KOMENTARZ
Karol Lasocki
partner kierujący Departamentem Energetyki Innowacyjnej i Ochrony Środowiska, K&L Gates
K&L Gates omawia najważniejsze propozycje zmian, jakie niesie ze sobą dla przedsiębiorstw energetycznych projekt nowelizacji Ustawy o OZE, zgłoszony przez posłów partii rządzącej i opublikowany na stronach Sejmu 6 maja 2016 r.
1. Brak obowiązku zakupu energii z OZE dla instalacji o mocy 500kW i większej
Brzmienie projektu ustawy zmieniającej Ustawę o OZE sugeruje, że obowiązek zakupu przez sprzedawcę zobowiązanego energii elektrycznej wytworzonej w instalacji OZE [w systemie świadectw pochodzenia energii z OZE], będzie miał zastosowanie jedynie do instalacji o mocy mniejszej niż 500 kW.
2. Klastry energii
Projekt ustawy wprowadza pojęcia makro- oraz mikroklastrów energii Makroklaster energii ma być cywilnoprawnym porozumieniem, w skład którego mogą wchodzić osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki nieposiadające osobowości prawnej, jednostki naukowe, jednostki badawczo-rozwojowe lub jednostki samorządu terytorialnego. Dotyczy wytwarzania i równoważenia zapotrzebowania lub obrotu energią z odnawialnych źródeł energii lub z innych źródeł lub paliw, w ramach jednej sieci dystrybucyjnej, na obszarze działania tego klastra nieprzekraczającym granic jednego powiatu. Mikroklaster działa natomiast w obrębie gminy.
Klaster nie ma osobowości prawnej. Forma prawna jego działalności jest dowolna – jest to umowa (np. spółka prawa cywilnego). Brak jest szczegółowych uregulowań prawnych dotyczących klastrów. Z proponowanych zmian w Ustawie o OZE może wynikać, że klastry będą promowaną formą działalności w sektorze OZE – dla członków mikro i makroklastrów energii przewidziane są odrębne koszyki aukcyjne. W ramach klastra energii jego członkowie mogą też zawrzeć umowę o przyłączenie i zostać przyłączonym do sieci OSD.
3. Likwidacja ograniczeń dla współspalania
Projekt wprowadza szereg przepisów promujących dedykowane instalacje spalania wielopaliwowego. Definicja takich instalacji uległa modyfikacji i obejmuje obecnie również instalacje, które uzyskały koncesje po 30 czerwca 2014 r. (w tym instalacje, które takie koncesje dopiero uzyskają w przyszłości). Istniejące dedykowane instalacje spalania wielopaliwowego będą mogły uzyskiwać świadectwa pochodzenia bez ograniczeń ilościowych, mających dotychczas zastosowanie. Dedykowane instalacje spalania wielopaliwowego będą mogły również uczestniczyć w systemie aukcyjnym.
4. Nowa definicja „instalacji odnawialnego źródła energii”
Instalacja OZE będzie się mogła składać z różnego rodzaju OZE (np. współspalanie i elektrownie wiatrowe w ramach jednej instalacji OZE). Z obecnej definicji instalacji OZE w Ustawie o OZE usuwa się element „jednego miejsca przyłączenia” dla jednej instalacji. To sugeruje, że będzie można np. dla potrzeb aukcji tworzyć jedną instalacją OZE z różnych rodzajów OZE znajdujących się w odległych częściach sieci.
5. Okres sprzedaży energii elektrycznej kształtowany rozporządzeniem
Projekt zakłada możliwość kształtowania okresu wsparcia w drodze rozporządzenia wydanego przez ministra właściwego do spraw energii. Do tej pory Ustawa o OZE przewiduje ustawowy, 15-letni okres wsparcia od momentu wytworzenia po raz pierwszy energii elektrycznej w instalacji OZE. Propozycja zmiany art. 92 ust. 6 i 7 Ustawy o OZE zakłada, że okres sprzedaży energii będzie określany przez ministra ds. energii, przy czym nie może być on dłuższy niż 15 lat. Minister, przy określaniu okresu sprzedaży energii, ma brać pod uwagę „politykę energetyczną państwa, dotychczasowy udział energii i paliw wytworzonych w instalacjach OZE zużywanych w energetyce oraz w transporcie, bezpieczeństwo funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, jak również zobowiązania wynikające z umów międzynarodowych.”
Zgodnie z przepisem przejściowym (art. 12 Projektu), do czasu wydania ww. rozporządzenia, okres sprzedaży energii elektrycznej z OZE ma wynosić 15 lat.
6. Pierwsza aukcja ogłoszona w 2016 r.
Projekt przewiduje, że Prezes URE ogłasza pierwszą aukcję na sprzedaż energii w 2016 roku.
7. Możliwa produkcja w 2016 r. i udział w aukcji
Projekt przewiduje, że wytwórca energii, który wytworzył po raz pierwszy energię elektryczną w instalacji OZE po dniu wejścia w życie rozdziału 4 Ustawy o OZE (1 lipca 2016 r.) może sprzedawać tę energię do dnia 31 grudnia 2016 r. (z zastrzeżeniem, że będzie ona w całości wprowadzana do sieci i sprzedawana na giełdzie towarowej lub na rynku organizowanym przez podmiot prowadzący na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej rynek regulowany) i jednocześnie przystąpić do aukcji, jeśli złoży w odpowiednim terminie oświadczenie do Prezesa URE. Będzie mu w razie wygrania aukcji przysługiwać pełny okres wsparcia.
