzone podczas reakcji jądrowej. Drugim typem są reaktory ciśnieniowe (PWR). PWR-y mają za zadanie utrzymać wodę pod wysokim ciśnieniem, aby zapobiec jej wrzeniu. Woda pełni tutaj rolę moderatora neutronów i chłodziwa. Neutrony ulegające rozszczepieniu wzbudzają atomy uranu, co generuje ciepło, które jest wykorzystywane do produkcji energii elektrycznej.
Reaktory typu wrzącego (BWR) również wykorzystują wodę jako moderatora neutronów i chłodziwa. W przeciwieństwie do PWR, w BWR woda jest dopuszczona do wrzenia, a para generowana podczas tego procesu jest bezpośrednio wykorzystywana do napędzania turbin. Możemy tutaj wymienić również reaktory wysokotemperaturowe (HTR), które są zaprojektowane do pracy przy bardzo wysokich temperaturach. To pozwala na wykorzystanie tego ciepła w różnych procesach przemysłowych lub do produkcji energii elektrycznej.
Ostatnimi typami SMR-ów są FNR I MSR. Reaktory na neutrony prędkie (FNR) wykorzystują neutrony o wysokiej energii do indukowania reakcji jądrowych. Mają one potencjał do efektywniejszego wykorzystania paliwa jądrowego i zmniejszenia ilości odpadów promieniotwórczych. Z kolei reaktory na stopione sole (MSR) wykorzystują stopione sole jako chłodziwo i/lub paliwo. Ta technologia oferuje pewne zalety – np. efektywność oraz potencjał do zmniejszenia ilości odpadów promieniotwórczych.
Jak to wygląda w Polsce?
Polska stawia na innowacje w dziedzinie małych reaktorów modułowych (SMR). KGHM wybrało technologię NuScale Power, której reaktory SMR wykorzystują naturalną cyrkulację wody do chłodzenia rdzenia. Każdy moduł ma moc 77 MWe, a cała elektrownia ma składać się z sześciu takich modułów dając łączną moc 462 MWe. Pierwszy reaktor NuScale ma zostać zbudowany pod koniec dekady. Z kolei Orlen preferuje technologię BWRX-300 od GE Hitachi Nuclear Energy. BWRX-300 to reaktor wodny wrzący (BWR), który również wykorzystuje naturalną cyrkulację wody do chłodzenia rdzenia. Każdy reaktor BWRX-300 ma moc 300 MWe. Orlen planuje budowę co najmniej 10 reaktorów BWRX-300 w Polsce na początku lat 30. XXI wieku. Obie technologie oferują pasywne systemy bezpieczeństwa, a to oznacza, że nie wymagają zewnętrznego zasilania ani interwencji operatora, aby utrzymać bezpieczny stan nawet w sytuacji kryzysu.
Polska wydaje się być gotowa na zmiany. W ostatnich latach podjęto konkretne kroki w kierunku wykorzystania technologii małych reaktorów jądrowych (SMR. Warto tutaj wspomnieć o współpracy z Rolls-Royce SMR. Dzięki swojej efektywności SMR-y mogą przynieść wielkie korzyści dla polskiej energetyki i stać się kluczowym elementem przyszłości energetyki w Polsce. Warto jednak wspomnieć, że nie powinno się opierać głównie na tym w energetyce. Polska powinna dążyć do inwestowania w energetykę jądrową, ale również w OZE, by móc korzystać z różnorodnych źródeł energii.
Piotrowski: Przełom kopernikański finansowania elektrowni jądrowych w Polsce jest możliwy (ROZMOWA)