Mielczarski: Czy zmiana ustawy odległościowej naruszy kamienie milowe uzgodnione z UE?
W uzgodnieniach z UE, tzw. kamieniach milowych, jest zapis, że wpływ na ustalenie odległości wiatraków od zabudowań powinna mieć lokalna społeczność, ale dystans 10H musi zostać zachowany (The general 10H distance rule shall to be maintained[1]). W uzgodnieniach z UE nie ma żadnych wskazań czy ustaleń odległości na 700 m czy 500 m. Powstaje pytanie: czy ustawowa zmiana tego dystansu będzie zgodna z ustaleniami z Komisją Europejską i jakie mogą być konsekwencje ewentualnych niezgodności? – zastanawia się prof. Władysław Mielczarski z Politechniki Łódzkiej.
Kamień milowy B23G
Ustalenia kamieni milowych dotyczących planu KPO są zawarte w dokumencie oznaczonym COM(22), 268 final Annex[2] z dn. 01.05.2022 r. O odległości wiatraków od zabudowań mówi ustalenie (kamień milowy) oznaczony jako B23G i dotyczący on poprawy warunków rozwoju odnawialnych źródeł energii[3]. Ustalenia powinny być wprowadzone w życie w II kwartale 2022 roku.
W punkcie zatytułowanym “opis kamienia milowego i celu” można przeczytać, że wejście w życie zmian powinno usunąć formalne bariery do inwestowania w energetykę wiatrową lądową[4]. Należy jednak utrzymać dystans pomiędzy wiatrakami i zabudowaniami (minimalny dystans od wiatraka do zabudowań – 10 razy wysokość wiatraka, 10H). Jednak zasada ta powinna być bardziej elastyczna, dającą więcej możliwości określenia tego dystansu przez władze lokalne, jako część planu zagospodarowania regionu oraz pozwalać na wpływ regionalnym biurom ochrony środowiska, jak część procedury wydawania decyzji środowiskowych[5].
Utrzymanie zasady 10H
Ustalenie B23G silnie podkreśla, że odległość 10H musi być zachowana [The general 10H distance rule shall be maintained] ale powinna istnieć możliwość zmian od tej zasady i możliwości wpływu na decyzję o lokalizacja farm powinny mieć władze lokalne, jako części lokalnych planów zagospodarowania[6]. Lokalne plany mogą określać krótszy dystans wiatraków od zabudowań, biorąc pod uwagę wpływ farmy wiatrowej, który byłby określony z wykorzystaniem prognozy wpływu farmy wiatrowej na środowisko[7].
Wnioski
„Kamień milowy B23G” żąda utrzymania zasady 10H. W ustaleniach z Komisją Europejską nie ma nic o ustawowym zmniejszeniu dystansu, ani o innych odległościach jak: 700 m czy 500 m. Dyskutowane w Sejmie RP rozwiązania zmierzają do ustawowej zmiany dystansu farm wiatrowych ale proponowane zmiany nie są zgodne z ustaleniami z KE. Skarga do TSUE na te niezgodności może mieć duże szanse powodzenia i może prowadzić do zawieszenia nowej ustawy zmniejszającej dystans 10H. Będzie to skutkować niepewnością co do przyszłych rozwiązań prawnych i zwiększy ryzyko inwestycji.
[1] The general 10H distance rule shall be maintained, but the possibility of deviations from it shall be enabled and that more power to determine the location of wind farms shall be given to individual municipalities as part of the local planning procedure (zoning/spatial procedure).
[2] Brussels, 1.6.2022 COM(2022) 268 final ANNEX ANNEXES to the Proposal for a Council Implementing Decision on the approval of the assessment of the recovery and resilience plan for Poland {SWD(2022) 161 final}
[3] B23.G. Improving conditions for the development of renewable energy sources.
[4] Entry into force of an amending act which shall remove formal barriers to investments in onshore infrastructure.
[5] The amendment shall make the distance rule (minimum distance from windmill to residential building – 10 times windmill’ height, 10H) more flexible by giving more power to determine minimum distances to municipalities as part of the spatial/zoning procedure and to regional environmental protection offices as part of the procedure for issuing decisions on environmental conditions.
[6] Jak (1)
[7] The local plan shall be able to define a shorter distance of the wind farm from the residential building, taking into account the range of the wind farms’ impacts based on the environmental impact forecast made under such a plan.