8. Uczestnictwo w aukcjach hybrydowej instalacji OZE
Projekt wprowadza nową definicję tzw. hybrydowej instalacji OZE, która oznacza zespół co najmniej dwóch instalacji OZE różniących się charakterystyką dyspozycyjności wytwarzanej energii i tworzących w wyniku połączenia spójny elektroenergetycznie i obszarowo zestaw zapewniający odbiorcy stały dostęp do energii elektrycznej stosownie do wymagań jakościowych określonych w przepisach prawa energetycznego lub w umowie zawartej z odbiorcą.
Z uzasadnienia do projektu oraz z przepisów określających ceny referencyjne dla poszczególnych źródeł OZE wynika, że hybrydowe instalacje OZE będą mogły brać udział w aukcjach w różnych koszykach (nie będzie odrębnego koszyka dla hybrydowych instalacji OZE). Prawdopodobnie więc będzie możliwe np. połączenie współspalania i generacji wiatrowej w jednej hybrydowej instalacji OZE (niezależnie od miejsca przyłączenia tych instalacji) i wystartowanie w aukcji z taką hybrydową instalacją.
9. Nowy kształt koszyków aukcyjnych
W miejsce dotychczasowego podziału przewidującego oddzielne aukcje dla instalacji o mocy nie większej niż 1 MW oraz większej niż 1 MW, proponuje się odrębne aukcje dla następujących klas instalacji OZE:
• o efektywności większej niż 3504 MWh/MW/rok;
• wykorzystujących do wytworzenia energii elektrycznej ulegającą biodegradacji część odpadów przemysłowych i komunalnych, pochodzenia roślinnego i zwierzęcego, w tym odpadów z instalacji do przetwarzania odpadów oraz odpadów z uzdatniania wody i oczyszczania ścieków, w szczególności osadów ściekowych;
• w których emisja CO2 jest nie większa niż 100 kg/MWh, a efektywność większa niż 3504 MWh/MW/rok;
• przez członków makroklastra energii;
• przez członków mikroklastra energii;
• dla instalacji innych niż powyższe.
Projekt przewiduje też przeprowadzenie oddzielnych aukcji dla instalacji o mocy nie większej niż 1 MW oraz większej niż 1 MW w każdej z powyższych kategorii. Co więcej, zawiera delegację do wydania rozporządzenia, w którym Rada Ministrów określi maksymalną ilość i wartość energii elektrycznej wytworzoną oddzielnie przez instalacje należące do powyższych klas. Rozporządzenie dotyczące maksymalnej ilości i wartości energii, jaka może zostać sprzedana w drodze aukcji w 2016 r. ma zostać wydane do 31 sierpnia 2016 r.
Cena referencyjna ma zostać określona rozporządzeniem ministra właściwego do spraw energii nie później niż 30 dni przed terminem pierwszej aukcji w 2016 r., do dnia 31 sierpnia 2016 r.
10. Kolejność przeprowadzania aukcji
Projekt przewiduje wydanie przez Radę Ministrów, na wniosek ministra właściwego ds. energii, rozporządzenia określającego kolejność przeprowadzania aukcji (czyli nie wszystkie koszyki byłyby poddane aukcji w tym samym czasie). Rozporządzenie zostanie wydane do 31 sierpnia 2016 r.
11. FW morskie
Wydłużany jest czas na wyprodukowanie pierwszej energii z FW morskiej – 120 miesięcy od zawarcia umowy o przyłączenie. Wprowadzany jest nowy koszyk aukcyjny – energia elektryczna wytworzona w instalacjach OZE, w których emisja CO2 jest nie większa niż 100 kg/MWh, o stopniu wykorzystania mocy zainstalowanej elektrycznej większej niż 3504MWh/MW/rok).
12. Wsparcie hydroenergii do 20MW
Projektowane rozwiązanie powoduje, że wsparciem w postaci systemu aukcyjnego objęte zostają nie tylko małe elektrownie wodne (do 5 MW), ale także te powyżej tego progu – do 20 MW.
13. Obowiązek zakupu ZC na rok 2017
Minister właściwy ds. energii obniży rozporządzeniem wielkość obowiązku zakupu ZC na rok 2017 (z 20% do niższej wartości) w terminie do dnia 30 listopada 2016 r. Ma brać pod uwagę rodzaj podmiotu zobowiązanego, ilość wytworzonej energii elektrycznej w mikroinstalacjach i małych instalacjach, zobowiązania wynikające z umów międzynarodowych, dotychczasowy udział energii i paliw wytworzonych w instalacjach OZE w ogólnej ilości energii i paliw zużywanych w energetyce oraz w transporcie, ilość wytworzonego biogazu rolniczego, wysokość ceny energii elektrycznej na rynku konkurencyjnym.
14. Zarządca Rozliczeń w miejsce OREO
Projekt ustawy likwiduje spółkę celową Operatora Rozliczeń Energii Odnawialnej S.A. (OREO S.A.). Jej zadania przejmie spółka Zarządca Rozliczeń S.A., która została utworzona na mocy ustawy z dnia 29 czerwca 2007 r. o zasadach pokrywania kosztów powstałych u wytwórców w związku z przedterminowym rozwiązaniem umów długoterminowych sprzedaży mocy i energii elektrycznej (tzw. ustawa o KDT). Celem powierzenia Zarządcy Rozliczeń S.A. obsługi dwóch procesów ma być m.in. umożliwienie pokrywania ewentualnego deficytu środków na rachunku jednej opłaty, nadwyżką powstałą na rachunku drugiej opłaty.
Źródło: CIRE.pl