Jędrzejczak: Efektywność energetyczna pomaga chronić klimat i walczyć z kryzysem (ROZMOWA)

25 kwietnia 2023, 07:35 Bezpieczeństwo

– Efektywność energetyczna to klucz do radzenia sobie z wieloma wyzwaniami, przed którymi stoi obecnie świat. Oznacza po prostu zużywanie mniejszej ilości energii do wykonania tego samego zadania, czyli wyeliminowanie zjawiska marnotrawienia energii – mówi prezes Danfoss Polska Adam Jędrzejczak w BiznesAlert.pl.

Adam Jędrzejczak. Fot. Danfoss.
Adam Jędrzejczak. Fot. Danfoss.

BiznesAlert.pl: Jak technologie Danfoss pomagają chronić klimat, ale też zwalczać kryzys energetyczny

Adam Jędrzejczak: Według Międzynarodowej Agencji Energetycznej (MAE), zwiększenie wysiłków na rzecz efektywności energetycznej na świecie może zmniejszyć emisje CO2 o dodatkowe 5 Gt rocznie do roku 2030 w porównaniu do działań realizowanych zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami. To 1/3 redukcji wymaganej do realizacji „Scenariusza zerowej emisji netto do roku 2050”. W obszarze bezpieczeństwa energetycznego, oszczędności te mogą zapobiec wykorzystaniu niemal 30 milionów baryłek ropy dziennie – trzy razy więcej niż średnia produkcji ropy w Rosji w roku 2021 – oraz 650 miliardów metrów sześciennych gazu ziemnego rocznie – to około 4 razy więcej niż UE zaimportowała z Rosji w 2021 roku.

Ma to ogromne znaczenie, zwłaszcza w kontekście postępującego rozwoju gospodarczego i wzrostu zapotrzebowania na energię. Bogacąc się, zużywamy więcej energii i vice versa. I mimo że światowy kryzys energetyczny wywołał bezprecedensowe działania w zakresie wdrażania odnawialnych źródeł energii, co jest oczywiście konieczne i budujące, politycy prawie zupełnie zignorowali kwestię ograniczenia zapotrzebowania na energię i poprawy efektywności energetycznej. Po części dzieje się tak, ponieważ marnowana energia jest niewidoczna, a rozwiązania prowadzące do poprawy efektywności jej wykorzystania w budownictwie, przemyśle i transporcie obejmują zmiany techniczne, a więc mało atrakcyjne z perspektywy mediów. Są to jednak kluczowe działania na drodze do bezpiecznego i zrównoważonego przejścia przez liczne kryzysy, przed którymi dziś stoimy. Wykorzystanie energii, która w przeciwnym razie zostałaby zmarnowana, przyniosłoby wzrost wydajności w gospodarce i obniżyłoby ceny energii dla konsumentów. Na przykład wykorzystanie ciepła odpadowego, które obecnie jest marnowane na szeroką skalę w Polsce i Europie, a którego potencjał w UE wynosi 2860 TWh rocznie, może zastąpić znaczne ilości energii elektrycznej lub gazu, które byłyby potrzebne na cele ogrzewania. W ten sposób, zmniejszając zapotrzebowanie na generowanie energii na cele grzewcze, możemy w przyszłości pomóc ustabilizować sieci elektryczne, a tym samym ułatwić zieloną transformację w tym obszarze. To jaki potencjał drzemie w cieple odpadowym widzimy bezpośrednio w naszej nowej fabryce w Grodzisku Mazowieckim, gdzie zastosowaliśmy tę technologię i obecnie jesteśmy w stanie odzyskać nawet do 80 procent energii wykorzystanej na potrzeby ogrzewania hali. Co więcej, dużo taniej jest ponownie wykorzystać energię niż ją kupić lub wyprodukować. Na poziomie lokalnych społeczności ciepło odpadowe może zastąpić znaczne ilości energii elektrycznej lub gazu, które byłyby potrzebne do produkcji ciepła. Więcej o potencjale ciepła odpadowego mówimy  w raporcie opracowanym przez ekspertów Danfoss: Największe na świecie niewykorzystanie źródło energii. Ciepło odpadowe”.

Wykorzystując energię w mądry sposób i elektryfikując procesy przemysłowe, transport oraz budynki jesteśmy w stanie zmniejszyć poziom emisji już dziś, jak również wzmocnić nasze gospodarki oraz stworzyć miliony nowych miejsc pracy. Przykładowo systemy automatyki i kontroli budynków mogą pomóc integrować sektory i optymalizować reakcję na popyt, przewidywać zużycie energii, wspierać jej magazynowanie i zarządzanie rozproszoną energią odnawialną, co czyni budynki krytyczną infrastrukturą energetyczną dla otaczającego je obszaru. Takie działania mogą zmniejszyć o połowę zużycie energii w danym obiekcie.   

Podsumowując, efektywność energetyczna to klucz do radzenia sobie z wieloma wyzwaniami, przed którymi stoi obecnie świat. Oznacza po prostu zużywanie mniejszej ilości energii do wykonania tego samego zadania, czyli wyeliminowanie zjawiska marnotrawienia energii. Jednak z jakiegoś powodu liderzy polityczni i biznesowi nadal nie robią w tej kwestii wystarczająco dużo. Warto mieć również na uwadze, że zmiany klimatyczne kosztują. A wszelkie opóźnienia w obszarze zmniejszania poziomu emisji będą kosztowały nas jeszcze więcej w przyszłości i utrudnią zieloną transformację.

Jak Danfoss wspiera Ukrainę?

Ukraina jest ważnym rynkiem w rejonie Europy Wschodniej. Danfoss działa tutaj od ponad 25 lat. Dobrze rozumiemy obecny stan infrastruktury i wyzwania modernizacyjne, przed którymi stoją społeczności. Wraz z wybuchem wojny zniszczenie infrastruktury uczyniło te wyzwania jeszcze bardziej dotkliwymi, ale jednocześnie otworzyło szansę na jakościową transformację. 

Poprawa efektywności energetycznej będzie głównym priorytetem dla Ukrainy i pomoże jej dostosować się do trendów panujących w UE. Dlatego rozwiązania w rodzaju tych dostarczanych przez Danfoss są niezwykle istotne, ponieważ ułatwiają odbudowę sieci ciepłowniczych, budynków komercyjnych i mieszkalnych, a także zakładów wodociągowych i oczyszczalni ścieków z uwzględnieniem wysokiego poziomu efektywności energetycznej. Kluczowe jest jednak planowanie strategiczne na poziomie każdej gminy. Miasta potrzebują długoterminowych celów, a wszystkie działania związane z przebudową muszą być zgodne z obraną strategią. Poziom ambicji dokumentów strategicznych musi zapewnić pełne wykorzystanie potencjału technologicznego. W tym celu inżynierowie Danfoss opracowali plan konkretnych rozwiązań do odbudowy obiektów infrastruktury krytycznej, który zaspokaja zarówno pilne, krótkoterminowe potrzeby społeczności, jak i wskazuje kierunki długoterminowego rozwoju. 

Największy potencjał dla ukraińskich społeczności ma rozwój nowoczesnych systemów ciepłowniczych, ponieważ około 70 proc. całego końcowego zużycia energii na Ukrainie jest wykorzystywane na cele ogrzewania. Budowa systemów ciepłowniczych czwartej generacji, które są obecnie aktywnie rozwijane w Danii, pozwoli ukraińskim gminom pozbyć się zależności od jednego źródła paliwa, zapewni bezpieczeństwo energetyczne, uczyni ogrzewanie bardziej przystępnym i przyjaznym dla środowiska. Budynki mieszkalne wielorodzinne i publiczne to kolejny przykład sektora, w którym zastosowanie nowoczesnych technologii może znacząco poprawić jakość życia mieszkańców i obniżyć koszty eksploatacji nieruchomości w Ukrainie.

W ramach bezpośredniego wsparcia ukraińskich gmin, Danfoss przekazał bezpłatnie 18 palet zaworów kulowych JIP i filtrów do ciepłowni w Mikołajewie. Zawory te są zwykle stosowane w celu oszczędzania energii i obniżenia kosztów operacyjnych, ale są również zaprojektowane specjalnie na potrzeby w systemach ciepłowniczych, które wymagają naprawy. Umożliwiają otwieranie lub zamykanie części systemu ciepłowniczego bez konieczności wyłączania lub opróżniania całego układu. Nasze wsparcie dedykowane było również miastu Charków, gdzie przekazaliśmy dwie tony sprzętu firmie odpowiedzialnej za ogrzewnictwo komunalne, aby pomóc w przywróceniu dostaw ciepła do 250 domów mieszkalnych. Na tę darowiznę składała się armatura, zawory i siłowniki Danfoss. Trzecia darowizna została przekazana miastu Czernihów i zawierała zawory kulowe JIP dla przedsiębiorstwa ciepłowniczego.

Jak zielone technologie mogą napędzać wychodzenie z kryzysu?

Wszyscy widzimy, co dzieje się na rynku energii i jak szybko rosną ceny. Potrzebujemy rozwiązań, które szybko i skutecznie uchronią nas przed skutkami znacznie wyższych cen energii. Pamiętajmy, że na ponoszone przez nas koszty energii z jednej strony składa się ustalona cena, ale z drugiej – ilość zużytego przez nas ciepła czy energii elektrycznej – na co możemy wpływać ograniczając zapotrzebowanie na energię dzięki odpowiednim inwestycjom. Im bardziej poprawimy efektywność energetyczną naszych budynków, tym mniejszy wpływ na nas będą miały rosnące ceny energii. Dzięki dostępnej technologii jest to możliwe bez wysiłku i co najważniejsze możemy to osiągnąć bez ograniczania naszego komfortu. Obecnie znajdujemy się w punkcie, który wymaga od nas dynamicznego przyspieszenia działań, tak aby zwiększyć świadomość istniejących technologii i ich wpływu na radzenie sobie z kwestiami bezpieczeństwa energetycznego oraz rosnącymi cenami energii, co jest istotne zwłaszcza w kontekście ubóstwa energetycznego. Poprawa efektywności energetycznej, wykorzystanie ciepła odpadowego, a następnie elektryfikacja i rozwój energii odnawialnej to recepta na globalną dekarbonizację. Jestem pewien, że zielone, innowacyjne firmy mogą pomóc w tworzeniu potrzebnych nam zmian, dostarczając technologie niezbędne do poprawy efektywności energetycznej i przyspieszenia transformacji energetycznej.

Rozmawiał Wojciech Jakóbik

Jędrzejczak: Transformację energetyczną powinniśmy zacząć od efektywności energetycznej